Bu Dünyadan Nazım Geçti...

Nazım Hikmet Ran Kimdir?

Hikmet Bey ve Celile Hanım’ın oğlu Nâzım Hikmet, 15 Ocak 1902’de Selânik’te dünyaya gelir. Babası Hikmet Bey, çeşitli illerde valilik yapmış olan Nâzım Paşa’nın oğludur. Osmanlı Hariciyesi’nde çeşitli memurluklarda ve Matbuat Umum Müdürlüğü görevinde bulunmuştur. Annesi Celile Hanım ise, dilci Enver Paşa ile Leylâ Hanım’ın kızıdır. İlk kadın ressamlarımız arasında anılan Celile Hanım, kültürlü, sanatçı ruhlu bir kadındır…

Küçük Nâzım ilk eğitimini annesi ve sıkça şiirli toplantılar düzenleyen, kendisi de bir mevlevi şairi olan büyükbabası Nâzım Paşa’dan alır. Ve henüz on bir yasındayken ilk şiirini yazar… Orta öğrenimini Galatasaray ve Nişantaşı Sultanilerinde gören Nâzım, 1915 yılında Bahriye Mektebi’ne girer. 1918 yılında ilk kez bir dergide şiiri yayınlanır. Bu bir aşk şiiridir. Ancak, İstanbul’un işgaliyle birlikte yerini yurtsever nitelikte şiirlere bırakır…

Mezuniyetine üç ay kala geçirdiği bir hastalık nedeniyle Bahriye’den ayrılır. Bir grup arkadaşıyla Anadolu’ya geçer. Ankara Hükümeti’nin görevlendirmesiyle arkadaşı Vâlâ Nurettin ile birlikte Bolu’da öğretmenlik yapar. Daha sonra kısa aralıklarla iki kez Moskova’ya gider. İlkinde iki yıl kalır.

Rusya’da gerçekleştirilen ihtilale tanık olur. Doğu Emekçileri Komünist Üniversitesi KTUV’da ekonomi-politik öğrenimi görür. İkincisi ise küreğe konulma cezasının verildiği dava nedeniyle zorunlu bir göçmenliktir. Bu kez daha önce öğrenci olduğu Üniversite’de çevirmenlik ve asistanlık yapar. Ceza Yasası’ndaki değişiklik nedeniyle 1928 yılında ülkeye döner. Kısa bir süre cezaevinde kaldıktan sonra serbest bırakılır.

Çeşitli gazete ve dergilerde yazıları, şiirleri yayınlanır. Kitapları basılır. Siyasal ve entellektüel yaşamda aktif bir rol üstlenen ünlü bir şairdir. Şiirleri ders kitaplarına girer, oyunları devlet tiyatrolarında oynanır ama koğuşturmalardan da kurtulamaz… Sık sık gözaltına alınır, yargı önüne çıkartılır. Onun etkileyici gücü ürkütmektedir kimi çevreleri… Düzmece davalarla yaşamının on yedi yılı hapishanelerde geçer. 1950 yılında ulusal ve uluslararası düzeyde düzenlenen kampanyalar sonunda çıkarılan Genel Af Yasası’yla serbest kalır. Ne var ki yaşamına yönelik komplolar nedeniyle yeniden yurtdışına çıkar. Ve ölene dek yurduna, halkına, sevenlerine hasret şiirleri yazacağı göçmenlik yılları başlar…

Bu dönemde Uluslararası Barış Ödülü sahibi bir sanatçı olarak barış hareketi içinde aktif olarak yer alır. Dünya Barış Konseyi Başkanlık Divanı’na seçilir. Ünlü Şostokoviç’e, Şarlo’nun yaratıcısı Charlie Chaplin’e ve Fransız Parlamentosu Başkanı Eduard Heriot’a Uluslararası Barış Ödülü’nü veren jürinin başkanlığını yapar.

Cezaevi yıllarından kalan hastalıklar onu rahat bırakmaz ve acılı yüreği 3 Haziran 1963 günü sabahı Moskova’daki evinde durur.

“…yazılarım otuz kırk dilde basılır / Türkiye’mde Türkçemle yasak” dediği şiirleri ancak
ölümünden sonra basılır ülkesinde…

Nazım Hikmet'in Şiirleri

1 Ben Senden Önce Ölmek İsterim
2 23 Sentlik Askere Dair
3 Açların Gözbebekleri
4 Açlık Ordusu Yürüyor
5 Ağa Camii
6 Asya-Afrika Yazarlarına
7 Ayağa Kalkın Efendiler
8 Bahri Hazer
9 Bayramoğlu
10 Zafere Dair
11 Bence Şimdi Sen De Herkes Gibisin
12 Benim Oğlan Fotoğraflarda Büyüyor
13 Berkley
14 Beş Satırla
15 Beyazıt Meydanı'ndaki Ölü
16 Bir Acayip Duygu
17 Bir Ayrılış Hikayesi
18 Bir Cezaevinde, Tecritteki Adamın Mektupları
19 Bir Dakika
20 Bir Gemici Türküsü
21 Bir Hazin Hürriyet
22 Bir Kız Vardı Japonya'da
23 Bir Küvet Hikayesi
24 Bu Vatana Nasıl Kıydılar
25 Bugün Pazar
26 Bulut mu Olsam
27 Bulutlar Adam Öldürmesin
28 Büyük İnsanlık
29 Büyük Taarruz
30 Çankırı Hapishanesinden Mektuplar I
31 Çankırı Hapishanesinden Mektuplar II
32 Çankırı Hapishanesinden Mektuplar III
33 Çankırı Hapishanesinden Mektuplar IV
34 Çankırı Hapishanesinden Mektuplar V
35 Çarlık Rusyasının Ölümü
36 Cevap Numara Dört
37 Ceviz Ağacı
38 Ceviz Ağacı İle Topal Yunus'un Hikayesi
39 Çınarı Yıkmak İçin Baltayı Köküne Vururlar
40 Çocuklar Yarın Ölebilir
41 Çocuklarımıza Nasihat
42 Davet
43 Doğum
44 Don Kişot
45 Dünyanın En Tuhaf Mahluku
46 Ellerinize ve Yalana Dair
47 Erzurum ve Sivas Kongreleri
48 Fakir Bir Şimal Kilisesinde Şeytan İle Rahibin Macerası
49 Fevkalâde Memnunum Dünyaya Geldiğime
50 Gazete Fotoğrafları Üstüne I
51 Gazete Fotoğrafları Üstüne II
52 Gazete Fotoğrafları Üstüne III
53 Gazete Fotoğrafları Üstüne IV
54 Gazete Fotoğrafları Üstüne V
55 Gazete Fotoğrafları Üstüne VI
56 Gelmiş Dünyanın Dört Bir Ucundan
57 Giderayak
58 Gövdemdeki Kurt
59 Gözlerimiz
60 Gözlerin
61 Güneşi İçenlerin Türküsü
62 Güneşte
63 Güney Dağlarının Hatırasında Kalan
64 Güz
65 Hasret
66 Hasret
67 Herkes Gibisin
68 Hürriyet Kavgası
69 İki Serseri
70 İnci
71 İnsan
72 İstanbul'da, Tevkifane Avlusunda
73 İstiklal
74 İyimser Adam
75 İyimserlik
76 Japon Balıkçısı
77 Kadınlar
78 Kadınlarımızın Yüzleri
79 Kalbim
80 Kar Yagiyor
81 Karanlıkta Kar Yağıyor
82 Karıma Mektup
83 Karlı Kayın Ormanında
84 Kemal Tahir'e Mektup
85 Kerem Gibi
86 Kırkıncı Yılımız
87 Kışlık Saray
88 Kiyamet Sureleri
89 Kız Çocuğu
90 Kocalmaya Alışıyorum
91 Kore'de Ölen Bir Yedek Subayımızın Menderes'e Söyledikleri
92 Kosmosun Kardeşliği Adına
93 Kuvâyi Milliye - Altıncı Bap
94 Kuvâyi Milliye - Başlangıç
95 Kuvâyi Milliye - Beşinci Bap
96 Kuvâyi Milliye - Birinci Bap
97 Kuvâyi Milliye - Dördüncü Bap
98 Kuvâyi Milliye - İkinci Bap
99 Kuvâyi Milliye - Sekizinci Bap
100 Kuvâyi Milliye - Üçüncü Bap

101 Kuvâyi Milliye - Yedinci Bap
102 Lodos
103 Masalların Masalı
104 Mavi Gözlü Dev, Minnacık Kadın ve Hanımelleri
105 Mavi Liman
106 Memed'e Son Mektubumdur
107 Memet
108 Memleketimden İnsan Manzaraları
109 Memleketimi Seviyorum
110 Merhaba Çocuklar
111 Mevlana
112 Mor Menekşe, Aç Dostlar ve Altın Gözlü Çocuk
113 Mukaddes Karın
114 Münevver'in Doğum Günü
115 Nasılsın?
116 Nerden Gelip Nereye Gidiyoruz?
117 Nikbinlik
118 Niyazalant Sömürgesi
119 O ve Aksakallılar
120 Ölçü
121 Ölüme Dair
122 Onlar
123 Onun Doğuşu ve Demirhane Bacası
124 Orkestra
125 Otobiyografi
126 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri
127 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 1 Ekim 1945
128 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 10 Ekim 1945
129 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 12 Aralık 1945
130 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 12 Kasım 1945
131 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 13 Aralık 1945
132 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 13 Kasım 1945
133 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 14 Aralık 1945
134 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 18 Ekim 1945
135 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 2 Ekim 1945
136 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 20 Eylül 1945
137 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 20 Kasım 1945
138 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 21 Eylül 1945
139 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 22 Eylül 1945
140 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 23 Eylül 1945
141 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 24 Eylül 1945
142 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 25 Eylül 1945
143 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 26 Eylül 1945
144 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 27 Ekim 1945
145 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 28 Ekim 1945
146 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 30 Eylül 1945
147 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 5 Aralık 1945
148 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 5 Ekim 1945
149 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 5 Kasım 1945
150 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 6 Aralık 1945
151 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 6 Ekim 1945
152 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 7 Aralık 1945
153 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 7 Ekim 1945
154 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 8 Ekim 1945
155 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 8 Kasım 1945
156 Piraye İçin Yazılmış Saat 21 Şiirleri - 9 Ekim 1945
157 Piraye İçin Yazılmış Saat21 Şiirleri1945 yılı Aralık ayının
158 Rubailer - I. Bölüm
159 Rubailer - II. Bölüm
160 Rubailer - III. Bölüm
161 Şaban Oğlu Selim İle Kitabı
162 Şair
163 Salkımsöğüt
164 Saman Sarısı
165 Şehitler
166 Sen
167 Seni Düşünmek
168 Sevgilim
169 Sevgilim
170 Seviyorum Seni
171 Silahsız İnsanlar
172 Tahirle Zühre Meselesi
173 Teftiş
174 Türk Köylüsü
175 Türkiye İşçi Sınıfına Selâm!
176 Türküler
177 Üç Selvi
178 Vasiyet
179 Vatan Haini
180 Veda
181 Vera'nin Uykudan Uyanişi
182 Vera'ya
183 Yaşamak Seni Sevmek Gibi...
184 Yaşamaya Dair - I
185 Yaşamaya Dair - II
186 Yaşamaya Dair - III
187 Yine De İyimserlik
188 Yine İyimserlik Üstüne
189 Yine Memleketim Üzerine Söylenmiştir
190 Yine Ölüme Dair
191 Yine Sana Dair
192 Yirminci Asra Dair
193 Yolculuk
194 Yürümek

Nazım Hikmet'in Unutulmaz Sözleri

Sevmek, sevdiğin kişiyle birlikte olmak değildir unutma! Çünkü aşk; onunla yaşamak değil, onu yaşamaktır aslında…

Ne kadar seviyorsun dersen; o kadar işte. Tavanı kadar sokağın ve dibi kadar cehennemin…

Kim bilir. Masalınızın kahramanı, başka bir hikâyenin figüranı olmaya gitmiştir belki de.

İnsan birisiyle yaşlanmalı, birisi yüzünden değil!

Her gelen sevmez ve hiçbir seven gitmez unutma. Bil ki; giden dönüyorsa sevdiğinden değil, kaybettiğindendir aslında!

Gelinler aynada saçını tarar, aynanın içinde birini arar. Elbet böyle sizi de aradılar. Gelinlere kıymayın efendiler.

Bu göl İznik gölüdür. Durgundur. Karanlıktır. Derindir. Bir kuyu suyu gibi içindedir dağların.

Ben içeri düştüğümden beri güneşin etrafında on kere döndü dünya.

Yağmur yağıyordu boyuna. Sözü onlar alıp dediler ona: daha pazar kurulmadı kurulacak. Esen rüzgâr durulmadı durulacak. Boynu daha vurulmadı vurulacak.

Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür ve bir orman gibi kardeşçesine…

Sen yanmasan, ben yanmasam, biz yanmasak nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa.

Geçtim putların ormanından baltalayarak, ne de kolay yıkılıyorlardı.

Ve bir gün ekler Nazım Hikmet mektubunun sonuna; herkese selam sana “HASRET”

Biz başka severdik. O yüzden başka sevemedik.

İnsanların kanatları yok, insanların kanatları yüreklerinde.

Arkadaşlık ağaca benzer, kurudu mu bir daha yeşermez.

Sende uzaklığı; sende ben, imkânsızlığı seviyorum.

İnsan, denizin olmadığı yerde umut adını martı olmalı.

Özlemin azı çoğu olmaz, ağırdır işte.

Nazım Hikmet Ran'ın sesinden şiir dinletisi...

target="_blank" rel="noopener">