Bugün sizlere çağımızın illeti olarak nitelendirdiğim OKB'den bahsetmek istiyorum. Obsesif Kompulsif Bozukluk'u bu günlerde daha fazla duyar olduk. Kimimiz eşinden,dostundan veya arkadaşından duydu bu hastalığı, kimimiz ise bazı takıntılı insanları görünce ufak bir araştırma sonucu bu hastalığa ulaştı. Peki nedir bu Obsesif Kompulsif Bozukluk ? OKB, obsesyona ve kompulsiyona sahip olma durumudur. Peki obsesyon ve kompulsiyon nedir ? Obsesyondan başlayalım. Obsesyonu Türkçe'ye takıntı veya vesvese olarak çevirebiliriz. Obsesyon zihne istemsiz biçimde gelen düşüncelerdir. Obsesyon un özelliği bilişsel olmasıdır. Obsesyon dediğimiz olgu tüm insanlarda görülebilir.Obsesyona şunları örnek olarak verebiliriz : Bir kişinin kapının kilitlenip kilitlenmediği hakkında şüphe duyması, kişinin ütünün fişinin çekilip çekilmediği hakkında şüphe duyması, kişinin sınavda optik kağıda yanlış işaretleme yapma şüphesi veya kaydırma yapma şüphesi...
Dediğimiz gibi obsesyon herkeste olabilir. Bir insanı OKB'li yapan asıl önemli olgu kompulsiyondur. Şimdi kompulsiyonu açıklayalım. Kompulsiyonu Türkçe'ye zorlantı olarak çevirebiliriz. Kompulsiyon, bilişsel takıntıdan ( obsesyon) dolayı oluşan rahatsızlığı,anksiyeteyi gidermek amacıyla yapılan eylemlerdir. Bunu şöyle örnekleyelim : Sınıftaki bir sırayı düşünelim. Bu pis veya temiz olsun bizim için önemli değil. OKB'li birey o sırayı pis olarak algılıyorsa ,pis hissediyorsa işte bu obsesyondur. O birey obsesiftir. Aynı zamanda o birey o sırayı pis olarak algıladığı için ıslak mendille temizliyorsa , yaptığı şey kompulsiyondur. Yani bireyin zihnine bir takıntı/obsesyon ( sıranın pis olması veya olabileceği) gelmiş , bu durumdan rahatsız olmuş ve bu rahatsızlığını gidermek için kompulsiyon (sırayı temizlemek) yaparak kendini rahatlatmak istemiştir.
Toplu taşıma araçlarındaki tutunma yerlerine tutunmak istemeyen veya o bölgelere peçete, eldivenle temas eden kişilerle karşılaşmışızdır. Şimdi onların yaptığı bu hareketi değerlendirelim. Bu hareketi yapan çoğu OKB'lide temizlik obsesyonu vardır. Bu bireyler kirlenmekten ve kendilerine mikrobun nüfuz etmesinden korkarlar. Bu yüzden en çok kullandıkları organ olan elleri kirlenmesin isterler. Bunu eyleme döküp ( kompulsiyon) o bölgelere eldivenle veya peçeteyle dokunurlar hatta hiç dokunmazlar. Böylece kendilerini mikroptan korumuş olurlar. Fakat şöyle kötü bir yanı vardır OKB'nin . Yapılan her kompulsiyon, obsesyonu ve hastalığı beslemektedir. Yani OKB'li birey rahatlamak için her elini yıkadığında , aslında hastalığına daha fazla destek vermektedir.
Bir de dini takintilara örnek verelim: Gusül abdesti veya namaz abdesti alırken herhangi bir uzvun kuru kaldığına inanmak, namazın kaçıncı rekatında olduğunu hatırlamayıp namazı tam olarak eda edemediğine inanmak, kendini günahkar hissetmek... Bu takıntılardan ( obsesyon) sonra bireyde rahatsızlık oluşur. Bu yüzden de bazı eylemlere (kompulsiyon) başvurur. Gusül abdestinin tam olmadığına inanan birey durmadan abdest tazeler ki banyodan çıkamaz hale gelir. Namazının tam olmadığını düşünen birey durmadan namazını tekrarlar, kendini günahkar hisseden birey ise tövbe eder , bir zaman sonra tövbeden de tatmin olmaz.Her gün tövbe etmeye başlar.
Anlattığımız gibi eğer bir OKB'li rahatsızlığını gidermek için kompulsiyon yaparsa daha da kötüleşir. Çünkü kompulsiyonlar insanı bir çıkmaza sürükler. Kompulsiyonlar uzun vadeli değildir. Anlık bir rahatlama sağlar. Bir zaman sonra o obsesyon bireyin karşısına yine çıkacaktır. İlk örneğimizdeki sırayı düşünelim. O sırayı pis hissettiği için orayı silen kişi belki o gün oraya oturabilir fakat bir kaç gün sonra geldiğinde orada hala pisliğin yaşadığına inanabilir. Her gün orayı silmeye başlayabilir. Bu silme işlemi bir kez de olmayabilir. 3-5'e bile çıkabilir. İşte bütün bunların sebebi en başta kompulsiyon yaparak obsesyonu güçlendirmemizdir.
Yorum Bırakın