16/Mart/2016

Tekirdağ

TİFO

Yıl 1862 Amerikan İç Savaşı Birleşik Devletler ve Konfederayon savaşıyor. 16. Birleşik Devletler Başkanı olan Abraham Lincoln o dönemde tam olarak anlaşılamayan ve bilinmeyen yaygın bir hastalığın ordusunda yayılmasından sonra Birleşik Devletler'de hiçbir doktor hastalık hakkında bir şey yapamadığından savaşı kazanmak için bu hastalığa karşı bir çözüm bulmak için o dönemde 32. Osmanlı İmparatorluğu Padişahı olan Sultan Abdülaziz'e bir mektup yazarak durumu anlatır ve Sultandan İmparatorluğunda ki en iyi tıpçılardan birini geçici bir süreliğine Birleşik Devletler yetkisine vermesini arz eder.

Bunun üzerine Sultan Abdülaziz o dönemde İmparatorlukta ki Baştabib olan Emanuel'i Birleşik Devletler'de ki salgına bir sıhhat bulması için görevlendirir.Bu görev üzerine Emanuel Haziran 1861'de İstanbul'dan Birleşik Devletler'e yola çıkar ve Ekim 1861'de Birleşik Devletler'e varır.Abraham Lincoln Emanuel'den bu hastalığa bir çözüm bulması için görevlendirir.Emanuel Kasım 1861'den Ocak 1862'ye kadar bu hastalığın yaygın olduğu yerleri ve bu hastalığa yakalanmış kişileri gözlemler.Ve gözlemleri sonucunda bu hastalığa yakalananlarda şu belirtilere ulaşır :

-Hastalığın ilk günlerinde yorgunluk ve baş ağrıları,

-Birkaç gün sonra ateşin yavaş yavaş yükselmesi,

-Özellikle orduda kas ağrısına,

-İştahsızlık,

-Burun kanaması,

-Bronşit,

-Baş Dönmesi,

-Mide ve bağırsak bozuklukları ile birlikte ishal,

-Birkaç gün sonra ateşin de biraz daha artmasını takiben göğüste, karında ve sırtta pire ısırığına benzeyen kırmızı lekelerin belirmesi,

-Tansiyonun düşmesi, nabzın yavaşlaması,

-Hastalığın üçüncü haftasında karnın gerginleşip şişmesi,

-Bağırsak kanamaları,

-Bademciklerin iltihaplanması,

-Kilo kaybı.

Gözlemlerinin sonucunda bu hastalığın şuralardan yayıldığını fark eder :

-Kontemine olmuş besinlerde ve sularda,

-Pastörize edilmeyen süt ve süt ürünlerinden,

-Karasineklerin yaygın olduğu yerlerde,

Bu gözlemleri sonucunda Emanuel gözlemlerini ve bulduğu çözümü anlatan 1864'de Emanuel Raporu 'nu hazırlayıp Abraham Lincoln'e  sunar.Raporda Emanuel bu hastalığın yayılmasının önlenmesi çözümü şöyle anlatıyordu:

1-) Gerekli belirtilerileri gösteren bireylerin hemen tecrit edilmesi.

2-)Ordu ve Toplumda su kaynağı olan su dağıtılan  yerlerin denetlenmesi

3-)Karasinek gibi mekanik taşıyıcılarla mücadele edilmesi

4-)Orduların, su kaynaklarını kaynaktıktan sonra orduya dağıtması

5-)Tüketilen süt ve süt ürünlerinin pastörize edilmesi

6-)Tuvalet ve Kanalizasyon artıklarıyla çevrenin kirlenmesi önlenmesi

Emanuel hazırladığı raporda tedavi de çözümü şöyle anlatıyordu:

1-) Bol bol su içilmelidir.

2-)Protein ve karbonhidrattan zengin sindirimi kolay besinler verilmelidir.

3-)Hastanın odası ve kullandığı tuvalet dezenfeksiyona tabii tutulmalıdır.

Abraham Lincoln ilk önce kendi komutasındaki birliklerde bunu uygular.4 ay içinde Nisan 1864 'de hastalığın yayılmadığı ve hastaların %90'ın iyileştiği görülür.Emanuel Raporu'nun başarılı olduğu görülünce Emanuel Raporu tüm Birleşik Devletler'de uygulanmaya başlanır.Böylece 1 yıl sonra 1865 de Birleşik Devletler iç savaşta galip gelir ve Konfederasyon yıkılır.Emanuel Raporu bunun üzerine Avrupa'da da uygulanmaya başlanır.Emanuel bu hastalığı daha ayrıntılı bir şekilde araştırmaya yönelir.Ve etkenenin Salmonella tyhpi olduğunu bulur.1869'da bu hastalığa 'Tifo' adını verir.Ve Tifo aşısını bulur.Ama bu aşının sadece Amerika da değil Avrupa' da da tanınmasını istediği için 1872 Almanya'da ki bir arkadaşı olan Dr.Alber 'e bir mektup yazarak Birleşik Devletler'e çağırır.Ve ona Tifo aşısını tanıtır.Bunun üzerine Dr.Alber ile Avrupa'ya gider.Emanuel ilk önce Londra'da bir konferans vererek Tifo aşısını ilk defa Avrupa'ya tanıtır.Daha sonra Berlin 'de bir konferans vererek Tifo aşısını tanıtır ve Almanya'da Ordinaryusluk ünvanını da alır.Ve Ord.Prof.Dr Emanuel yaptığı Emanuel Raporu ve Tifo aşısı sayesinde dünyada ki tifo hastalığı eski gücünü kaybeder ve kontrol edilebilir bir hal alır.