İnsan deneyleri, birçok insan tarafından belgeselleri çekilmiş, yazarlara ilham olmuş, filmlere uyarlanmış ve de her daim merak uyandıran bir konu olmuştur. Bu yüzden biz de gerçek insan deneylerini konu almış olan 5 filmi sizler için seçtik. Filmler hakkında bilgilerin yanında, merakınızı daha da artırmak için fragmanlarını da ekledik. Şimdiden iyi okumalar ve iyi seyirler!

1. Das Experiment 

‘Das Experiment’ , Türkçe ismiyle ‘Deney’ , Oliver Hischblieger’ın 2001 yılında ‘Stanford Prison Experiment’ten ilham alarak uyarlamış olduğu bir film olarak karşımıza çıkıyor. Stanford Hapishane Deneyi, Zimbardo Deneyi olarak da literatürde yerini almış, Stanford Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Prof. Dr. Philip Zimbardo deneye ismini vermiştir. Das Experiment, bilim adına bir oyun olarak başlar. 20 adam, iki hafta, 4000 Mark para uğruna bir oyun oynarlar. Oyun yapay olarak oluşturulmuş bir hapishanede insanın saldırgan davranışlarının araştırılmasıdır. Bir oyun olarak başlayan deneyde durumun gittikçe daha ciddi bir hal almaya başlamasıyla, para için deneyi kabul etmiş bu 20 kişi rollerine mahkum edilir.  

2. Die Welle

Üçüncü dalga deneyi, 1967’de Kaliforniya Cubberley Lisesi’nde dünya tarihi üzerine ders veren bir öğretmenin, öğrencilerin ilgisini çekerek derse katılmalarını sağlamak için gerçekleştirdiği bir deneydir. Kontrolden çıkan deney 4. gün son bulmuş ve demokratik toplumların bile otokrasiye meyilli olduğunu kanıtlamıştır. 1981’de bu deneyi konu alan The Wave (Dalga) kitabı yayınlanmış ve 2008’de Die Welle filmiyle Dennis Gansel yönetmenliğiyle sinemaya uyarlanmıştır. Film, öğretmen Rainer Wegner’ın otokrasi üzerine verdiği ders ile başlar. Öğrencilerin ilgisizliği üzerine dikkatlerini çekmek için bir deney yapmaya karar verir. Öğrencilerinden kendisini liderleri olarak kabul etmelerini ve kendisine Mr. Wegner diye hitap etmelerini ister. 'Disiplin aracılığıyla güç' motto’sunu seçer, bir logo yaratır, herkese beyaz bir tişört giydirir ve gizli bir işaretle iletişim kuran bu gruba 'The Wave' adını verir. 'The Wave' başlangıçta gençler için saf bir inanç, birlik ve dayanışma ifade etse de kişisel düşünce, değer ve inançlarının ortak bir paydada hareketlendirilmeleri ile giderek kontrolden çıkarlar ve bu durum çok kısa sürede farklı boyutlara ulaşır.

3. Experimenter

Michael Almereyda’nın yönetmenliğini ve senaryosunu üstlendiği 2015 yapımı Experimenter adlı filmde, 1984’te hayatını kaybeden Yale Üniversitesi Psikoloji Hocası, ünlü psikolog Stanley Milgram’ın hikayesi anlatılmaktadır. Milgram insanların otoriteye boyun eğmelerini araştıran ‘Milgram Deneyi’nin ve dünya üzerindeki herhangi iki insanın birbirine en fazla altı insan kadar uzak olduğunu anlatan Six Degrees of Separation yasasının sahibidir. ‘Kişinin davranışlarını belirleyen, karakteri değil; içinde bulunduğu durumdur’ sözüyle sosyal psikolojinin öne çıkan isimleri arasında yer almıştır.

4. Hei Tai Yang 731

II. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Çin toprakları üzerine kurulan, askeri üs Filo 731′den isim alan film, Japonların, Çinli ve Rus mahkumlara uyguladığı şiddeti ve burada gerçekleştirilen gizli deneyleri anlatan, yönetmenliğini Tun Fei Mou'nun üstlendiği 1988 yapımı bir film olarak karşımıza çıkıyor. Sonrasında farklı yönetmenler tarafından çekilen 3 devam filmiyle birlikte Hei Tai Yang (Men Behind The Sun), izleyiciler tarafından "Seriler ilerledikçe filmlerdeki sertlik dozajı gittikçe artmış ve çığırından çıkmıştır", "Tun Fei Mou'nun çektiği güzel ve bir o kadar da insanın midesini bulandırabilecek bir film", "Seyrettiğiniz tüm işkence temalı filmleri bir kenara koyun"  gibi yorumlar almıştır.

5. The Philadelphia Experiment

1984 yapımı, yönetmenliğini Stewart Raffill'in üstlendiği filmin konusu Philadelphia Deneyi'ydi. Bu deney 1943 senesinde Amerikan donanmasının Philadelphia şehir limanında yaptığı iddia edilen deneydir. Peki bu deneyde ne amaçlanıyordu? 28 Mart 1943 tarihinde yapıldığı iddia edilen deneyin amacı, A.B.D. Deniz Kuvvetleri'nin kendi donanma gemilerini düşman radarları tarafından tespit edilemez hale getirerek, II. Dünya Savaşı'nda üstün duruma geçirmek istemesidir. Bu deneyler ve sonuçları hiçbir zaman kamuoyuna resmen açıklanmamış ve Philadelphia deneyinin varlığı tamamen iddialar kesin olarak kanıtlanamamıştır. Kaynak: 1, 2, 3, 4