Günümüz sinemasında görsel şölenler ve yoğun konu çeşitliliğiyle karşılaşıyoruz. Fakat sinema, bildiğiniz üzere bu evreye kolay gelmedi. Bir varlığın hareketlerinin kaydedilebilmesinin büyük bir başarı olarak kabul edildiği dönemlerden geçti. Biz de yaklaşık 150 yıl önce ilk kronofotografinin kaydedilmesiyle doğmuş, emekleyerek 20.yy'a gelmiş ve sonrasında adım atmayı öğrenmiş bu sanatın adımlarını, sizlerle buluşturmayı hedeflediğimiz yazı serimizin ilk yazısında "genel ilkler"i derledik. Dilerseniz hemen başlayalım!

1- Bilinen ilk sinema filmi, 1888 yılında Louis Le Prince tarafından çekilen "Roundhay Garden Scene" isimli kısa filmdir. 2,11 saniye süren film saniyede 12 kare hızında çekilmiştir.

https://youtu.be/F1i40rnpOsA

2- İlk komedi filmi, Lumière kardeşlerin 1895 yapımı, dilimize "Sulayan Sulayıcı" olarak çevrilen "L'Arroseur Arrosé"dir.

3- İlk korku filmi, Georges Méliès'in dilimize "Şeytan Kalesi" olarak çevrilen, "Le Manoir Du Diable" adlı 1896 yapımı 3 dakikalık kısa filmidir.

4- Bir kadın yönetmen tarafından çekilen ilk film, 1896 yılında Alice Guy-Blaché'nin "La Fée aux Choux" isimli kısa filmidir. Film aynı zamanda kurgusal anlatı içeren ilk filmlerden biridir, hatta bazı sinema tarihçilerine göre ilkidir. Bu görüş ayrılığının temeli Lumière kardeşlerin "L'Arroseur Arrosé", Méliès'in "Le Manoir Du Diable" ve Alice Guy-Blaché'nin "La Fée aux Choux" filmlerinin tarihlerinin kesin kaydedilmemiş olmasına dayanmaktadır.

5- Sinema tarihinin ilk bilim kurgu filmi, 1902 yılında Georges Méliès yönetmenliğinde beyaz perdeye aktarılan "Le Voyage Dans La Lune", bildiğimiz ismiyle "Aya Seyahat"tir. Film, Jules Verne'in "Ay'a Seyahat" ve H. G. Wells'in "Aydaki İlk İnsanlar" romanlarından esinlenmiştir. Bütün dünyada gişe rekorları kıran film, profesyonel bir senaryoya ve kurguya dayalı ilk film olarak kabul edilir. 30 ayrı sahnenin kullanılmasına karşın hiç yazı bulunmayan filmde zaman kopukluğunun yaşanmaması, Méliès'in sinemanın ilk devamlılık ustalarından kabul edilmesi sonucunu doğurmuştur.

6- İlk polisiye filmi, 1903 yılında Arthur Marvin yönetmenliğinde çekilen "Sherlock Holmes Baffled", aynı zamanda Sir Arthur Conan Doyle'un popüler serisi Sherlock Holmes'un ilk sinema uyarlamasıdır. Zaten bu türün ilk filmleri "dedektif filmleri" olarak da adlandırılmış ve filmlerin senaryolarında çoğunlukla edebiyattan yararlanılmıştır. Genel akış olarak merkezde zeki ve cesur bir dedektif bulunur ve gizemin sonuna farklı bir çözüm yöntemi izlenerek ulaşılır.

7- İlk animasyon film, J. Stuart Blackton'ın 1906 yapımı "Humorous Phases of Funny Faces"ıdır. Kara tahtaya elle çizilmiş sahnelerden oluşan yapım, saniyede 20 kare hızında çekilmiştir.

8- Zamanda yolculuk yapılan ilk film, "A Connecticut Yankee In King Arthur's Court", Emmet J. Flynn'in yönetmenliğinde 1921 yılında çekilmiştir.  Film, Mark Twain'in aynı ismi taşıyan romanından uyarlanmış olmasından ötürü de aynı zamanda, sinema tarihinin ilk Mark Twain uyarlamasıdır.

9- İlk romantik komedi filmi, Sam Taylor ve Fred C. Newmeyer'ın yönetmen koltuğunu paylaştığı 1924 yapımı "Girl Shy"dır. Kadınlarla konuşmayı beceremeyen utangaç bir genç adamın başından geçenleri konu alan filmle oyuncular ve yönetmenler, farkında olmadan romantik komedi türünün taslağını oluşturmuşlardır. Sonrasında çıkarılan "City Lights", "It Happened In One Night" gibi örneklerle oturacak olan; iki farklı sosyal sınıf, zıt karakterli bir kadın ve adam gibi kalıplar bu tür filmlerde karşımıza sıkça çıkacaktır.

10- İlk müzikal film, Alan Crosland yönetmenliğinde beyaz perdeye aktarılan "The Jazz Singer"dır. 1927 yapımı bu filmin başrolünde dönemin en önemli sanatçılarından Al Jolson'ı görmekteyiz. Aynı zamanda canlı olarak kaydedilmiş bir diyalog barındıran ilk film olma özelliğini taşıyan yapım; dini geleneklere bağlı bir Yahudi koro şefinin oğlunun, caz sanatçısı olma hayalini konu alır.