Perslerin Babil'in fethinin ardından, Büyük Kyros 9 yıla yakın bir süre imparatorluğunu yönetti, sonra da adı Tomris olan Massaget kraliçesiyle girdiği çarpışmada öldü. Kuzeye, yepyeni topraklara doğru savaşarak ilerliyordu. Ceyhun (Amu Derya) Nehri'nin ötesine, Aral Denizi'nin doğusuna, Orta Asya'nın vahşi topraklarına gidiyordu. Bu bölgedeki dağ kabileleri İskitlerin akrabasıydı: Herodotos bunları Massagetler olarak adlandırır, bronz uçlu oklar ve mızraklar kullanan, güneşe tapan ve “toprağı işlemeyip, sığır ve balıkla beslenen" yaman savaşçılardı.

Kyros Massagetleri önce antlaşma yoluyla fethetmek istedi. Kraliçeleri Tomris'e bir mektup göndererek, onunla evlenmeyi önerdi. Kraliçe onu reddetmekle kalmadı, Pers ordusunun arka kanadına saldırmak üzere oğlunu gönderdi. Saldırı başarısız oldu ve Tomris'in oğlu esir düştü. Utanca katlanamayan oğul, kendini öldürdü. Bunun üzerine, Tomris Kyros'a bir mesaj gönderdi ve “Güneşe yemin ederim ki, kana susamışlığını gidereceğim," diye yemin etti.

Sonra da halkının geri kalanını ilerleyen Perslerin üzerine sürdü. İki ordu MÖ 530'da karşılaştı. Destansı boyutlarda önemsiz bir çatışma: Herodotos, “Yunan olmayanlar arasında yaşanmış en yaman savaş olduğunu düşünüyorum,” der, Yunan olmayanlara karşı takındığı tavır da göz önünde bulundurulduğunda, bunun görülmüş en sert savaş olduğu düşünülebilir. Önce ok ve yayla, sonra mızrakla, en son da hançerlerle savaştılar.

Massagetler, Asurluların yapamadığını başardı: Pers ordusunun çoğunu silip süpürdüler. Yerde, adamlarının arasında dövüşen Kyros bile öldü. Massagetler savaş alanına hâkim olunca, Tomris kralın cesedini bulana kadar kanlarının içinde yatan Pers ölülerini araştırdı. Sonra kralın kafasını kaldırdı ve kan dolu bir şarap tulumuna daldırdı: Cesede, “Seni, kana susamışlığını gidereceğim diye uyarmıştım,” dedi.

Oğlunun öcü alınınca, Tomris kalan Perslerin Büyük Kral'ın cesedini savaş alanından kaldırmasına izin verdi. Yüzündeki kanları yıkadılar ve yenik bir cenaze alayıyla cesedi Pasargad'a götürdüler.

(Antik Tarih'ten alıntıdır.)

Kaynak 📚 : Antik Dünya - Susan Wise Bauer. Alfa Yayınları.