ClassicFm sayfasının yazarı Rosie Penreath'ın, bu uçsuz bucaksız galaktik evrene arka plan olan müzikleri derinden incelediği ve benim de fazlaca beğendiğim bu yazıyı tercüme etmek istedim. Yazının orijinal haline buradan ulaşabilirsiniz.

John Williams'ın müziğinin bu sıradışı büyüsünü ortaya çıkararak, "Star Wars" film serisinin bu süpersonik müziklerine galaktik bir derin yolculuk yapıyoruz.

                                                       

Uzun zaman önce çok çok uzak bir galakside…

Tüm zamanların en sevilen film müziklerinden bazıları, efsane John Williams tarafından, Star Wars için bestelendi.

Serinin orijinal yönetmeni George Lucas, filmler için kült bir müzik istedi ve Williams'ın Star Wars müziğinin derinliği, çeşitliliği, gerilimi ve orkestrasyonu, onu şüphesiz usta, unutulmaz ve ikonik hale getirdi.

Gerçekten de, Williams'ın film müziği olmadan Star Wars evreninin bu kadar güçlü bir şekilde var olduğunu hayal etmek zor. Wagner'den ilham alan orkestrasyon, leitmotifler ve tek kelimeyle inanılmaz melodiler, Star Wars'ı ismiyle veya görsel olarak olduğu kadar kulaklarda da tanınır hale getirdi.

Ama müziği bu kadar harika yapan ne? Şimdiye kadar yapılmış en ikonik film müziklerinden birini yaratan çeşitli unsurları araştırırken, güç bizimle olsun..

                                             

Ritim ve Hız

Star Wars genellikle bir "uzay operası" olarak tanımlanır ve Williams'ın müziği, bunu sinemada hayata geçirmek için gereken doğru miktarda dramaya sahiptir; tartışılamaz şekilde, ölçek, stil ve uzun ömürlülük açısından opera türündendir. Dramanın anahtarı; hız, ekrandaki sahne ile uyum, müziğin ritminin ürettiği salınım, hız ve gerilimdir.

Pek çok ünlü orkestra anında (yukarıdaki ana temayı veya "Imperial March"ı düşünün) kalın notalarla kontrast oluşturan etkili üçlü ritimlerin yanı sıra ayrıntılı tel ve nefesli çalgılar bulunur.

Ayrıca melodilerde senkop (ritim kaybı veya beklemedik yerde ritim koymanın neden olduğu bir müzik etkisi) vardır ve bu da melodileri akılda kalıcı kılar. Williams, tek bir müzik anını bile boşa harcamaz ve film müziği için hiçbir detay küçük değildir.

Williams o kadar detay odaklıydı ki, açılış jeneriğinde kullanılan Star Wars ana temasını, prodüksiyon şirketi 20th Century Fox'un filmi başlatan jeneriğiyle aynı notada ve tarzda yazdı. 

                                                 

Harika Melodiler

Ritimlerin perdedeki aksiyona mükemmel bir şekilde uymasının yanı sıra, Star Wars'ta karakterlere ve ortamlara kendilerine özgü melodiler verilir. Bu, Alman opera bestecisi Richard Wagner'in eserlerinde kullandığı, "leitmotif" olarak adlandırılan bir yoldur.

"Prenses Leia's Theme" ve "Yoda's Theme" gibi melodiler muazzamdır ve karakterler belirip yeniden ortaya çıktıkça Star Wars boyunca tekrarlanırlar.

Ve melodiler, sahnelerdeki aksiyonu ve Star Wars'ın genel mesajını mükemmel bir şekilde iletir. Ana tema, örneğin, canlandırıcı ve umut verici bir şekilde yükselmeye devam eden bir melodiye sahiptir. Umudun bu büyük mesajı ve iletimi, tüm seri boyunca işlenir.

Çeşitlilik

Melodiye baktığımızda, karakterler için akılda kalan müzikal temalardaki saf çeşitlilik, dikkate değer. Darth Vader'ın "Imperial March"ı insanı buhrana sokar ve kabul edelim, ritim ve tarz açısından oldukça ürkütücü bir müziktir. "Prenses Leia's Theme" ise, yaylı çalgıların zarifliği ile eşlik ettiği, umut ve duruluk tarafından nitelenen, rüzgarda çalınan, yürek burkan güzel bir melodidir.

                                                       

"Yoda's Theme" ise bunun tam tersi. Asil, düşünceli ve görkemli, muhteşem bir şey.                           

Orkestrasyon

Yönetmen George Lucas, bu epik uzay destanı için başlangıçta müziğe 'klasik' bir yaklaşım çağrısında bulunduğunda, John Williams onun sözünü tuttu ve herhangi bir senfoni orkestrasının en iyi yaptığı şeyi yapmasını sağlayan bir film müziği yaptı: Zengin sesler, cesur tonlar, zıt dokular ve sonsuz drama.

Williams orkestranın gücünü tamamen kullanır. 1970'lerde Star Wars için beste yapması istendiğinden beri, Erich Korngold, Nino Rota ve Bernard Herrmann gibi tam senfoni orkestrasını da kullanan film bestecileriyle aynı teknik ve yöntemleri kullandı.

Onlar da romantik opera ve orkestra bestecilerinden, özellikle de destansı eserleriyle operada devrim yaratan Richard Wagner'den etkilendiler.

Williams'ın Star Wars müziği ayrıca İngiliz besteci Gustav Holst'tan - özellikle de The Planets adlı çalışmasından ('Mars'ı Star Wars ana temasıyla karşılaştırın) ve Stravinsky gibi diğer romantik ve 20. yüzyılın başlarından kalma bestecilerden etkilenmiştir.

                                               

Williams ayrıca koronun yüksek etkisini de kullanır. Örneğin, "Phantom Menace"de duyulan "Duel of the Fates", klarnetler huzursuz eden bir melodiye öncü olmadan önce devasa koronun bir açılışına sahne olur. 

Star Wars serisinde sekiz film müziği besteledikten sonra, Williams'ın 100 kişilik senfoni orkestrası, gücünü asla kaybetmedi. Ve o zamandan beri Star Wars için beste yapan bestecilerle, "güç" ayakta kaldı ve Williams'ın gerçekten harika orkestral film müziği yazma mirasını günümüze taşıdı.

Son Star Wars film yönetmeni J.J. Abrams bir keresinde, "Williams duyguları yazar... ve kalbinizi kimsenin yapamadığı şekilde yerinden fırlatır" demişti.

Daha fazla katılamazdık...