Sokrates, milattan önce 469–399 yılları arasında yaşamış, ebe bir anne ve heykeltıraş bir babadan dünyaya gelmiş Yunan filozoftur. Yazımda “Sokrates için mutluluk nedir?”den bahsetmek istiyorum sizlere.

En sevdiğim filozoflardan olan Sokrates hayatı boyunca sorular sormuştur. Sorularıyla çok şey öğrenmiş ve çıkarımlarda bulunmuştur. İnsanı mutlu eden şey Sokrates’e göre erdem ve bilgidir. Mutluluğun bilgisidir.

Bilgili olmak yeterli değildir. Tek başına doğru bilgi hiçbir işe yaramaz. Eğer doğru bilgi eylemlerle desteklenirse o zaman bir işe yarayabilir.

Ona göre mutluluk, “İnsanın hayatının anlamının bilgisidir.” Onun esas tezi ise iyiyi bilenin zorunlu olarak onu yapacağıdır. Eğer biri kötü bir şey yapıyorsa bu onun bilgisizliğinden kaynaklanıyordur.

Bu hiç kimsenin bilerek kötülük yapmayacağına ulaştırıyor bizi. Bu teze göre kötü insan yok, bilgisiz insan vardır. Bu da insanlara eğitim verilip bilgili kılındığında onların doğruyu bilen doğruyu yapar anlayışına sahip olacağını bizlere gösteriyor.

Sokrates bir insan gerçek anlamıyla doğruyu bilirse bilerek kötülük yapmaz diyor. Ama ne yazık ki Atina gençlerini ayartmak, Tanrı’lara inanmamak, Tanrı’ların yerine yeni Tanrı’ları koymakla suçlanmıştır.

 

Bu durum Yunanistan topraklarında o dönem için yeni bir şey değildi. Yargılanacağını bilen diğer filozoflar denizde kaçarken ölüyor, Çanakkale’ye gelip ve Atina’yı terk ediyor ama o bu felsefecilerin aksine ölmeyi seçmiştir. Ölümüyle erdeme olan bağlılığını ispatlamış ve düşüncelerini baldıran zehri ile tarihe mühürlemiştir.

 

MÖ 446 — MÖ 386 yılları arasında yaşamış bir komedya yazarı olan Aristofanes’in Bulutlar isimli oyununda Sokrates Tanrı’ları işin içine karıştırmadan doğa olaylarını açıklıyorken Tanrı’ları bu oyunda ateşe veriyor. Oyunda Sokrates’e ve bunlara yer veren bu sofist daha sonra onun tarafından bile öldürülmesi gereken biri haline geliyor.

 

Sokrates o dönemin aydınlarının cehaletini ortaya çıkardığı için nefret ediliyor hatta “at sineği” yakıştırması yapılıyor.

Atina’lılara düşünmeyi ve bunun önemini defalarca ispatlayan bu filozof birçok insana hakikat yolunda ışık olmuştur.

Yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim. Yazımı Sokrates’in bir sözü ile bitirmek istiyorum:

“Kendini bulmak istiyorsan, kendin için düşün.”