Teknolojiyle sarılı bir dünyada, hayal kurmanın bile neredeyse lüks hâline geldiği bir çağda İlham Çobanı karşımıza çıkıyor ve bize unutmaya yüz tuttuğumuz bir gerçeği hatırlatıyor: Emek vermeden hiçbir ışık yanmaz. Yazar yeni neslin emek verme konusundaki isteksizliğini ilham çobanlığı gibi sıradışı bir meslek üzerinden sorguluyor. Modern dünyanın sorunlarını çocukların anlayabileceği bir kurgu içinde ele alırken hikâye, çocukların dünyasında geçse de aslında bugünün yetişkinlerine de güçlü mesajlar veriyor.

Kitap yalnızca bireysel tembellik ya da emek kavramını değil, toplumun genelinde yaşanan kültürel ve eğitimsel erozyonu da işliyor. Eğitim ve kültüre ayrılan kaynakların azalması, buna karşılık gösterişe ve gereksiz lükse verilen önemin artması; ilham çobanlığı metaforu üzerinden eleştiriliyor. Eskiden küçük çocuğun bakkala gönderilme telaşından bile eser yok şimdi çünkü her şey tek tıkla kapımızda ve bu teknolojinin salgın hastalık gibi yayılışı bildiğimiz ama kabul edemediğimiz gerçekler arasında. Kitapta yapılan nükteli pek çok göndermeyle bir çocuk kitabının bile kendi çağının sorunlarına nasıl ayna tutabileceğini gösteriyor.

Yetişkin bir okur olarak bir solukta okuyup üzerine düşündüğüm bu eser ebeveynlerin çocukları için rahatca tercih edebileceği kitaplar arasında. Eskiden çocuk kitapları "iyi olmanın yollarını" anlatırken bugün İlham Çobanı gibi eserler toplumsal çürümeyi, eleştirel düşünmeyi ve farkındalığı çocuk diliyle aktarmayı başarıyor. Bu da çocuk edebiyatının zamanla nasıl dönüşebildiğinin güzel bir örneği. Ne de olsa biz de değişiyor ve dönüşüyoruz artık iyiler kazanıp kötüler kaybetmiyor.

Kaynakça: Coşkuner, Tuğba. (Ocak 2025). İlham Çobanı, İstanbul, Cezve Çoçuk Yayınları.