• Günümüzde hala Meksika için önemli bir figür olan Sor Juana Ines De La Cruz, 16 Kasım 1648 yılında İspanya'nın 100 yıla aşkın süredir kolonisi olan Meksika yani "Yeni İspanya" da doğdu. Anneannesi ve dedesi İspanya doğumlu olduğundan o zamanlar ki Meksika'nın en elit sınıfına aittiler fakat belgelere göre annesinin evli olmadığını yani Juana'nın gayri meşru doğduğunu göstermektedir. Juana çocukluk yaşlarında olağandışı yetenekler segilemesine rağmen başlangıç için büyük bir potansiyele sahip olacağını kimse düşünmemişti. Babası yüzbaşı olduğu için Juanayı annesi ve kız kardeşleriyle bıraktığı düşünülmekle beraber dedesinin orta halli serveti bu aileyi geçindirmeye yetecekti. Juana'nın 3 yaşında okumayı öğrendiği belgendiğidinden bir efsane dedesine ait 3000 ciltin hepsini okuduğu yönde. 

Sor Juana, çoğunlukla dedesinden miras olarak ona kalan kütüphanesinde eğitim gördü. Latince hatta ve hatta Uto-Aztec dil ailesine ait "Nahuatl" dilini akıcı şekilde konuşabiliyordu. Üniversite hayatının sadece erkekler için olduğu öğrendiğinde ise erkek kılığında üniversiteye gitme hayalleri kurduğu halde annesine karşı yoğun ısrarları sonuçsuz kaldı. Dedesinin kütüphanesinde kendini geliştirmeye devam etti ve bu dönemde dikkatleri üstüne çekmesinden mütevellit bir çok evlilik teklifi aldı. Kendisinin için en iyisi olduğunu düşünerek hepsini reddettmesinin arddından kendini sadece bilgiye verebileceğini düşündüğü tek yer olan manastıra 1667'de katıldı. Sor Juana Ines De La Cruz, o döneme göre oldukça radikal olan "feminizm, aşk, din ve dinin insanlar üstündeki otoritesini" konu alan bir çok şiir ve nesir yayımladı. Bu çalışmaları ona ileride yunan mitolojisinin ilham perileri muselara  gönderme niteliği taşıyan "Onuncu Muse" veya yazının başlığında da gördüğünüz üzere "Meksikanın Zümrüdü" lakabını getirecekti. Bir çok eseriyle "İspanyol Edebiyatının Altın Çağı'na" katkıda bulundu. 

Manastıra katılması itibariyle zaten bir şeylerin değişeceğinin sinyallerini versede bunu manastırı entelektüel bireylerin ziyaret ettiği bir mekan haline dönüştürerek bir kez daha gösterdi. Dönemin Meksika Valisi dahi bu ziyaretçiler arasındaydı. Juana'nın ünlü eseri "Hombres Necios(Foolish Men)" eseri tüm kadınların doğuştan sahip olduğu hakları ve başkalarını yargılayanların ikiyüzlülüğünü dile getirmiştir zaten onun hemen hemen tüm eleştirel eserleri kadın düşmanlığı ve  kadınların ezilmesine sebebiyet veren durumları içeriyordu. Hayatının sonlarına doğru yoksulluğa doğru yol adlı ve elindeki neredeyse tüm şeyi satmak zorunda kaldı. Ertesi yıl vebaya yakalanan kızkardeşine bakarken aynı hastalığın pençesine düşerek 1696 yılında hayata gözlerini kapadı. 

 

Meksika'nın ilk feministi olarak kabul edilen Sor Juana Ines De La Cruz, ülkesinin 200 pesosunda kendine yer buldu.

Google ise 12 Kasım 2017 tarihinde 300. Doğum günü için doodle hazırladı.

Kaynakça; 1 2 3 4