Demokritos, Kuzey Yunanistan'nın Abdera kentinde MÖ 460 civarında doğdu. (Hangi yıl olduğu hakkında anlaşmazlıklar vardır.). Kısaca, genç yaşında geniş çapta seyahat eden, bir felsefe oluşturan ve evrenin nasıl çalıştığına dair ileriye dönük bazı fikirler geliştiren sokrat öncesi bir Yunan filozofudur. Matematikten etiğe, müziğe ve doğa bilimlerine kadar her konuda yazdığı düzinelerce denemesinin hiçbiri günümüze kadar gelmemiş olsa da, çalışmalarının parçaları ve ikinci el raporları günümüze kadar ulaşabildi. 

Demokritos’un eserlerinin önemli bir kısmı maalesef yok edilmiştir. Bunun başlıca sebeplerinden biri Yunanlı değil, Makedonyalı olmasıdır. Atinalı olmayanların genelde saygı görmemelerinden dolayı kendisi de Atina’da çok saygı görmemiştir. Mesela Platon onun görüşlerinden birçok şey esinlendiği hâlde eserlerinde adını bir kere bile anmamıştır. 

Demokritos “Gülen Filozof” olarak da bilinirdi ve Seneca onun halk arasında insanların aptallıklarını küçümsemek için her zaman gülerek dolaştığını söylemektedir. Buna uygun olarak yurttaşları arasında “Alaycı” olarak da ayrıca bilinirmiştir. Öldüğünde yüz yaşının üzerinde olduğu söylenmektedir.

Demokritos’a göre evren atomlar denen gözle görülemeyecek kadar küçük temel unsurlardan meydana gelmiştir. Bu unsurlar ezelî ve ebedîdirler ve sayıca sonsuzdurlar. Parçalanmazlar, kendi içlerinde boşluk içermezler, yekpare ve yalındırlar. Bu yüzden de dağılıp gitmezler. Bir anlamda Parmenides’in varlığa atfettiği tüm özellikleri taşırlar. Demokritosçu evren sonuçta iki şeyden, sonsuz sayıda atomdan ve sınırsız bir boşluktan oluşur. Demokritos’a göre ruh da atomlardan oluşmuş bir yapıdır ve bu yüzden bedenin ölümünden sonra dağılıp gider. Demokritos Antik Yunan dünyasında ruhun ölümlü olduğunu bu denli açık biçimde söyleyen ilk kişilerden biri olmuştur.

Demokritos bu evren anlayışının yanı sıra idealist bir ahlak anlayışı ortaya koymuştur. Bilgeliğin insanı mutlu edeceğine inanmıştır. Hayatı bütün olumsuzluklarına rağmen sırtlayıp götürmeyi savunmuş, bilgece, ölçülü ve dengeli olmak gerektiğini söylemiştir.

Demokritos’un çok uzun bir yaşam sürdüğü söyleniyor, bazı kaynaklara göre Atina’da öldüğünde 109 yaşında olduğunu söyleniyor.

Bonus: Platon tarafından o kadar beğenilmediği söylenir ki, Platon tüm kitaplarının yanmasını dilemiştir.

KAYNAKÇA:

https://tr.wikipedia.org/wiki/Demokritos

https://www.felsefe.gen.tr/demokritos-kimdir/

https://dusge.com/demokritos-kimdir-hayati-ve-atomculuk/