Tarih boyunca farklı farklı dönemlerde bazı kitapların başına çeşitli badireler geldi, yakıldı, yasaklandı ve insanların özgürce bilgiye ve bilginin kaynağına ulaşma hakları ellerinden alındı. Kitaplar, farklı fikirlerin yayılmasına ve evrensel duyguların anlatımına yer verdiği için bazı kitlelerin baş düşmanı haline geldi. İktidarlar ve bazı kişiler insan kontrolünde elinde bulundurmak ve özgür düşünce haklarını insanlardan almak istediği için kitapları kendi kontrollerinde sandı. Çin Hükümdarı olan Huang Ti’nin, Konfüçyüs okulundan gelen düşünürlerin eserlerini yaktırmasıyla birlikte tarihsel süreç içinde kitaplara engel olma olayı 21. yüzyıla kadar uzanıyor. Hep birlikte okunması istenmeyen ve reddedilen ancak buna rağmen bize hala yol göstermeye devam eden ölümsüz hangi kitapların yasaklandığına ve yasaklanma nedenlerini inceleyelim.
[caption id="attachment_71306" align="aligncenter" width="1000"]
Tarihin en büyük kitap kıyımlarından biri Naziler tarafından gerçekleştirildi.[/caption]
“100 Temel Eser” olarak okullarda okutulan Şeker Portakalı küfürler ve argo sözcükler bulunduğu gerekçesiyle Bakanlık tarafından yasaklandı. Yasaklanmasının bir başka sebebi de komik bir şekilde “Türk örf ve adetlerine uymadığı ve çocukların gelişimini olumsuz yönde etkileyecek unsurlar içerdiği”ydi.
Bülbülü Öldürmek, 1930'lu yıllarda ırkçılığın en üst seviyede olduğu Amerika'yı anlatıyor. Siyahi bir insanın hukuk ve hak mücadelesini konu edinen kitap, hümanizme ve vicdan kavramına yaklaşırken ne yazık ki "ırkçılık ve küfür" içerdiği için yasaklandı. Yasaklanmasının asıl sebebi ise özgürlükçü düşünceleriydi.
Evet, yanlış duymadınız! Hepimizin çok sevdiği ve bazılarının çocukluğunun büyük bir bölümünü oluşturan Harry Potter ve arkadaşlarının hikayesi de yasaklanmadan nasibini aldı. Avustralya, kitapta geçen cadı ve büyücülerin Hristiyan değerleriyle uyumsuz olduğunu açıklayarak kitabı yasakladı.
Naziler, kitapları düşmanları bildi. Nazi döneminde çoğu yerde kitaplar insanlara düşman olarak gösterildi ve büyük çaplı kitap yakma olayları görüldü. Franz Kafka, Çek olmasına rağmen kitapları yazma dili Almanca'ydı. Bu nedenle Naziler, kitaplarını yaktı ve yasakladı.
Ege'nin en doğalı ve Türk yazınının en ünlü yazarlarından Sait Faik'in siyasi yönelimi olmamasına rağmen, roman türünde eser verdiği kitabından karakterlerinden birine eski bir asker kaputu giydirmesi orduyu ve devleti aşağılamak, zor durumda bırakmak olarak algılandı ve yasaklandı.
İlk modern realist roman türünde yazılmış eser olan Madam Bovary, 1857 yılında basıldı. Büyük yankılar uyandıran Flaubert o dönem için bile şaşırtıcı olan gerekçeyle, ahlak ve dine aykırılık nedeniyle yargıç önüne çıkartılıp yargılandı. Kitabın amacı "evlilikte aldatmayı yüceltmek, cinsel duyuları kışkırtmak, dinsel ögelerle inanç konusunda kuşkular yaratmak" olarak öne sürdü.
Lewis Caroll'un şaheseri Alice Harikalar Diyarı, hayvanlara insan özellikleri yüklenmiş olmasının insanlara hakaret sayılacağı gerekçesiyle Çin’de yasaklanmıştı.
Evrim düşüncesinin en önemli savunucularından olan Darwin, Türlerin Kökeni'nde insanların maymunlardan geldiği fikrini savunur. Bu fikir dini açından büyük yankı uyandırmıştır. 1859'da Yugoslavya'da, 1935'te Yunanistan'da yasaklanır.
KAYNAKÇA: 100 Yasaklı Kitap - Birol Aktaş

1. Şeker Portakalı - Jose Mauro De Vasconcelos

2. Bülbülü Öldürmek - Harper Lee

3. Harry Potter ve Felsefe Taşı - J.K. Rowling

4. Dönüşüm - Franz Kafka

5. Medarı Maişet Motoru - Sait Faik Abasıyanık

6. Madam Bovary - Gustave Flaubert

7. Alice Harikalar Diyarında - Lewis Caroll

8. Türlerin Kökeni - Charles Darwin

Yorum Bırakın