Mimariye olan merakım Zaha Hadid'e olan sevgimden ve hayranlığımdan gelir. Bir yapıyı oluşturan mimari özelliklerin bütünlüğünü adeta bir sihirbaz gibi parçalıyor Zaha Hadid. Bu yüzden ona "Kavislerin Kraliçesi" deniyor. Teorik olarak neredeyse imkansız bir şeyi uygulamaya döküyor aslında. Geleneksellikten uzak ezber bozan bir mimari anlayışı var Hadid'in.

Hadid, 31 Ekim 1950’de Irak'ta doğmuştur. Beyrut Amerikan Üniversitesinde Matematik Bölümünü tamamladıktan sonra Londra Architectural Association okulunda Mimarlık eğitimini tamamlamıştır.

Pek çok uluslararası yarışmanın kazananı olan Hadid, 1980 yılında ilk projelerini üretmeye başlamış fakat etkili, kalıpları yıkıcı olan projelerinin pek çoğu maalesef başlarda inşa edilmemiştir.

1982 yılında Hong Kong’daki Peak Club (Tepe Kulübü) ile ödül kazanmış ancak bu tasarım hiçbir zaman uygulanamamıştır. 1994'te Galler’deki Cardiff Bay Opera House (Cardiff Bay Opera Binası) tasarımıyla birinci seçilmiş ancak o da Hong Kong'daki proje gibi gerçekleşmemiştir.

Portföyünde “Cardiff her zaman bir damga olarak kalacaktır” demiştir Hadid.

Resim 1. Cardiff Bay Opera Binası.

Bitirebildiği ilk proje olan Almanya’daki Vitra Fire Station (Vitra Yangın İstasyonu) ise 10 sene kadar sonra uygulanmıştır.

Resim 2. Vitra Yangın İstasyonu, Weil am Rhein, Almanya.

2004’te Pritzker Mimarlık Ödülü'nü alan ilk kadın mimar olmuştur. 2016’da İngiliz Mimarlar Kraliyet Enstitüsünden (RIBA) altın madalya almıştır, mimarlık mesleğinde uzun yıllardır devam eden erkek hegemonyasına son vermiştir ve mesleğinin tutucu kısıtlamalarını yerle bir etmiştir. Ayrıca Beyrut Amerikan Üniversitesinden onur diploması almıştır.

Zaha Hadid’in Mimarlık bürosu 350’den fazla çalışanı ile Londra'da bulunmaktadır. 2008’de Forbes dergisinin “Dünyanın En Güçlü 100 Kadını” listesinde 69'uncu olmuştur. Hadid'e ait uygulanmış bazı projelere göz atacak olursak:

Resim 3. Rosenthal Çağdaş Sanatlar Merkezi, Cincinnati, Ohio, ABD.

Resim 4. BMW Merkez Binası, Leipzig, Almanya.

Resim 5. Köprü Pavyonu, Zaragoza, İspanya.

Resim 6. Guangzhou Opera Binası, Guangzhou, Çin Halk Cumhuriyeti.

Resim 7. London Aquatics Centre, Londra, İngiltere.

Resim 8. Haydar Aliyev Kültür Merkezi, Bakü, Azerbaycan.

Zaha Hadid, 30 Mart 2016 yılında bronşit tanısı konularak hastaneye kaldırılmış, 31 Mart'ta kalp krizi sonucu Miami'de hayatını kaybetmiştir.

Hadid, parametrik tasarıma duyduğu benzersiz ilgiyle tasarladığı projelerinde daima doğadan ilham alarak, mimarlıkta adeta kendi yolunu çizdi. Çizdiği bu yolda ilerlerken, sadece mimarlık çevrelerinden değil, aynı zamanda birçok alandan insanın takdirini kazandı. Büyük bir mimarı kaybetmiş olsak da dünyanın dört bir yanında bulunan eserleriyle yaşamaya devam edecek. Saygıyla anıyoruz...

Sanatla ve sevgiyle kalın...

  • Kaynakça:
  1. https://redshift.autodesk.com.tr/mimar-zaha-hadid/
  2. https://unlumimarlar.wordpress.com/
  3. https://cloppe.com/post/4441/zahahadid
  4. https://www.zaha-hadid.com/architecture
  5. https://tr.wikipedia.org/wiki/Zaha_Hadid
  6. http://zahahadidmimar.blogspot.com
  7. https://www.dijitaltopuklar.com/2019/03/hayaller-ve-sekillerin-kadini-zaha-hadid/
  8. https://www.icmimarlikdergisi.com/2016/03/08/6366/