Çin'in geleneksel sanat formlarından biri olan Pekin Operası, ülkenin zengin kültürel mirasının en parlak mücevherlerinden biridir. 18. yüzyılın sonlarında Pekin'de ortaya çıkan bu
tiyatro türü, müzik, şarkı, dans ve akrobasi hareketlerinin muhteşem bikombinasyonunu sunar. Adıyla da anlaşılacağı gibi, Pekin Operası, Çin'inbaşkenti olan Pekin'de doğmuş veburadan tüm dünyaya yayılmıştır.
Tarihi Kökenler
Pekin Operası'nın kökenleri, Qing Hanedanı'nın (1644-1912) dönemine kadar uzanır. Ancak, bu sanat formu Qing Hanedanı'nın hükümdarları tarafından tam anlamıyla geliştirilmiş
ve popüler hale getirilmiştir. Dönemin imparatorları, Pekin Operası'nı desteklemiş ve geliştirmiş, böylece bu sanat formu saraydan halka kadar geniş kitlelere ulaşmıştır.
Kökeni
Pekin Operası'nın tarihi, 1790 yılında başlar. O dönemde, Çin İmparatoru Qianlong'un 80. doğum günü kutlamaları için çeşitli bölgesel opera trupları başkente davet edilmişti. Bu
gruplar arasında, Anhui ve Hubei eyaletlerinden gelen truplar özellikle dikkat çekti. Bu trupların performansları, kuzeydeki diğer opera stilleri ile harmanlanarak Pekin Operası'nın temellerini oluşturdu.
Altın Çağı
20. yüzyılın başları, Pekin Operası için bir altın çağ oldu. Bu dönemde, opera sanatçıları büyük üne kavuştu ve opera performansları, toplumun çeşitli kesimleri tarafından izlendi. Özellikle tanınmış sanatçılar olan Mei Lanfang, Cheng Yanqiu, Shang Xiaoyun
ve Xun Huisheng gibi isimler, bu dönemde opera sanatını yeni zirvelere taşıdılar.
Modern Dönem
Çin'de 1949'da kurulan Halk Cumhuriyeti'nin ardından Pekin Operası, sosyalist içerikli yeni
eserlerin üretilmesiyle dönüşüme uğradı. Kültür Devrimi sırasında (1966-1976), birçok geleneksel opera eseri yasaklandı, ancak bu dönemden sonra Pekin Operası tekrar canlandı
ve modern Çin kültürünün önemli bir parçası olarak kabul edildi.
Özellikleri:
Pekin Operası'nın en belirgin özelliklerinden biri, kapsamlı ve karmaşık kostümlerle donatılmış renkli sahne tasarımlarıdır. Oyuncular, geleneksel Çin kostümleri olan "Hanfu" ve "Guangdong Qipao" gibi kıyafetler giyerler. Bu kostümler, sahnede büyüleyici bir görsel şölen
sunar ve seyircilere görsel bir ziyafet sunar.
Müzik ve Şarkılar
Pekin Operası, karakteristik müziği ve şarkılarıyla da dikkat çeker. Çin'in geleneksel müzik aletleri olan "erhu" ve "pipa" gibi enstrümanlar, sahnedeki atmosferi zenginleştirir. Şarkılar,
genellikle duygusal yoğunlukta ve hikayenin gidişatını vurgulamak için özenle seçilir.
Dans ve Akrobasi:
Pekin Operası'nda dans ve akrobasi, sanatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Oyuncular, muhteşem dans rutinleri ve çeşitli akrobasi hareketleriyle seyircilere görsel bir şölen sunarlar.
Bu hareketler, performansın enerjisini artırır ve izleyicileri etkilemek için kullanılır.
Klasik Hikayeler ve Mitoloji:
Pekin Operası'nın temelini, Çin mitolojisi, tarihi olaylar ve klasik hikayeler oluşturur. Efsanevi figürler, kahramanlar ve antik Çin'in derinliklerinden gelen karakterler, bu sanat formunun merkezinde yer alır. Oyunlar genellikle aşk, onur, sadakat ve kahramanlık gibi evrensel temaları işler ve izleyicilere derin düşüncelere yol açar.
Karakterler:
Pekin Operası'nda genellikle çeşitli karakterler bulunur ve bunlar genellikle Çin mitolojisi, tarihi hikayeler ve klasik edebiyattan gelir. İşte Pekin Operası'nda sıkça görülen bazı
karakterler:
Sheng (生): Sheng karakterleri genellikle erkek rollerini temsil eder ve genellikle erkek
kahramanları, prensleri veya diğer erkek karakterleri canlandırırlar.
Dan (旦): Dan karakterleri genellikle kadın rollerini temsil eder ve genellikle genç kızları, prensesleri veya diğer kadın karakterleri canlandırırlar. Bu karakterler bazen daha spesifik
olarak alt kategorilere ayrılır, örneğin "Qingyi" (青衣) genç kız rollerini, "Huadan" (花旦) ise daha gösterişli ve renkli rolleri temsil eder.
Jing (净): Jing karakterleri genellikle özel yeteneklere sahip veya fiziksel olarak güçlü erkek karakterleri temsil ederler. Bu karakterler genellikle savaşçıları, tanrıları veya diğer fantastik figürleri canlandırırlar.
Mo (末): Mo karakterleri genellikle komik karakterleri temsil eder ve genellikle hikayenin komik yönlerini vurgularlar. Bu karakterler genellikle maskeler ve abartılı kostümlerle
tanımlanırlar.
Chou (丑): Chou karakterleri genellikle komik ve şakacı karakterleri temsil ederler. Bu karakterler genellikle hikayenin gidişatını değiştirecek komik durumlar yaratırlar.
Pekin Operası'nda bu karakterlerin yanı sıra, hikayeye ve oyunun türüne göre diğer çeşitli karakterler de bulunabilir. Bu karakterler, genellikle Çin mitolojisinden, tarihsel olaylardan
veya klasik edebiyattan gelir ve oyunun temel hikayesini ve temasını desteklerler.
Pekin Operası tarihinde birçok ünlü oyuncu vardır.
1. Mei Lanfang (梅兰芳): Pekin Operası'nın en ünlü oyuncularından biri olan Mei Lanfang, özellikle "Dan" rollerindeki ustalığıyla tanınır. Çin dışında da tanınan bir sanatçı olan Mei Lanfang, Pekin Operası'nı uluslararası alanda tanıtmada önemli bir rol oynamıştır.
2. Cheng Yanqiu (程硯秋): Cheng Yanqiu, Pekin Operası'nın önemli bir ismidir ve özellikle "Sheng" (erkek) rollerindeki performansıyla bilinir. Geniş bir repertuvara sahip olan Cheng Yanqiu, sahnedeki etkileyici varlığı ve oyunculuk yeteneğiyle tanınır.
3. Xun Huisheng (荀慧生): Xun Huisheng, Pekin Operası'nın önemli bir oyuncusudur ve özellikle "Chou" (palyço) rollerindeki ustalığıyla tanınır. Eşsiz mizahi yeteneği ve
sahnedeki canlı performansıyla bilinir.
4. Shang Xiaoyun (尚小雲): Shang Xiaoyun, Pekin Operası'nın önde gelen kadın oyuncularından biridir ve genellikle "Dan" rollerindeki performansıyla öne çıkar. Klasik
eserlerdeki duygusal yoğunluğu ve sahnedeki etkileyici varlığıyla tanınır.
5. Tan Xinpei (谭鑫培): Tan Xinpei, Pekin Operası'nın tarihinde önemli bir yere sahip olan bir oyuncudur. Güçlü ve etkileyici sesiyle tanınan Tan Xinpei, "Jing" (dövüşçü) rollerinde özellikle başarılıydı.
KAYNAK
https://www.asianstudies.org/
https://www.mybeijingchina.com/
https://www.britannica.com/
Yorum Bırakın