Caz müziğin anası ‘Sevinç Tevs’

Caz müziğin anası ‘Sevinç Tevs’
  • 7
    1
    1
    0
  •  Sevinç Tevs Türk cazının anası, Türkiye’nin ilk kadın caz yorumcusudur. Üzülerek başlamalıyım ki böylesine kıymetli bir sesin, eşsiz sanatçının elimizde sadece ölümünden sonra yayınlanan tek bir plağı var. Tevs müziğe tutkulu bir insan. Yaşamının sonuna kadar müzikle hep iç içe yaşamış, Klasik Türk müziğine çok yatkın ve bunları caz şeklinde yorumlamıştır. Çok küçük yaşlarda ablası Sevim ile radyolara çıkmışlar, tiyatrolarda, halk evinde oynamışlardır. Sevim-Sevinç Tevs kardeşler olarak nam salmışlar. İstanbul Saray Sineması ve Taksim Belediye Gazinosu'nda verdikleri konserler büyük ilgi toplamıştır. Ablası evlendikten sonra yalnız kalanTevs daha fazla caza yönelmiştir. 




     Hayatında onu çok fazla heyecanlandıran iki olay var ki birisi BBC Radyosu’nda verdiği bir konser, diğeri ise Amerika’ya yaptığı yolculuk. 1954 yılında Tarsus’tan Amerika’ya bir gemi kalkıyor. Büyük bir kalabalık, Üç büyük orkestra yer alıyor gemide. Tevs bu orkestralarla çalma şansı da yakalıyor. Tevs'in alaturka sesi ve caz yorumu herkesi etkiliyor. Amerika’da çeşitli radyo ve televizyon programlarına çıkıyor. Orada da fazlaca sükse yapıyor.

     

     Sevinç Tevs 1948 yılında New York Jazz Festivali’nde Arif Mardin’in For You adlı yapıtı ile ilk uluslararası ödülü alarak  Sarah Vaughan'ı geçerek birinci olmuştur.  O dönemi Sevinç Tevs’in kızı Şehrazat Hanım şöyle anlatır; “Arif abi o zamanlar Amerika Berklee’de öğrenciydi ve bu şarkıyı da orda yaptı, annemse artık cazda diva haline gelmişti, annem Arif Mardin’in ‘Longing For You’ bestesiyle Sarah Vaughan’ı eleyerek birinci oldu”. 


    'Longing For You'

    https://youtu.be/Kf5U8TwSvmk


     

     Erol Pekcan bir röportajında kendisine Sevinç Tevs sorulduğunda şöyle yanıtlıyor: Dünyanın en şeker kadınlarından biriydi. Hoşgörülü, arkadaş canlısı, anne bir kadındı. Türkiye’de ilk caz söyleyen kadın olmasına rağmen, takdir edilmemesi, bir plağının olmaması, unutulması onu üzüyordu. Popüler müziği de aynı şekilde çok güzel söylerdi. Mesela şovunda mambolar da vardı. Mambo İtaliano o dönemde çok meşhurdu. Bence Sevinç Türkiye’nin en iyi caz şarkıcısı.


     

      Bir doğaçlama tekniği olan “Scat Singing” olarak adlandırılan sesle solo yapma uygulamasını da ağırlıklı olarak kullanan Sevinç Tevs, Türkiye’de bu tekniği kullanan öncülerdendir. Türk Cazı Programında Karacaoğlan’ın sözleri olan “Güzel ne güzel olmuşsun” adlı melodiyi olağanüstü yorumu ile seslendiren Sevinç Tevs, cazı ilk kez Türkçe olarak seslendirmiştir. Birçok yerde konserler vermiştir. Atina’da verdiği konserler o kadar beğenilmiştir ki ünlü Fransız şarkıcısı Edith Piaf, Mısır’da bir gece kulübünde karşılaştığı Sevinç Tevs’e “Demek Yunanistan’da adından coşkuyla, hararetle söz edilen ünlü Türk şarkıcısı sizsiniz; kutlarım sizi, çok güzel söylüyorsunuz” diyerek hayranlığını dile getirmiştir


    'Oklahama Blues'

    https://youtu.be/oYCe_rlGUmQ


     

      1976 yılında Erol Pekcan’ın hazırladığı Anıların Müziği programına katılan Sevinç Tevs o yıllarda kanserle mücadele etmektedir. Bu programın bantlarında Erol Pekcan ve Sevinç Tevs arasında geçen bir konuşmada ise yeni ameliyat olan Sevinç Tevs hastalığına oldukça iyimser yaklaşarak; “Dünyada yaşamak zorunda olduğumuz öyle insanlar var ki; benim bu hastalığım yanında melek kalır. Hem ben onunla yaşamaya alıştım artık. Yeneceğim ben bu kanseri” sözleriyle hastalığına meydan okusa da bu hastalığa genç yaşta yenik düşmüş, 24 Ekim 1976’da yaşama veda etmiştir.


     Sevinç Tevs Türkiye caz tarihinde bu yorumun hakkını vererek yer alan önemli sanatçılarımızdandır. Ancak TRT ve BBC arşivlerinde geniş yer kapladığını bildiğimiz Sevinç Tevs’in sesi tek bir plakta kalmıştır. Bu plak, vefatından sonra Türk Kalp Vakfı yararına hazırlanan iki şarkıdan oluşan özel bir edisyondur. İlk ve tek plağı ölümünden sonra yayınlandığı için kendisi de görememiştir. Sevinç Tevs’i bugün sadece radyo bantlarından, eski televizyon kayıtlarından ve kişisel arşivlerden dinleyebilmekteyiz. 


    'Ve Ben Yalnız'

    https://youtu.be/YdCdBFC16Ts


     


    Yorumlar (1)
    • Çok güzel devamı gelmeli bu tarz içeriğin

      Yorum Bırakın

      Yorum yapmak için üye girişi yapmalısınız. Üye girişi yapmak için buraya tıklayınız.