Bugün yolculuk yaparken sizlere bu bölümü hazırlıyorum. Eğer bir hatam olursa şimdiden affola zirâ telefondan yazmak oldukça zor. Ama bilgiyi ulaştırmanın ne zamanı ne de yeri vardır kanaatimce.
Sizlere yine Yunan mitolojisinden oldukça ilgi çekici bir karakter ve olay ile geldim. Beraber, yaratılan ilk kadın Pandora'yı ve onun gizemli kutusunu inceleyeceğiz.
Pandora'nın yaratılışından bahsetmeden önce olayları biraz daha geriden takip etmeye başlayalım. Mitolojiye göre Prometheus ve Epimetheus adında iki kardeş vardı. Prometheus balçıktan insanlar var eder, Epimetheus ise canlılara vasıflarını bahşederdi. Fakat zaman geçtikçe Epimetheus farketmişti ki bütün güzel özellikler hayvanlara bahşedilmişti ama insanoğlu vasıfsız bir hâlde kalmıştı. Epimetheus yaptığı eşitsizliğin farkın vardığı gibi kardeşine bu problemden bahsetti ve çözüm sunmasını istedi.
Prometheus ileri görüşlü ve oldukça zeki bir adamdı. Planı çok basitti. Gizlice tanrıların evinden ateşi çaldı ve insanlara verdi.
Bu gelişme sonucu artık insanlar avlanabilecekleri silahlar yapmaya, pişmiş yemekler yemeye, ısınmaya başlamıştı. İnsanlığın yükselişi Tanrı Zeus'u inanılmaz kızdırmıştı. Hem Prometheus'tan hem de insanlıktan intikam alması gerekiyordu. Bu yüzden ilk olarak Prometheus'tan alacağı intikam planını gerçekleştirir.
"...Prometheus'u o zamanlar kimsenin yaşamadığı Kafkas Dağları'nda zincire vurdurur. Yanına da bir kartal bırakır. Bu kartal her gün Prometheus'un ciğerini yer ve her seferinde Prometheus'un ciğeri tekrar oluşur. Bu şekilde Prometheus'a işkence edilir. Prometheus Herkül tarafından kurtarılır. Zeus bu duruma bir şey demez ancak zincir halkalarının Prometheus'un ayağında kalmasını sağlar. Böylece Prometheus sonsuza kadar cezalandırılmış olur."
Fakat Zeus egoist ve kindar bir tanrıdır. Bu durum onun rahatlamasını sağlamaz. Aksine hemen insanlar için planını devreye sokar. Bu plan sayesinde ilk kadın Pandora yani hikayemizin ana kahramanı yaratılır.
Bu arada anlamını merak eden varsa etimolojik açıdan incelendiğinde Pandora "tanrıların armağanı" anlamına geliyor.
Hephaistos tarafından yaratılan ve "insanlar arasındaki ilk kadın" olma özelliği taşıyan Pandora, bütün tanrıların bazı özellikleriyle kutsanır. Kadim anlatılara göre Athena, Pandora'ya el sanatlarını öğretiyor. Afrodit, ruhuna zarafet ve vücuduna güzellik bahşediyor. Hermes, Pandora'yı kurnaz bir zihinle, yalanlarla ve aldatıcı sözlerle donatıyor. Mevsimlerin tanrıçaları ise ilk insan kadınını çiçeklerle süslüyor, büyüleyici kıyafetler giydiriyor.
E iyi bu kadın yaratıldı ama peki sonrasında ne oldu?
Zeus kesinlikle açmamasın emrettiği kutuyu Pandora'ya uzatır. Lâkin burada bir bilgiyi düzeltmem gerekiyor. Aslında Pandora'ya bir kutu değil bir çömlek verir. Fakat çeviri hatasından dolayı günümüze kadar kutu olarak geldiği için anlatımımı bozmaması adına kutu olarak bahsedeceğim. Kutuyu alan ve bütün tanrıların belirli özellikler bahşettiği Pandora, "her şeye gücü yeten" veya "her yeteneğe sahip" bir insan olarak Dünya'ya gönderilir.
Zeus, Pandora'ya hediye ettiği kutuyu açmamasını tembihlese de bütün intikam planlarını kutunun bir gün açılması üzerine kurar.
Pandora ve Epimetheus'un yolları kesişir. Epimetheus, olayın arka yüzünü sorgulamadan kadınla evlenmeyi kabul eder ancak abisi Prometheus bunun Zeus'un oyunu olduğunu anlar ve kardeşini Pandora'dan vazgeçmesi konusunda uyarır.
Tabii ki bizim aşık Epimetheus abisini dinlemez ve Pandora ile evlenir. Başına gelecek felaketlerden habersizdir.
Pandora uzun yıllar kutuyu açmadan durur. Fakat bir gün artık dayanamaz ve merak duygusuna engel olamaz. Bu yüzden kutuyu güze parmakları ile kavrayıp yavaşca açar.
Ve insanlığın kaderi tam bu anda değişir.
Pandora'nın kutusu, insanlığın daha önce hiç bilmediği kötülüklerle doludur. Hastalıklar, savaşlar, şehvet, ihanet, yalan, pişmanlık, öfke, kibir, nefret... Bilinen bütün kötülükler, Pandora'nın kutusu ile insanlar arasında yayılır. Zeus, Pandora'nın eliyle, insanlardan intikamını almayı, Dünya'yı kötülüklerle dolu bir yer haline getirmeyi başarır.
Ne kalpsiz bir adam ama. Ne zaman okusam Zeus'a sürekli sinirden kanım kaynıyor.
Bununla birlikte Pandora'nın kutusundan dışarıya çıkmayı yalnızca "umut" başaramaz. Pandora, kutuyu açtıktan sonra hatasının farkına varır ve kutuyu hemen kapatır. Ancak bu esnada, kutuda yer alan son şey olan "umut" dışarı çıkamaz. Böylece Zeus'un kusursuz planı kusursuz bir şekilde tamamlanır, insanlık kötülüklerle dolu bir dünyada umuttan mahrum bir şekilde yaşamaya mecbur kalır.
Yunan mitolojisinin en ilgi çekici hikayelerinden biri olan "Pandora'nın Kutusu" birçok sanat eserinin ilham kaynağı olur.
Umarım bugün sizinle paylaştığım bu hikayeyi sevmişsinizdir. Ben her hikayede kendimden bir şeyler buluyorum. Eminim ki siz de bunu zamanla hissedeceksiniz :)
Sevgiyle ve umutla kalın!
Tomris.
Yorum Bırakın