"İnanın Franca’ya işkence ve cinsel şiddet uygulayanları karşımda görsem önce silahımı doğrulturdum ama onları vurmazdım. Çünkü kin ve intikam duyguları ile bir şey elde edemezsiniz. Sadece içiniz boşalır. Oysa ki bizim mücadele yolumuz kültürel olmalıdır. Hayatı değiştirmek için tiyatro yapmaya, okuyup yazmaya devam etmeliyiz.”
[caption id="attachment_50127" align="aligncenter" width="862"]
Dario Fo ve Franca Rame[/caption]
Rengarenk kişiliğiyle; yönetmen, oyun yazarı, sahne tasarımcısı, komedyen, şarkıcı ve şarkı sözü yazarı Dario Fo. Bir de bu söylediklerimizin yanında ciddi bir hiciv ustası, bir muhalif ve aktivist...
1951 yılında tanıştığı eşi Franca ile 1958'de Dario Fo-Franca Rame topluluğunu kurar. "Burjuva Güldürüleri" adını verdiği çeşitli fars ve vodviller oynadığı, ustalığını geliştirip pekiştirdiği ve giderek kendini tiyatro çevrelerine ve seyircilerine tartışmasız bir şekilde kabul ettirdiği 1958-1968 yılları arasıdır. Bu dönemde oynadığı oyunlarla Fo, İtalyan Hükümeti’ni, emperyalizmi ve Katolik Kilisesi’ni açıkça eleştiriyordu. Bu nedenle, Fo ve Rame’nin İtalyan Radyo ve Televizyonu’ndaki çalışmaları yasaklandı.
Politik eleştirilerini mizahi bir dille anlatan yazar, 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
Türkiye’de en iyi bilinen oyunu "Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü" (1970), İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda sekiz yıl seyirci karşısına çıkmıştır.
Sonraki yıllarda; Ödenmeyecek Ödemiyoruz, Klakson, Borazanlar ve Bırtlar (Yüzsüz) oyunları da sahnelenmiştir.
Yazarın kısa kitap listesini de buraya not edelim.
1- Sıradan Bir Gün ve Diğer Oniki Komedi
2- Marino Serbest! Marino Masum!
3- Neredeyse Kadın Elizabeth
4- Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü
5- Ödenmeyecek! Ödemiyoruz!
6- Kadınlardan Konuşalım
7- Seks? Eh Hayır Demem
Kaynaklar
1, 2, 3, 4, 5, 6
Metin Balay-Halk Tiyatrosu ve Dario Fo
Dario Fo ve Franca Rame[/caption]
Rengarenk kişiliğiyle; yönetmen, oyun yazarı, sahne tasarımcısı, komedyen, şarkıcı ve şarkı sözü yazarı Dario Fo. Bir de bu söylediklerimizin yanında ciddi bir hiciv ustası, bir muhalif ve aktivist...
1926 yılında Varese’de San Giano kasabasında doğar. Milano’da mimarlık öğrenimi alırken yazdığı siyasal yergi skeçleriyle güldürü türündeki ustalığını ortaya koyar. Kabare gösterilerinin başarı kazanması üzerine radyoda on sekiz hafta süren bir monologlar dizisi yayımlanır. Güldürülerinin güncel sorunlardan kaynaklanması ve kışkırtıcı bir nitelik taşıması yüzünden sık sık resmi makamların kovuşturmasına uğrar.
1951 yılında tanıştığı eşi Franca ile 1958'de Dario Fo-Franca Rame topluluğunu kurar. "Burjuva Güldürüleri" adını verdiği çeşitli fars ve vodviller oynadığı, ustalığını geliştirip pekiştirdiği ve giderek kendini tiyatro çevrelerine ve seyircilerine tartışmasız bir şekilde kabul ettirdiği 1958-1968 yılları arasıdır. Bu dönemde oynadığı oyunlarla Fo, İtalyan Hükümeti’ni, emperyalizmi ve Katolik Kilisesi’ni açıkça eleştiriyordu. Bu nedenle, Fo ve Rame’nin İtalyan Radyo ve Televizyonu’ndaki çalışmaları yasaklandı.
Politik eleştirilerini mizahi bir dille anlatan yazar, 1997 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.
Türkiye’de en iyi bilinen oyunu "Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü" (1970), İstanbul Devlet Tiyatrosu’nda sekiz yıl seyirci karşısına çıkmıştır.
Sonraki yıllarda; Ödenmeyecek Ödemiyoruz, Klakson, Borazanlar ve Bırtlar (Yüzsüz) oyunları da sahnelenmiştir.
Yazarın kısa kitap listesini de buraya not edelim.
1- Sıradan Bir Gün ve Diğer Oniki Komedi
2- Marino Serbest! Marino Masum!
3- Neredeyse Kadın Elizabeth
4- Bir Anarşistin Kaza Sonucu Ölümü
5- Ödenmeyecek! Ödemiyoruz!
6- Kadınlardan Konuşalım
7- Seks? Eh Hayır Demem
Kaynaklar
1, 2, 3, 4, 5, 6
Metin Balay-Halk Tiyatrosu ve Dario Fo
Yorum Bırakın