Zaman, insanın hem en sadık dostu hem de en büyük düşmanıdır. Onu anlamak, kontrol etmek, gerektiğinde geri almak. İşte bu istek; mitolojiden fiziğe, dinden bilime kadar her yerde yankılanmaktadır. Bu isteğin iki yankısı, iki ayrı evrende karşımıza çıkmaktadır. Isaac Asimov’un Sonsuzluğun Sonu’ndaki Sonsuzlar denilen örgüt ve Marvel evrenindeki Time Variance Authority (TVA). Isaac Asimov’un Sonsuzluğun Sonu romanındaki Sonsuzlar (Eternals) ile Marvel’daki TVA arasında bir bağlantı ya da benzerlik var mı? Aslında doğrudan bir bağlantı yok. Ama ikisi arasında çok dikkat çekici kavramsal benzerlikler bulunmaktadır. Birbirinden farklı yüzyıllarda, farklı zihinlerden doğmuş bu iki yapı aynı soruyu sorar: “Kusursuz bir düzen yaratmak için özgürlüğü feda etmeye değer mi?”

Asimov’un Sonsuzları (Eternals of Eternity); zamanın dışında yaşar, tarih boyunca yanlış olayları düzeltip insanlığı felaketlerden korumuşlardır. Onlara göre, küçük değişikliklerle büyük sorunları önlemek insanlığın iyiliği içindir. Marvel’ın TVA’sı (Time Variance Authority) da aynı mantıkla hareket eder ve “kutsal zaman çizgisi”ni korurlar. Farklı dallara ayrılan olasılıkları silerler. Amaçları, çoklu evrenin kaosa sürüklenmesini engellemektir. Her iki örgütte insanların ya da olayların doğal akışına müdahale eder ve bu durum her iki evrende de sorgulanmaktadır.

Sonsuzlar, “Sonsuzluk” denilen zaman akışının ötesinde bir bölgede yaşarlar. TVA da zamanın dışında bir merkezde bulunur; orada yaşlanma yoktur, zaman sabittir. İkisi de insanlığın zaman içindeki varoluşuna yukarıdan, tanrısal bir bakışla müdahale eder. 

Sonsuzluğun Sonu’nda Andrew Harlan, başkaldırır ve aşkı uğruna zamanın akışını yeniden yazar. Loki dizisinde de Loki ve Sylvie, TVA’nın otoritesine karşı çıkar. Yine aşk, özgürlük ve gerçeğin doğası üzerine bir başkaldırı yaşanır. Yani ikisinde de kahramanlar, zamanı koruyan düzeni yıkarak özgürlüğü yeniden inşa ederler. Asimov’un evreni bilimsel, mantıksal ve soğuktur; Sonsuzluk bir laboratuvar gibidir. Marvel’ın TVA’sı ise bürokratik bir kabus gibidir. Retro-fütüristik ofisler, dosyalar, sıradışı tanrılarla doludur. Buradan hareketle Asimov’un “Sonsuzları” bilimsel felsefenin ürünü; TVA ise mitolojik ve sinematik bir yorumdur diyebiliriz.

 

Asimov’un romanı, Sonsuz düzenin yıkılışıyla biter. Ama bu yıkım, insanlığın yeniden doğuşudur.
Marvel’ın TVA’sı çökerken de benzer bir ışık doğar. Artık sonsuz olasılıklar vardır. Kaos başlar, ama o kaosun içinde yaratıcılık, özgür irade ve umut da vardır. Her iki evrende de mesaj aynıdır: “Zamanı yönetmek, Tanrı olmaya kalkmaktır ve hiçbir insan Tanrı olmayı kaldıramaz.”