Ömer HAYYAM’ın doğum ve ölüm tarihleri çeşitli kaynaklara göre farklılık gösterse de, XI.yüzyılın ortalarında doğduğu, XII.yüzyılın ilk çeyreğinde öldüğü kabul edilen İranlı şair, felsefeci ve bilim insanıdır. Günümüzde daha çok “rubai” türünün yaratıcı olarak kabul görmektedir.

 

Birkaç Ömer HAYYAM  rubaisi

 

Bu dünya kimseye kalmaz, bilesin;

Er geç kuyusunu kazar herkesin.

Tut ki Nuh kadar yaşadın zor bela

Sonunda yok olacak değil misin?

************************************

Bizi bizden alan şaraba gönül verdik;

Coşup taştık; yerden kopup göklere erdik.

Tenden bedenden soyunuverdik sonunda

Topraktan gelmiştik, yine toprağa girdik.

**************************************

Dünyaları değişmem kızıl şaraba;

Ay da ondan sönük; Çobanyıldızı da

Şarap satanların aklına şaşarım:

Ondan iyi ne var alınacak dünyada?

**************************************

Bir put demiş ki kendine tapana: 

Bilir misin niçin taparsın bana?

Sen kendi güzelliğine vurgunsun:

Ben ayna tutar gibiyim sana

*************************************

Şarabı götürüp döksen bir dağa

Dağ sarhoş  olup başlar oynamaya.

Ben ne diye tövbe edecekmişim

İçimi tertemiz eden şaraba?

***********************************

Gören göze güzel, çirkin hepsi bir;

Aşıklara cennet, cehennem, hepsi bir;

Ermiş ha çul giymiş, ha atlas;

Yün yastık, taş yastık, seven başa hepsi bir.

*******************************************

Yoksula, yoksulluğa yakın ettin beni;

Dertlere, gurbetlere alıştırdın beni;

Yakınların ancak erer bu mertebeye:

Tanrım, ne hizmet gördüm de kayırdın beni?

********************************************

İki günde bir somun geçiyorsa eline

Soğuk suyu da olursa bir kırık testide

Niçin kendinden kötüsüne kul olur insan,

Ne diye girer kendi gibisinin hizmetine?

********************************************

Gözüm, kör değilsen, bunca mezarı gör;

Dünyayı saran yalan dolanı gör;

Krallar, padişahlar çürüyüp gitmiş:

Ela gözlerine kurt dolanları gör!

******************************************

Ehil insana canım feda olsun;

Ayağı öpülse öperim onun.

Bir de git ehil olmayanla konuş: 

Cehennem ne imiş görüş olursun.