Ölmüş insanların kemiklerinin konulduğu saklama yerleri olan Ossa’lar, insan iskeletinin kalıntılarının saklanması amacıyla yapılmış sandık, kutu, yapı, kuyu ya da alanlardır.

Kemiklerin toplu olarak saklandığı bu uygulama özellikle gömülme alanlarının kısıtlı olduğu yerlerde kullanılıyordu. Ölmüş kişi ilk önce geçici bir mezara gömülüyor daha sonra ise iskelet kalıntıları çıkarılarak bir kemik saklama mekanına yerleştiriliyordu. Kemik saklama mekanları sayesinde, bir alana birden fazla kişi gömülebiliyor ve bu sayede bir tabutun kaplayacağı alan düşünüldüğünde daha az alan işgal edilmiş oluyordu.

İşte birbirinden farklı o yapılar:

 Sedlec İskelet Kilisesi / Çek Cumhuriyeti

Çek Cumhuriyeti’nin Sedlec kasabasında, All Saints mezarlık kilisesinin altında bulunan kemik saklama alanında, 40.000 ila 70.000 arasında insan kalıntısı olduğu tahmin ediliyor. Bu kemiklerin çoğu, şapelin dekorasyon ve döşemelerini oluşturmaları için artistik bir biçimde düzenlemiş. Çan şeklinde dört tane devasa yığın, şapelin köşelerini kaplarken içinde insan vücudundaki tüm kemiklerden en az bir tane bulunan bir “kemik avize” de yer alıyor.

Kapuçin Mahzen Mezarı / Roma, İtalya

Mahzen mezar, 626 yılında Papa 8. Urbanus tarafından yaptırılan, Santa Maria della Concezione dei Cappuccini, yani "Kapuçinlerin Kutsal Bakire Meryem’i" kilisesinin altında yer alıyor.

Kemikler, Kardinal Antonio Barberini‘nin emriyle Via dei Lucchesi‘deki manastırdan çıkarılmış ve duvarlara dekoratif olarak Barok ve Rokoko stilinde yerleştirilmiş. Buradaki kemiklerin,1500 - 1870 yılları arasında  gömülmüş olan 4.000 civarı rahibin kalıntıları olduğuna inanılıyor.

Brno Kemik Saklama Alanı / Brno, Çek Cumhuriyeti

2001 yılında şehir merkezinde yapılacak olan bir inşa için yürütülen arkeolojik kazılar sonucunda bulunan alan, Çek Cumhuriyeti’nin Brno şehrinde St. James Kilisesinin altında yer alıyor.

Tarihi 17. yüzyıldan 18. yüzyıla uzanmakla beraber, yapıda yaklaşık olarak 50.000’den fazla kişinin kalıntıları olduğu tahmin ediliyor. Böylelikle, Avrupa’nın ikinci en büyük kemik saklama yeri sayılıyor. 

Capela Dos Ossos (Kemik Şapeli) / Evora, Portekiz

Portekiz, Evora’da St.Francis Kilisesi’nin girişinin yanında yer alan The Capela dos Ossos, 16. yüzyılda çağın Karşı Reform ruhuyla, kardeşlerine yaşamın geçici olduğu mesajını aktarmak amacıyla, Fransiskan bir rahip tarafından kuruldu.

Çeşitli kiliselerin içindeki düzinelerce mezardan getirilmiş olan rahip iskeletlerinin sayısının 5.000 civarında olduğu tahmin ediliyor.

Paris Yeraltı Mezarı / Fransa

Paris Yeraltı Mezarı ya da Catacombes de Paris, Fransa’da yeraltında yapılmış bir kemik saklama alanıdır.

Place Denfert-Rochereau’daki eski şehir giriş kapısının güneyinde yer alan bu kemik saklama alanında, mağara ve tünelleri dolduran 6 milyon insan kalıntısı bulunduruyor. 18. yüzyılın sonunda açıldıktan sonra, zamanla ‘Dünyanın En Büyük Mezarı’ olarak ünlendi.

Fleet Sokağı Kemik Saklama Alanı / Londra, İngiltere

Fleet Sokağı Kemik Saklama Alanı, İngiltere’de St. Brides Kilisesi’nin mahzen mezarlarının içinde yer alıyor. 1950’li yıllarda yapılan kazılar sonucunda, kilisenin ortaçağa ait mahzen mezarında birçok iskelet kalıntıları ve mahzen kemik saklama kısmında ise defnedilmiş kişiler ortaya çıktı.

St. Brides mahzen mezarlarında bulunan iskelet kalıntıları, Büyük Londra Yangını’ndan sonra Wren kiliseyi tekrar inşa ettiğinde mahzende gömülü olan 227 kişinin detaylı biyografik verilerini bir araya getirebilmek açısından çok önemli olarak görülüyor.

San Bernardino Alle Ossa / Milano, İtalya

  San Bernardino alle Ossa, Milano’da Barok tarzında dekore edilmiş kemik mezarıyla ünlü bir kilise; 1210 yılında, bitişik mezarlıkta yer kalmayınca, kemikleri saklamak için inşa edilmiş. 1269’da bir kilise eklenmiş, 1679’da yenilenmiş ve 1712’de bir yangın yüzünden tahribata uğramış. Eski kiliseye, daha büyük bir kilise eklenerek Siena’lı Aziz Bernardino’ya adanmış.

Çatı kemeri, 1695 yılında Sebastiano Ricci tarafından Triumph of Souls and Flying Angels (Ruhların Zaferi ve Uçan Melekler) ile freskolanmışken, pandantiflerde Kutsal Bakire, St. Ambrose, St. Sebastian ve Siena’lı St. Bernardino resmedilmiş. Niş ve kapılar kemiklerle Rokoko tarzında dekore edilmiştir.

Kafatası Şapeli / Kudowa-Zdroj, Polonya

1776 yılında yerel cemaat rahibi tarafından kurulan St.Bartholomews Kilisesi’nin Kafatası Şapeli Kudowa-Zdrój, Polonya’da yer alıyor.

30 yıl Savaşı'nda (1618 – 1648) ve Üç Silezya Savaşı'nda (1740 – 1763) ölenler ile veba, frengi, kolera salgını, açlık gibi talihsiz nedenlerle ölmüş olanların bulunduğu kitlesel bir mezarda; duvarlar 3.000 kafatasıyla süslenmiş olup, diğer 21.000 kişi ise mahzene defnedilmiş.

Kaynak: 1.