Alman mucit Alois Senefelder 6 Kasım 1771 de Prag ‘da doğdu.Prag’da ki Theatre Royal'de bir aktörün oğlu olan Senefelder, babasının ölümünden sonra Ingolstadt Üniversitesi'ndeki çalışmalarına devam edemedi ve bu nedenle bir sanatçı ve yazar olarak kendisini geliştirmeye çalıştı, ancak başarılı olamadı.
Bir atölye de matbaayı öğrendi ve kendisine küçük bir matbaa satın aldı.
Kendi matbaasını yapmaya yönelik girişimleri oldu.
Senefelder, bu vasıta ile kendi yazdığı oyunları yayınlamak istedi fakat baskı plakalarının pahalı gravürünü satın alacak bütçesi yoktu.
Senefelder onları kendi başına kazımaya çalıştı.
Litografiyi keşfetmesi ise bir kaza
gerçekleşmiştir.
İki yıl süren çalışmalarının sonucunda ise modern litografinin (1818) keşfini belgelemiştir.
LİTOGRAFİ
diğer ismiyle taş baskı 1796 yılında Alois Senefelder tarafından icat edilmiştir .
Oyuncu bir aileden gelen, kendisi de oyunculuk ve oyun yazarlığı yapan Senefelder’ın litografi keşfinin temelinde, kendi yazdığı metinleri ve müzik notalarını çoğaltmanın hızlı ve ekonomik bir yolunu bulma arzusu yatmaktaydı.
Planladığının aksine, bir yüksek baskı tekniği olmayan litografiyi keşfetmesi, bir takım tesadüflerin yardımı ile gerçekleşmiştir.
SENEFELDER in keşfi
temelde basit bir kimyasal prensip olan, yağ ve suyun karşımaması ilkesi üzerine kuruludur. Litografi baskıya, kireç taşı hazırlanarak başlanır. Bir önceki baskıdan kalan yağlı yüzey temizlenir ve kimyasal işlem görmemiş temiz bir yüzey elde etmek için taş grenlenir. Hazır hale gelen taş üzerine yağ bazlı bir malzeme (litografik crayon, tebeşir, sıvı mürekkep vs) kullanılarak, imge çizilir.
Taşın baskı işlemine hazır hale gelmesi için (imgenin taş üzerine aktarımında kullanılan malzemeye göre farklılaşabilen oranlarda) arap zamkı ve nitrik asit gibi maddeler yardımıyla bir dizi kimyasal İşlem uygulanır.
Taş yüzeyindeki kimyasal tepkimenin gerçekleşmesi için gerekli süre (bazen dakikalar, bazense 24 saat) ve işlemlerin sonunda prova baskı denemesi yapılır.
Gerekli görüldüğü takdirde rötuş yapılabilir ya da asitleme tekrarlanılabilir.
Baskı aşamasına geçmeye hazır olunduğunda taş bol su ile yıkanır.
Taş nemliyken yağ bazlı baskı mürekkebi yüzey üzerine merdane yardımı ile uygulanır.
Ardından baskı kâğıdı taş kalıp üzerine yerleştirilir.
Taş ile kâğıt presten geçirilir.
Son olarak kâğıt, taş yüzeyinden ayrılır ve imge kâğıt üzerine aktarılmış olur.
Litografi sanatçılara alışkın oldukları malzemelerle, yani, kalem, fırça, crayon, (ve hatta transfer litografide kağıt) ile çalışma imkanı sunarken, elin baskı şiddetini ayarlamak ya da kazıma esnasında kol hareketlerini kontrol etmek gibi dikkat dağıtıcı gereklilikleri de ortadan kaldırmıştır.
Yorum Bırakın