1621 İstanbul Kışı

1621 İstanbul Kışı
  • 1
    0
    0
    0
  •   Özellikle 16. ve 17. Yüzyıllar arasında tüm dünyayı etkileyen ve "Mini Buzul Çağı" diye adlandırılan dönemde Avrupa çok kötü kışlar geçirmiştir. Mini Buzul Çağı kışı beraberinde toplu ölümler ve büyük kıtlıklara sebebiyet vermişti. Döneminde iç ve dış siyaseti büyük çalkantılar içinde sarsılan Osmanlı Devleti'de bu olumsuz iklim koşullarından yoğun bir biçimde etkilenmişti. 1621 senesinde tüm dünyayı etkileyen mini buzul çağı İstanbul'a da görülmemiş bir soğuk hava dalgasının yanı sıra büyük olaylara zemin hazırlayacak karışıklıkları da beraberinde getirdi.

     

     I.Ahmed'in kimi tarihçilere göre tifüs kimi tarihçilere göre ise de şüpheli ölümünün ardından tahta Osmanlı geleneklerinin aksine oğlu değil kardeşi I.Mustafa çıkmıştı. I.Mustafa'nın akli dengesinde sorunları olması sebebiyle tahtan indirilip yerine II.Osman yani bilinen ismiyle Genç Osman getirilmişti. Kösem Sultan'ın Genç Osman'ın öz annesi olmamasına rağmen onu himayesi altına alıp koruduğu, hatta kendi oğlu Şehzade Mehmet ile az yaş farkı olmasına rağmen Genç Osman'ın taht mücadelesini desteklediği bilinir. Genç Osman amcası I.Mustafa'dan ele geçirdiği taht yetkisini kısa süre içinde Kösem Sultan'ın güdümden ayrılarak kullanmaya başladı. Hotin Seferi öncesinde kardeşi Mehmet'i yerine padişah olarak getirilir endişesi ile idam ettirdi. Lehistan'a düzenlenen sefer esnasında Yeniçerilerin bozuk ve düzensiz yapısına öfkelenen genç padişah Yeniçeri Ocağı'na karşı özel bir nefret duyuyordu. Bu nefretin en somut örnekleri ele geçirilen savaş esirlerini ok tahtası gibi kullanıp öldürmesi, Yeniçeri ağaları ve askerlerini pazar yerlerinde dövüp, öldürme emri dahi vermesi söylenebilir. Çünkü ele geçirilen savaş esirleri Yeniçerilerin maddi bir geliriydi, bunun yanında halk içinde padişah tarafından dayak atılıp öldürülen suçsuz bir Yeniçeri ise itibarlarını olumsuz yönde etkilemekteydi. Tüm bunlar ulema ve askerin Genç Osman'dan nefret etmesine sebebiyet verdi. Tüm bu olumsuz olayların yanında halkın en büyük nefret konusu ise oldukça farklıydı.

     

     

      1621 senesinde yaşanan büyük İstanbul Kışı halk içinde Genç Osman'ın uğursuz ve lanetli olduğu söylentisini çıkarttı. 1621 senesinde yaşanan Büyük İstanbul Kışı'nda İstanbul Boğazı'nın tümden donduğu kayıtlara geçmiştir. Buz o kadar yoğun ve kalın bir tabaka halindeymiş ki Üsküdar-Beşiktaş arası insanlar İstanbul Boğazı'nı yürüyerek hatta at arabalarıyla geçiyorlarmış. Tabi bu uzun ve çetin süren kışın tek olumsuz etkisi soğuk hava koşulları değildi. Mini Buzul Çağı'nda insanların ölümüne sebep veren tek şey don riski olmamıştı, kış ile beraber özellikle Ukrayna ve Eflak'dan gelen buğday artık İstanbul'a ulaşamıyordu. Bunun yanında yakacak odunlarda Karadeniz'den gelmekteydi ve İstanbul'a ulaşamıyordu. Soğuk beraberinde ölümü ve kıtlığı getirmişti. Halk tarafından pek onaylanıp saygı görmeyen Genç Osman kışın sorumlusu bellenmişti. Padişah için pek de iyi durumda olmayan istikrar artık tamamiyle yok olmuştu. Halk, ulema ve asker Genç Osman'ın uğursuz, acımasız ve kötü bir padişah olduğu konusunda birleşmişlerdi. Yaşanan kışın sorumlusu da o olmuştu. Artan kıtlık ve beraberinde gelen ölümler sonrasında bardağı taşıracak ufak bir damla bekleniyordu bu da Yeniçeri Ocağı'nın kaldıralacağı söylentisiydi. Aslında başlangıçta söylentiden ibaret olan durum bile askeri ayaklanmaya zemin hazırlamıştı. Mayıs ayında kar eriyip hava daha düzgün bir hale gelince halk, asker ve ulema genç padişahı devirmek için ayaklanma başlattı. Genç Osman'ın uğursuz kışı getirip insanların aç ve donarak ölmesine sebep veren figürü isyanın büyüyüp tahtan indirilmesine sebebiyet verdi. Tahtan indirildikten sonra Yedikule Zindanlar'ında feci şekilde işkence edilerek öldürülen Genç Osman İstanbul'da yaşanan 1621 Kışı'nın sorumlusu olarak görülmüştü. Kimi rivayetlere göre halk Şehzade Mehmed'in ölüme giderken abisine ettiği bedduanın yerini bulduğunu söyler. Şehzade Mehmed son nefesini vermeden önce: "Osman, Allah'tan dilerim ki ömrün berbad olsun! Beni hayatımdan mahrum ettin, inşaallah sen de saltanat süremeyesin." deyip boğulmuştur. Genç Osman öldürüldükten sonra halk, asker ve ulema ettiğini buldu, başımızdaki kış belası bitti diye inanmışlardı. Sultan Murad dönemindeki doğal afetlere kadar...

     

     


    Yorumlar (0)

    Bu gönderi için henüz bir yorum yapılmamış.

    Yorum Bırakın

    Yorum yapmak için üye girişi yapmalısınız. Üye girişi yapmak için buraya tıklayınız.