Bölge bölge giydiği âyin kıyafetleri değişiklik göstermektedir. Ama ana metin kıyafetlerin şamanları (Kam) kötü ruhlardan korumasıdır. Şamanlar âyinlerinden ölmüş kişilerin ruhlarını çağırarak iletişime geçerler. Ülgen ile dağ ve yer ruhlarının yer aldığı iyi ruhlara âyin yapanlar şaman cübesi giymek zorunda değildir. Halbuki yer altı dünyasının hakımı Erlik ile ona eşlik eden kötü ruhlar için yapılan âyinlerde cübbe giymek zorunludur.
Bu koruma işi âyinlerde özel olarak giydikleri tören kiyafetleri ile sağlarlar. Kam bu cübbeyi kendi istediği gibi yapamaz ruhların istediği şekilde süslenir ve o şekilde dikilir. Şamanın bunu yapması mecburidir.
Mesela Altay Türklerinde şamanların kıyafetleri, hayvan derisinden yapılmış göğüslük ile önü açık bir ceket ve kara tavuk tüyleri takılmış kırmızı bir başlıktan ibarettir. Bir şaman elbisesi takım halinde bunlardan oluşur:
1. Cübbe
2. Serpuş
3. Şimalde (kuzey) bulunanlarda göğüslük
4. Eldiven
5. Yüksek konçlu ayakkabı
Altay haklarından şaman elbiseleri hayvan ve bir kuşu temsil ettiği görülür. Şamanların cübbeleri geyik yada koyun postundan yapıldığı ve bununda büyük bir kuşa benzediği görülür. Halkta bu cübbenin koltuk altından sarkan püskülleri kuşun kanadına benzetir. Bu kıyafetlerde puhu kuşu tüylerindende yararlanılır. Kırmızı bezden yapılmış başlık dizi dizi madeni paralar, boncuklar ve pullar ile süslenir. Bu şapkanın üzerinde kuş motifleride vardır ve en ucunda bir tane puhu kuşu tüyü bulunur. Bu şekilde giyinen bir şamanın bir puhu kuşu şekline girmiş olduğu görülür.
Bu koruma işi âyinlerde özel olarak giydikleri tören kiyafetleri ile sağlarlar. Kam bu cübbeyi kendi istediği gibi yapamaz ruhların istediği şekilde süslenir ve o şekilde dikilir. Şamanın bunu yapması mecburidir.
Mesela Altay Türklerinde şamanların kıyafetleri, hayvan derisinden yapılmış göğüslük ile önü açık bir ceket ve kara tavuk tüyleri takılmış kırmızı bir başlıktan ibarettir. Bir şaman elbisesi takım halinde bunlardan oluşur:
1. Cübbe
2. Serpuş
3. Şimalde (kuzey) bulunanlarda göğüslük
4. Eldiven
5. Yüksek konçlu ayakkabı
Altay haklarından şaman elbiseleri hayvan ve bir kuşu temsil ettiği görülür. Şamanların cübbeleri geyik yada koyun postundan yapıldığı ve bununda büyük bir kuşa benzediği görülür. Halkta bu cübbenin koltuk altından sarkan püskülleri kuşun kanadına benzetir. Bu kıyafetlerde puhu kuşu tüylerindende yararlanılır. Kırmızı bezden yapılmış başlık dizi dizi madeni paralar, boncuklar ve pullar ile süslenir. Bu şapkanın üzerinde kuş motifleride vardır ve en ucunda bir tane puhu kuşu tüyü bulunur. Bu şekilde giyinen bir şamanın bir puhu kuşu şekline girmiş olduğu görülür.
Kamlar ayrıca bu kıyafetlerine bazı ziller, çıngıraklar, metaller ve bozuk paralar takmaktadır bunun amacı ise ruhları kovmak için ses çıkarmalarıdır. Çıngıraklar ile ay motifleri yapılır bunlara küçük yıldızlar eşlik eder. Sağ ve sol omuzlarında ayı ve güneşi simgeleyen büyük madeni paralarda vardır.
Cübbenin hemen yaka altından 9 tane bebek sarkar bunlarda Ülgen'in kızlarını temsil eder. Cübbenin hemen altından Yutpa ( çatal kuruklu dört ayaklı açık ağızlı bir yılan)adlı yer altı canavarını temsil eden siyah yada kahverengli bir kumaş sarkar. Diğer yandan ise yeşil renkte olan bir kumaş sarkar buda, Arba adı verilen Erlikler ülkesinin denizlerinde yaşayan canavardır. Ayrıca cübbede farklı ruhları temsil eden sincap, ağaçkakan derisi, kartal tüyleri ve pençeleri, ayı pençesi gibi çeşitli hayvanlar vardır. Bu kıyafetleri kadınlar diker ve özel bir törenle ruhlara sunulur.
Tabi bi kıyafetleri ruhların onayından geçmeden giyemezler bazen ise bu kıyafetler onay alamaz ve ruhlar bazı değişiklikler yapılmasını işter. Değişiklik yapıldıktan sonra şaman âyinleri artık bu kıyafet ile icra eder.
Yorum Bırakın