Anne sütünün yapısı bebeğin ihtiyacına göredir.

Bebeğin ilk 6 ayda ihtiyacı olan her türlü besin değerine sahiptir. (Protein, yağ, demir, vitamin vb.) Kolay hazmedilir, hastalıklardan korur. Anne sütünde yeterli su bulunduğu için bebeğe su vermeye gerek yoktur.

Emzirme anne-bebek bağlanmasına yardımcı olur. Yeni bir gebeliğin gecikmesini sağlar. Annenin sağlığını korur. 

Emzirmenin anatomisine geçelim; memenin kahverengi 'areola' olarak adlandırılan bir kısmı, meme ucu, süt kanalları, kasları, hücreleri vardır. bu hücrelerden oksitosin ve prolaktin salgılanır. Oksitosin refleksi emzirmeden önce veya emzirme sırasında olur ve süt akışını sağlar. Emziren kadınların bu refleksi aktif tutması gerekir. Peki bu refleksi aktif olup olmadığını nasıl anlarız?

- emzirmeden önce veya emzirirken memelerde karıncalanma hissi olur,

- bebeğinizi düşününce, ağladığını duyunca memelerden süt akabilir,

- bebeğiniz memeyi emerken diğer memeden süt damlayabilir, 

- emzirme sırasında bebeğiniz memeden ayrılırsa memelerden ince ince süt akabilir,

- ilk haftalardaki emzirmelerde rahim kasılmalarıyla ağrı olabilir ve bazen kan gelebilir (memeden değil)

-sütün ağzına aktığını gösterir şekilde bebeğinizin yavaş ve derin emme ve yutmaları

Peki bu refleksi nasıl artırabiliriz? Yaklaşın güzel lohusalarım. 

Bebeğiniz hakkında olumlu düşünün. Sütünüz bebeğiniz için en mükemmel besindir. size bir sır vereceğim: çoğu kadının memesi iki bebeğe yetecek kadar süt üretir. Unutmayın emzirmede en önemli adımlardan biri kendinize, sütünüze ve bebeğinize inanmanızdır. 

Emzirme için hazır, gevşemiş ve rahat olun. sırtınıza masaj yapabilirsiniz, memelerinizin üzerine ılık kompres uygulayabilir, ılık bir duş alabilirsiniz. meme ve meme başını masajla uyarabilirsiniz. 

O zaman şimdi anne sütü önleyici maddelere geçelim. Adı olumsuz olsa da anneyi koruyan bir mekanizmadır. Memede fazla süt varsa, bu madde sütü daha fazla salgılanmasını durdurur. Böylece meme, çok fazla dolu olmanın zararlı etkilerinden korunmuş olur. Eğer bebek emmeyi redderse bu mekanizma aktifleşir. Memedeki süt boşaldıkça bu madde ortadan kalkar ve meme daha fazla süt gelir. Unutmayın, emzirdikçe sütünüz daha çok gelir.

Emzirme anatomisi bittiyse bazı önemli detaylardan bahsedelim;

Bebeğini istediği kadar emzir. Bazen 5-10 dakika bazen de yarım saat sürebilir.

Bebeğin, bir memedeki sütü tamamen bitirinceye kadar emmesine izin ver, eğer bebek hala açsa diğer memeyi de emzir.

Bir sonraki emzirmede, son emzirdiğin memeden başla ve bebeğin bu memeyi tamamen boşaltmasını sağla, bebek hala aç ise tekrar ilk meme ile emzirmeye devam et.

Emzirmede dikkat edilmesi gereken konular;

Yeterli süt üretimi düzenli emzirmeye bağlıdır. 

Sütünün yeterli olduğunu bebeğinin günde 6-8 kez idrara çıkmasından ve aylık kontrollerde alması gereken kiloyu almasından anlayabilirsin.

-Bebeğini günde 8-12 defa emzir. 

-Bebeğin 2 saattir uyuyorsa uyandır ve emzir. 

-Bebeğini ilk 6 ay sadece anne sütü ile besle. 

-En az 2 yaşına kadar emzirmeye devam et.

-Emzik ve biberon verme. Çünkü bebek biberon ve emzik ucuna alışıp meme reddi yaşayabilir. 

Bebek memeye iyi yerleşmişse;

-Bebeğin çenesi memeye dokunuyor.

-Ağzı geniş açık.

-Alt dudağı dışa dönmüş.

-Ağzının üzerinde daha fazla, altında daha az areola görülüyor.

Emmenin etkin olmadığının göstergeleri;

-sürekli, hızlı emme

-emerken yanakların çökmesi,

-şapırdatarak emme,

-bebeğin emerken sakinleşmemesi,

-her gün saat başından daha sık emmek istemesi

-çok uzun emme (1 saatten fazla)

-emzirme sonrası tatmin olmuş görünmeme

Bebeğiniz nasıl emer?

1) Bebeğinizin yüzü memenize bakacak burnu meme ucunuzun karşısında olacak şekilde, bebeğinizin dudak kenarını meme başınızı yaklaştırarak memenizi aramasını sağlayın.

2) Bebeğinizin ağzını iyice açmasını ve kahverengi kısmı ağzının içine almasını bekleyin. Emerken şapırtı sesinin duyulması, yanaklarını içeri doğru çekmesi  

sadece meme ucunu emdiğini ve ağzıyla yeterince memeyi kavramadığını gösterir.

3) Parmaklarınızla meme başınızı bebeğinizin ağzında tutmasına yardımcı olun. 

Memeyi ağzına olabildiğince doldurmuş mu? 

Ağzı tam açık mı? Çene memeye dayanmış mı? 

Alt dudak dışa doğru kıvrılmış mı? 

Kontrol edin!

4) Bebeğiniz emmeye başladığında siz de elinizle başının arkasına destek olun. 

Bebeğiniz sürekli emmez, kuvvetli emme hareketlerinden sonra kısa süreli dinlenme aralıkları olur.

5) Bebeğinizi emzirirken tensel temasta bulunduğunuzda bebeğinizin güven duygusunu geliştirirsiniz.

6) Emme işlemi sona erdiğinde, bebeğiniz doymuş ve mutlu görünür.

Bebek doğumdan sonraki ilk haftalarda her istediğinde sık sık emzirilmeli. 

Emzirme saatleri bebekle birlikte belirlenmeli (sizin istediğiniz saatte olması için  

inatlaşmayın, emzirme saatleri zamanla düzene girecektir.) 

Bebek doğru pozisyonda memeye yerleştirilmeli. 

Geceleri de emzirmeye devam edilmeli. 

Anne de yeterli ve dengeli beslenmeli. 

Bol miktarda sulu gıdalar tüketilmeli. 

Biberon, yalancı emzik kullanılmamalı. 

Ek besinlere erken başlanmamalı.

Şimdi de emzirme pozisyonlarına geçelim.

Klasik Emzirme Pozisyonu

Sırtınızı destekleyen rahat bir koltuğa oturun.

Memenizi elinize C şeklinde tutarak destekleyin.

Bebeğinizin yüzü karnı ve dizlerini size dönük biçimde karnınıza dayayın.

Bebeğinizin başı dirseğinizin çukur kısmında bulunmalıdır. 

Kolunuzun yorulmaması için gerekirse bir yastıkla destekleyin.

Futbol Tutuşu Pozisyonu

Bebeğinizin bacaklarını koltuğunuzun altından sarkıtın.

Bebeğinizin başını elinizle desteleyin, gerekirse elinizin altına bir yastık koyun. 

Bu tutuş memenizin kontrolü ve bebeğinizin emişi açısından kolaydır.

Bu pozisyon ikiz bebeği olan, sezaryen doğum yapan, göğüsleri büyük olan anneler için idealdir.

Çapraz Pozisyonu

Bebeğinizi, emzireceğiniz memenin aksi tarafındaki kolunuzun içine yatırın. 

Bebeğinizin vücudu size dönük ve meme hizasında olmalıdır. 

Bu şekilde bebeğinizin başını daha rahat kontrol edebilirsiniz.

Bu pozisyon memeyi yakalama problemi olan, küçük veya erken doğan bebekler için idealdir.

Yatarak Emzirme Pozisyonu

Hafif yan yatar biçimde sırtınızı ve omzunuzu bir yastıkla destekleyin. 

Bir kolunuzu bebeğinizin başının arkasından geçirerek onun vücudunu, diğer elinizle de memenizi destekleyin. 

Bebeğinizin sırtına bir yastık koyun, ağzı meme ucuna gelecek şekilde yanınıza yatırın.

Bu pozisyon sezaryen doğum yapan ve geceleri emziren anneler için idealdir.

Sık Karşılaşılan Sorunlar

Sorun: Memelerimde süt birikti.

Sebep: Bebeğe süt gelinceye kadar yiyecek/sıvı vermek

Bebeği sık sık emzirmemek

Çözüm: İstirahat et.

Bebeği istedikçe sık sık emzir.

Bebeği memeler çok dolup gerginleşmişe bile emzirmeye devam et.

Meme gevşeyince tekrar emzir.

Bebek memeyi boşaltamazsa sütü elle veya pompa ile boşalt.

Süt çok fazla ise oda ısısında 3 saat, buzdolabında 3 gün, buzlukta 3 ay saklayabilirsin.

Sorun: Meme uçlarım yarık/çatlak

Sebep: Yanlış emzirme sonucu meme uçları tahriş olur. 

Çözüm: Bebeği memeye uygun pozisyonda yerleştir ve emzirmeye devam et.

Emzirdikten sonra meme ucunu iyileşmesi için bir damla sütü meme ucunda bırak ve kuruyana kadar açık bırak.

Ağrı ve acı nedeniyle emzirme mümkün değilse veya memelerin çok dolu olmasından dolayı bebek memeye uygun yerleştirilemiyorsa sütü birkaç gün elle veya pompayla boşalt.

Anne sütü nasıl sağılır?

Önce ellerinizi 2-3 dakika süreyle bol sabunlu su ile yıkayınız ve temiz havlu ile kurulayınız.

Rahat bir yere oturunuz veya rahatça ayakta durabileceğiniz bir yerde durarak kabı memenize yakın bir şekilde tutunuz.

Başparmağınızı (areolanın) kahverengi alanın bir tarafına, diğer parmakları öbür tarafına yerleştirip göğüs duvarına doğru bastırınız (fazla bastırmayın.)

Parmaklarla meme başı ve göğüs ucundaki kahverengi alanın (areolanın) arkasından basınç yapınız, meme ucuna asla bastırmayınız.

Yanlardan da basınç yapılarak tüm bölümleri boşaltınız.

Bir memeyi 3-5 dakika süt akışı yavaşlayıncaya kadar sıkarak sağınız.

İlk birkaç gün anne sütünün sağılma işlemi 20-30 dakika sürebilir.

Sağılmış anne sütü nasıl saklanır?

Sağmış olduğunuz anne sütünüzü; anne sütü saklama poşetlerinde veya kilitli buzdolabı poşetlerinde saklayabilirsiniz.

Bu poşetleri; buzdolabınızın buzluğunda veya derin dondurucunuzda, bir saklama kabının içinde, diğer yiyeceklere temas ettirmeden saklayınız.

Her sağdığınız anne sütü için ayrı poşet kullanınız.

Sağdığınız anne sütünün üzerine tekrar süt sağmayınız.

Anne sütünüzü sağdığınız poşetlerin üzerine bebeğinizin adını, sütünüzü sağdığınız tarihi ve saati yazınız.

Poşetlerin üzerine yazmış olduğunuz tarih ve saat anne sütünü bebeğinize verirken öncelik sırasına göre vermenizde yararlı olacaktır (eski tarihten yeni tarihe doğru verilir.)

Bebeğiniz hastanede yatıyorsa; poşet içinde dondurulmuş anne sütlerini erimeden, buzlarla doldurulmuş saklama kaplarının içinde hastaneye getiriniz.

Dikkat!

Oda ısısında 3 saat

Buzdolabında 3 gün

Buzlukta 3 ay saklanır.

Dondurulmuş Anne Sütünün Eritilmesi Ve Isıtılması

Sakladığınız anne sütünü kesinlikle ocağın üstüne veya mikrodalga fırına koymayınız, kaynatmayınız. Bu sütün proteinini bozar.

Buzluktan çıkardığınız sütü kullanılana kadar buzdolabında saklayıp, 24 saat içinde kullanınız.

Süt poşetini bir kaba koyduğunuz ılık suyun içine ağzı dışarıda kalacak şekilde (benmari usulü) batırarak çözülmesini sağlayın.

Sıcaklığını kontrol ederek bebeğinize veriniz.

Bebeğinizi besledikten sonra sütün arta kalanını atınız.

Sağılmış Süt Bebeğe Nasıl Verilir?

Annenin olmadığı durumlarda sağılan anne sütünün biberon yerine kaşık veya bardakla verilmesini sağlanır. (Biberon ile beslenmesi, bebeğin anne memesini reddetmesine neden olabilir.)

Biberon emziğine alışan bir bebek, memeyi iyi kavrama alışkanlığını da kaybedebilir ve meme yerine meme ucunu emmeye çalışır. Bu da meme çatlaklarına ve bebeğin yeterince anne sütü alamamasına neden olabilir.