Dans Vebası, 1518 yılının Temmuz ayında Strasbourg sokaklarında bir kadının aniden dans etmeye başlamasıyla başladı. Frau Troffea adlı bu kadının, hiçbir görünür sebep olmadan dans etmeye başlaması ve saatlerce durmadan devam etmesi dikkat çekti. Kadın, yorgun düşmesine ve bedeninin dayanamaz hale gelmesine rağmen dans etmeyi sürdürdü. Bu davranış, birkaç gün içinde çevresindeki insanları da etkiledi ve toplu bir histeriye dönüştü. Çok geçmeden, onlarca kişi aynı şekilde dans etmeye başladı ve kısa sürede dans edenlerin sayısı yüzleri buldu.

Dans eden insanlar, bu davranışı isteyerek yapmıyor gibiydi. Çoğu, dans ederken acı çekiyor, ter döküyor ve bitkin düşüyordu. Ancak buna rağmen dans etmeye devam ediyorlardı. Bazıları dans ederken yere yığılıyor, hatta ölüyor, diğerleri ise bayıldıktan sonra bile kendilerini tekrar dans ederken buluyordu. Görgü tanıkları, bu insanların neşe içinde değil, aksine derin bir çaresizlikle hareket ettiklerini belirtmiştir. Haftalar süren bu toplu dans furyasında çok sayıda insan yorgunluk, kalp krizi ve açlık nedeniyle hayatını kaybetmiştir.

Yetkililer, olayın nedenini anlayamıyordu ve dans eden insanlara nasıl yardım edileceği konusunda çaresizdiler. İlk başta olaya dini bir anlam yüklendi ve dansçıların Aziz Vitus’un gazabına uğradığına inanıldı. Aziz Vitus, dönemin inançlarına göre insanları dans ederek cezalandıran bir aziz olarak kabul ediliyordu. Bu yüzden yetkililer, dans eden insanları müzik eşliğinde bir piste yönlendirdi ve bu şekilde “dans etme arzularını” tamamlamaları halinde iyileşeceklerini düşündüler. Ancak bu yöntem işe yaramadı ve dans olayı daha da büyüdü

 

Nedenler ve Teoriler

Toplumsal Stres ve Histeri Teorisi

16. yüzyıl, Avrupa’da kıtlık, ekonomik krizler ve salgın hastalıkların sıkça görüldüğü bir dönemdi. Strasbourg da 1518’de ciddi bir kıtlık ve açlıkla boğuşuyordu. Halk, yoksulluk ve belirsizlik içinde ruhsal bir çöküntü yaşıyordu. Bu kitlesel stres, insanları bilinçsiz bir şekilde histerik davranışlara yöneltmiş olabilir. Bu teoriye göre, topluluk içinde bir kişinin davranışı, diğerlerine bulaşarak geniş çaplı bir olaya dönüşmüştür.

Ergot Zehirlenmesi (Çavdar Mahmuzu)

Bir diğer teori, dansçıların tahıllarda yetişen bir tür mantardan kaynaklanan ergot zehirlenmesine maruz kaldığı yönündedir. Çavdar mahmuzu, LSD’ye benzer etkiler yaratarak halüsinasyonlara ve istemsiz kas hareketlerine neden olabilir. Ancak bu teori, dansın haftalarca sürmesi ve sadece belirli bir grubu etkilemesi nedeniyle tam anlamıyla kabul görmemiştir.

Dini ve Ruhsal İnançlar

Orta Çağ’da dini inançlar, toplumun büyük bir bölümünü derinden etkiliyordu. İnsanlar, Aziz Vitus’a yeterince ibadet etmedikleri için bu tür bir cezaya çarptırıldıklarını düşünüyorlardı. Bu inanç, topluluğun olaya psikolojik olarak kapılmasına ve histerinin daha da yayılmasına sebep olmuş olabilir.