Galat-ı meşhur, toplum tarafından hiçbir bilimsel dayanağı olmadan söylenen halk hikayesidir mi desek halk hekimliği mi bilemedim. Ama bir çoğunun yanlış olduğu bilimsel olarak ispatlanmıştır. Bu yanlış bilinen gerçekler, zaman içinde doğru kabul edilmiş olsa da, genellikle yanıltıcı ve eksik bilgilerden kaynaklanır. Bu yazıda yaygın olarak bilinen galat-ı meşhurlara göz atalım istiyorum. Ben aralarından altı tanesini seçtim. Konuyla alakalı daha fazla bilgiye kaynak kısmında bıraktığım makale ve websitelerden ulaşabilirsiniz. 

Beynimizin Potansiyeli: Gerçekten Ne Kadarını Kullanıyoruz?

Birçok kişi, "İnsanlar sadece beyinlerinin yüzde 10'unu kullanıyor" ifadesini duymuştur. Ancak bu, tamamen yanlış bir inanıştır. Beynimizin tamamı aktif olarak çalışır ve farklı görevler için farklı bölgeleri kullanırız. Bu galat-ı meşhur genellikle insanların potansiyellerini tam anlamıyla kullanmadıkları hissine neden olabilir.

Soğuk Hava Hasta Eder mi? Gerçek mi Efsane mi?

Kışın soğuk havada ıslanmanın, direkt olarak hasta olmaya neden olduğu inanışı yaygındır. Ancak, soğuk havada ıslanmanın hastalığa yol açtığına dair bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Hastalıklar genellikle virüs ve bakterilerden kaynaklanır. Soğuk havada dışarıda daha fazla zaman geçirmek, bağışıklık sistemini zayıflatabilir, ancak bu doğrudan bir hastalığa yol açmaz.

 

Dondurma Yemek Boğaz Ağrısına Neden Olur İnancı:

Soğuk yiyeceklerin boğaz ağrısına neden olduğu düşüncesi oldukça yaygındır. Ancak, boğaz ağrısı genellikle virüs veya bakterilere bağlıdır ve soğuk yiyeceklerle ilişkilendirilemez. Aslında, soğuk yiyecekler boğaz ağrısını hafifletebilir, çünkü soğuk, iltihabı azaltabilir.

 

 Yatmadan Önce Yemek Kilo Aldırır mı? Gerçek mi Yoksa Efsane mi?

Gece yemek yemenin kilo artışına neden olduğu düşüncesi oldukça yaygındır. Ancak, vücudun enerji harcaması sürekli devam ettiği için günün herhangi bir saatinde alınan kalorilerin kilo alımına etkisi, günün diğer saatlerinde alınan kalorilerle aynıdır.

 Beyaz Saçların Gizemi: Stres mi, Genetik mi?

Birçok kişi, beyaz saçların sadece stres nedeniyle çıktığına inanır. Oysa beyaz saçlar genellikle genetik faktörlere bağlıdır. Stres, saç rengini değiştirmek için tek başına bir neden değildir.

 

Annelerimizin Sağlığımızdan Endişe Ettiklerinden Dolayı Bilgisaraya Uzun Süre Bakma Guzum Gözün Bozulur Galat-ı Meşhuru:

Bilgisayar ekranlarına uzun süre bakmanın, gözlere kalıcı zarar verdiği inanışı oldukça yaygındır. Ancak, bilgisayar ekranlarına uzun süre bakmanın gözlere kalıcı bir zarar vermediğini gösteren bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Gözlerde yorgunluk hissi olabilir, ancak genellikle kalıcı bir etkisi yoktur.

Bu örnekler uzar gider.  Galat-ı Meşhur toplumda yaygın olan ancak bilimsel temeli olmayan yanlış inanışları temsil etmektedir. Bilgiye ve bilime  dayalı doğru bilgilerle  daha sağlıklı bir dünya görüşü oluşturabilirsiniz.

 

 

KAYNAK: 

Makaleler:

Karaosmanoğlu, Mustafa Kemal. "Galat-ı Meşhur" Âhenk Adlarımız." Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi 22.1 (2007): 101-114. 

Halıcı, Kaan Hasan. "Günümüz Türkiye Türkçesinde Meşhur Galatlar." I. Genç Türkologlar Çalıştayı Bildiri Kitabı. 2018. 

Uygun, Mustafa. Galatlar Üzerine Bir İnceleme ve Kâmûs-ı Türkî'de Galatlar. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı, Yeni Türk Dili Tezli Yüksek Lisans Programı, 2023.

 

Web Siteleri:

Vikipedi: Galat-ı Meşhur wikipedia
Doğruluk Payı dogrulukpayi

Galat-ı Meşhurlar Sözlüğü: guzelkelimelerdukkani