Bolşoy Tiyatrosu önünde insanlar buz gibi soğuğa aldırmadan, bir gece önceden bilet kuyruğuna girip sınırlı sayıdaki biletlerden almak için bekliyor. Bu onlar için önemli çünkü yeni yıla Fındıkkıran Balesi ile girmek bir Rus geleneği. Şimdi ise dünyanın geri kalanında ikonik bir yılbaşı süsü haline gelen Fındıkkıran'ın hikayesini beraber öğrenelim.
Her yılbaşı, birçok kişi için özel anılar ve geleneklerle dolu bir dönemdir. Ancak, bu zamanın belki de en büyülü ve masalsı hikayelerinden biri, E.T.A. Hoffmann’ın kaleminden çıkan “Fındıkkıran ve Fare Kralı” ile başlar.
Klasik Noel Balesi
Bir noel hikayesi olan Fındıkkıran, bir ailenin noel arifesi kutlamasını merkeze alan iki perdelik bir peri masalı balesidir. ETA Hoffmann'ın yazdığı öyküden uyarlanan oyunun müzikleri ünlü Rus besteci Çaykovski tarafından hazırlandı ve kareografisi orijinale sadık kalarak Marius Petipa tarafından yapıldı. 1891'de Moskova İmparatorluk Tiyatroları'nın yöneticisi Ivan Vsevolozhsky tarafından sipariş edildi ve Rusya prömiyeri 1892 noelinden bir hafta önce yapıldı.
Bir noel hikayesi olan Fındıkkıran, bir ailenin noel arifesi kutlamasını merkeze alan iki perdelik bir peri masalı balesidir. ETA Hoffmann'ın yazdığı öyküden uyarlanan oyunun müzikleri ünlü Rus besteci Çaykovski tarafından hazırlandı ve kareografisi orijinale sadık kalarak Marius Petipa tarafından yapıldı. 1891'de Moskova İmparatorluk Tiyatroları'nın yöneticisi Ivan Vsevolozhsky tarafından sipariş edildi ve Rusya prömiyeri 1892 noelinden bir hafta önce yapıldı.
1940'larda batı ülkelerindeki prömiyerinden bu yana bu gösteri belkide Noel zamanında icra edilen en popüler bale haline geldi. Hikaye, genç bir kızın Noel arifesini ve onun daha geniş dünyaya ve romantik aşka uyanışını konu alıyor. Besteci Çaykovski, Aralık 1892'deki galadan önce sekiz parçadan oluşan eşsiz bir seçki yaparak şu anda Fındıkkıran Süiti Op.71a olarak bilinen efsane müzikleri hazırladı. Süit anında popüler olmuştu fakat balenin tamamı neredeyse 100 yıl sonrasına kadar bir noel performans etkiliği olarak büyük popülaritesine ulaşamadı.
St. Petersburg Prömiyeri
Noel balesinin ilk performansı 18 Aralık 1892'de noel tatili sezonunda Rusya'nın St. Petersburg kentindeki Imperial Mariinsky Tiyatrosu'nda Çaykovski'nin son operası Iolanta ile birlikte çift prömiyer olarak gerçekleştirildi. St. Petersburg İmparatorluk Tiyatroları'nın ikinci Bale Ustası Lev Ivanov'un, Noel balesini yaratmak için St. Petersburg İmparatorluk Tiyatroları'nın Baş Maitre de Balleti'i ve yaygın olarak Rus balesinin babası olarak kabul edilen Mairus Petipa ile yakın ilişkiler kurduğu kabul edilir.
Noel balesinin ilk performansı 18 Aralık 1892'de noel tatili sezonunda Rusya'nın St. Petersburg kentindeki Imperial Mariinsky Tiyatrosu'nda Çaykovski'nin son operası Iolanta ile birlikte çift prömiyer olarak gerçekleştirildi. St. Petersburg İmparatorluk Tiyatroları'nın ikinci Bale Ustası Lev Ivanov'un, Noel balesini yaratmak için St. Petersburg İmparatorluk Tiyatroları'nın Baş Maitre de Balleti'i ve yaygın olarak Rus balesinin babası olarak kabul edilen Mairus Petipa ile yakın ilişkiler kurduğu kabul edilir.
Avrupa ve Abd'de
Noel balesi ilk kez 1934'te Rusya dışında İngiltere'de sahnelendi. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk performansı 1944'te San Francisco Balesi tarafından sanat yönetmeni ve Balanchine öğrencisi William Christensen tarafından sahnelendi. New York Şehir Balesi, George Balanchine'in Fındıkkıran'ını ilk kez 1954'te sahneledi. Böylece ününe ün kattı ve bir Noel arifesi geleneği halini aldı.
Noel balesi ilk kez 1934'te Rusya dışında İngiltere'de sahnelendi. Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk performansı 1944'te San Francisco Balesi tarafından sanat yönetmeni ve Balanchine öğrencisi William Christensen tarafından sahnelendi. New York Şehir Balesi, George Balanchine'in Fındıkkıran'ını ilk kez 1954'te sahneledi. Böylece ününe ün kattı ve bir Noel arifesi geleneği halini aldı.
Fındıkkıran'ın Modern Yorumları
Zaman içinde, bir çok sanatçı ve yönetmen "Fındıkkıran"ı kendi yorumlarıyla ele aldı. Çeşitli film uyarlamaları ve modern bale yorumları, bu klasik hikayenin zamansızlığını ve evrenselliğini vurguladı.
Simgesel Anlatımı
Fındıkkıran ve Fare Kralı sadece bir masal değil, aynı zamanda derin anlamlar ve simgelerle dolu bir eserdir. Karakterlerin, olayların ve mekanların altında yatan anlamları keşfetmek, hikayenin derinliğini anlamak için önemlidir. Fındıkkıran, Clara için koruyucu bir figürdür. Bu sevgi ve korumacılığın gücünü temsil eder. Clara'yı Fare Kralından korur ve ona rehberlik eder. Clara'nın hikaye boyunca yaşadığı macera, büyüme ve olgunlaşma sürecini simgeler. Fındıkkıran'ın yardımıyla, Clara kendi gücünü ve cesaretini keşfeder. Fındıkkıran ile Fre Kralı arasındaki mücadele ise iyinin ve kötünün amansız savaşını temsil eder. Fındıkkıran'ın zaferi ise bize finalde iyiliğin şaşmaz galibiyetini gösterir.
Hikaye, kışın ortasında, Noel arifesinde geçer. Bu, zamanın döngüsü ve doğanın dönüşümünü temsil eder. Böylece Fındıkkıran yeni bir yılın ve umudun simgesi olur. Basit bir çocuk hikayesi gibi görünse de dikkatli beyinlerden kaçmayan bu simsegel anlatımlar dinleyici ve izleyici kitlesi olarak hedefe sadece çocukları koymaz. Yalnızca bir Noel hikayesi değil, aynı zamanda insanın hayal gücünün, mücadelesinin ve sevginin ölümsüz bir temsilidir. Her yıl, bu masalın büyüsüyle bir kez daha yaşanır, izleyenleri büyüler ve kışın büyülü atmosferini ruhlara nakşeder.
Fındıkkıran Hikayesi
Stahlbaum'lar hayal edilebilecek en güzel Noel ağacının bulunduğu görkemli ve büyük evlerinde aileleri ve arkadaşlarıyla bir Noel arifesi kutlamasında biraraya gelirler. Drosselmeyer'in de gelişiyle coşku katlanarak artar çünkü kendisi yetenekli bir oyuncak yapımcısı ve daima sürprizlerle dolu. Clara o gece kendisine hediye edilen fındıkkıran ile birlikte Noel ağacının altında uyur ve büyülü bir dünyaya adım atar. İzleyicileri, Fındıkkıran ve Fare Kralı’nın epik mücadelesine sürükler.
Yorum Bırakın