Felsefe dendiğinde akla genelde içinden çıkılmaz metinler, büyük, paradoksal ve karmaşık sorgulamalar geldiğinden amatör felsefeyle uğraşan kişi sayısı az. Bu yazı, amatör olarak felsefeyle ilgilenmek isteyen ancak ne yapacağını bilemeyen veya yorucu metinlerden çekinenler için önerilerden oluşuyor.

1. Sofie’nin Dünyası, Jostein Gaarder

Jostein Gaarder’ın kırka yakın dile çevrilmiş bu kitabı, felsefe tarihini 15 yaşında bir kız aracılığıyla, yalın bir dille anlatıyor. İnsanların genelde felsefe kitaplarından soğumasını sağlayacak uzun ve ağdalı cümlelere yer vermeyen kitap, “cebelleşmek” gereken eserlere bir önsöz, onları daha iyi anlamak amacıyla bir kılavuz olarak kullanılabileceğinden, kanımca felsefeye başlamak için ideal.

2. Gençler İçin Batı Felsefesi, Luc Ferry

Gençler İçin Batı Felsefesi, konuya yabancı gençleri felsefeye sevk etmek için yazılmış olsa da felsefe tarihini bilmek isteyen yetişkinler için de gayet açıklayıcı, okuması keyifli bir kitap. Antik Yunan felsefesinden postmodernizme uzanan dönemde Batı felsefesini, kendi düşüncesini gizlemeyerek açıklıyor.

3. Felsefenin Tesellisi, Alain de Botton

21. yüzyıl felsefesinin önemli isimlerinden Alain de Botton’un Sokrates, Epikuros, Seneca, Montaigne, Schopenhauer ve Neitzsche’nin felsefelerini ele aldığı Felsefe’nin Tesellisi’nde esprili, samimi bir hava sezmemek elde değil. Felsefeyi günlük hayatta yaşayabileceğimiz sorunlara, daha doğru tabiriyle “psikolojik yetersizliklere” bağladığından kitabı kişisel gelişim kategorisine de sokabiliriz. Fakat kitabı bu listenin içine sokma sebebimiz elbette bu niteliği değil, filozofları anlamak isteyenler için uygun olması.

4. Platon Bir Gün Kolunda Bir Ornitorenkle Bara Girer, Thomas Cathcart & Daniel Klein

Bu kitap, felsefeyi felsefespri denilen tarzda ele alıyor. Metafizik, mantık, epistemoloji, etik, din felsefesi, varoluşçuluk, dil felsefesi, siyaset felsefesi, görelilik ve metafelsefe başlıklarını fıkralar aracılığıyla anlaşılması pek kolay ve okuması pek eğlenceli bir şekilde okura aktarıyor.

5. Hayatta Kalmak İçin Küçük Felsefe Seti, Alexandra Ahouandjinou

Hayatta yaşadığımız problemlere felsefi perspektiften açıklamalar getiren ve yine aynı şekilde çözüm yollarını sunan, göze sokmayan, okurun sonraki sorunlarını kendi kendine çözmesini de sağlamaya çalışan çok etkili bir kişisel gelişim kitabı. Kişisel gelişim kitaplarının genelinde olduğu gibi bir ego tatmini yapmıyor, felsefenin hayatın içindeki yerini okura özümsetmeye çalışıyor. Aristo, Satre, Rousseau, Hobbes, Kant gibi filozofların düşüncelerini de kitaba yedirerek okurun hem felsefe öğrenmesine hem de hayattaki sorunlarını çözmesine yardımcı oluyor.

6. Batı Felsefesi Tarihi (1, 2, 3), Bertrand Russell

Altı numarayı bir seri olarak alıyorum çünkü üç kitap birbirini tamamlayan eserler. Bertrand Russell, felsefe tarihini öğrenmek isteyen herkese önerilebilecek, kafalardaki soruları yanıtlayabilecek veya yalnızca bilgi sahibi olmak için okunabilecek bir seriye imza atmış.

7. Denemeler, Michel de Montaigne

Montaigne’in bu meşhur kitabı, yazarın “kendini tanımak” gibi alçakgönüllü bir ideyle başladığı, sonrasında klasikleşip felsefe tarihinin en önemli eserlerinden biri haline gelmiş denemeler dizisi. Diğer kitaplar daha çok felsefe tarihi ile ilgiliyken Denemeler, gerçekten felsefi kavramlar üzerinde duruyor.

8. Devlet, Platon

Her felsefi sistemin bir şekilde yakınından geçtiği, günümüz için önemli devlet sistemlerinin temellerini atmış bir diyalog. Platon’un her kitabında olduğu gibi Sokrates’in ağzından yazılmış Devlet, günümüzde de felsefe dünyası için bir tartışma konusu.

9. Sokrates’in Savunması, Platon

Yine Platon’un bir eseri olan Sokrates’in Savunması’nda Sokrates’in idamdan önceki onurlu konuşmasını okuyoruz. Platon tarafından çok sonradan kaleme alınmış olmasına rağmen bence eserleri arasında Sokrates’i görebildiğimiz tek kitaptır.

10. İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı, Jean Jacques Rousseau

Luc Ferry’nin Gençler İçin Batı Felsefesi’nin ileri okuma kısmında da yer alan -ki bu bölüm diğer kitaplarınkinden bir hayli farklı nitelikte- Jean Jacques Rousseau’nun bu konuşması, insanın köklerine kadar inip bozulmasını gözlemliyor, tekrar ilkel yaşama, insan doğasına dönüp bakmayı öneriyor. Aydınlanma felsefesinin en önemli düşünürlerinden Rousseau, 18. Yüzyılda cumhuriyetçi düşünüşü köktenci şekilde sunan ilk filozof olma unvanını taşıyor.