Bu içerik yazarımız Emircan Demir tarafından seslendirilmiştir. İyi dinlemeler dileriz.
[audio mp3="https://cdn.wannart.com/production/post/2019/11/Eşsiz-Dünya-Haritasının-Ölümsüzleştirdiği-Bir-Türk-Denizci-Piri-Reis.mp3"][/audio]
1465 -1470 civarlarında Gelibolu’da doğan Piri Reis, amcası ünlü Osmanlı denizcisi Kemal Reis’in yanında denizciliğe başlamıştır. 30 yıl kadar amcası Kemal Reis’le Akdeniz’de seferlere katıldıktan sonra, 1511’de amcasının vefatı üzerine bir süre Barbaros’un yanında çalışmıştır. Sonra Gelibolu’ya çekilerek, paha biçilemeyecek bir değer haline gelecek olan dünya haritasını hazırlamaya başlamıştır.
Osmanlı’nın Kaptan-ı Deryası Piri Reis tarafından 1513'te çizilen bu harita, Avrupa ve Afrika'nın batı kıyılarını ve Güney Amerika'nın doğu kıyılarını göstermektedir. Piri Reis Haritası günümüze kalan, Amerika kıtasını gösteren en eski haritalardan biridir.
Piri Reis’in bu haritası deve derisi üzerine yapılmış olup; 87 cm boyunda, üst kısmı 63 cm ve alt kısmı 41 cm genişliğindedir. Dokuz renk kullanılan haritanın üst kısmının kopmuş ve kayıp olduğu tahmin edilmektedir. Eğer haritanın tamamı bugüne ulaşsaydı, yaklaşık 165x140cm ölçülerinde olacaktı. Haritada, kuzeyde ve güneyde otuz ikili birer rüzgar gülü bulunmaktadır. Üçü küçük ikisi büyük olan rüzgar güllerinin toplam sayısı beştir. Standart portolan çizimlerinde rüzgâr güllerinin toplam sayısının 17 olduğu bilindiğine göre, bunlar eklendiğinde haritanın tam bir dünya haritasının parçası olduğu ortaya çıkmaktadır. Haritada Yengeç ve Oğlak dönencelerine yakın olarak düzenlenmiş eğik iki mesafe ölçeği bulunmaktadır. Portolan; limanları, sığlıkları ve benzeri özellikleri gösteren deniz haritasıdır. Liman anlamındaki “porto” kelimesinden gelmektedir ve deniz kıyılarını gösteren haritalar demektir.
Haritanın bulunma hikayesinden bahsedecek olursak; 1929 yılında Topkapı Sarayı’nda genel bir düzenleme yapılırken müzeler müdürü Halil Ethem Eldem, çok ilginç haritalar buldu. Bunlar sanki bir dünya haritasının parçalarıydı. Haritaları yapan ünlü Türk amirali Piri Reis’ti. Fakat onun yaşadığı dönemde böyle haritaların çizilmesi imkansızdı.
Ünlü Türk denizci Piri Reis'in 1513'te çizdiği Afrika, Amerika ve Güney Kutbu'nu gösteren bu harita, ortaya çıkarıldığı 1929 yılında büyük ses getirdi. Onu bu kadar eşsiz kılan en önemli özelliklerden biri çizimde Güney Kutbu’nun bulunmasıydı; çünkü Güney Kutbu'nun keşfi, haritanın çizilmesinden çok sonra, yani 1818'de gerçekleşmişti. Dahası, Piri Reis'in haritası, kıtanın buz altında kalmış sahil kesimlerini de gösteriyordu. Ancak kıta üzerindeki buzlar, haritanın çizilmesinden tam 6 bin yıl önce erimişti.
Aralarında Kristof Kolomb'a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağı bütünleştirerek hazırlanmış olan harita, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren eşsiz bir tarihi belge niteliğindedir. Birinci haritası olarak bilinen bu haritanın yanında Piri Reis, 1528'de Amerika'yı gösteren ikinci bir harita yapmıştır.
İkinci haritada, Atlas Okyanusu’nun kuzeyi, Kuzey ve Orta Amerika’nın kıyıları görülmektedir. Ayrıca dört adet rüzgar gülü olan bu haritanın mil ölçüleri 50 ile 10 mil arasında değişmektedir. Kuzeyde Grönland’ın görülmesinin dışında, Terre Neuve kıyıları ve aynen bugünkü gibi görülen Florida yarımadası da çizilmiştir. 1528‘de Kanuni’ye sunulan bu haritada sekiz renk boya kullanılmış ve ceylan derisi üzerine çizilmiştir. Honduras, Yukatan yarımadaları, Bahama ve Antil takımadaları, Küba, Haiti adaları, yerinde ve doğru olarak çizilmiştir.
11 derecelik bir pusula kayması haricinde kusursuz sayılacak bu dünya haritasını önemli kılan ve hayranlık uyandıran özelliklerinin başında; kaynaklarının eskiliği ve orijinalliği, çizimlerin ancak havadan yapılan çekimlerle 20. yüzyılın ortalarından itibaren yapılabilen haritalara benzerlik göstermesi ve yine sadece modern tekniklerle tespit edilebilen Antartika kıyılarının henüz buzullarla kaplı olmadığı zamandaki halinin verilmiş olmasıdır.
Kendi çizimi olan dünya haritası ve Akdeniz’e dair Kitâb-ı Bahriye adlı eseriyle tanınan ünlü denizci Piri Reis, Kızıldeniz’de Hint donanması komutanıyken idam edilerek hayatına son verilmiştir.
KAYNAK : 1, 2, 3, 4, 5
Osmanlı’nın Kaptan-ı Deryası Piri Reis tarafından 1513'te çizilen bu harita, Avrupa ve Afrika'nın batı kıyılarını ve Güney Amerika'nın doğu kıyılarını göstermektedir. Piri Reis Haritası günümüze kalan, Amerika kıtasını gösteren en eski haritalardan biridir.
Piri Reis’in bu haritası deve derisi üzerine yapılmış olup; 87 cm boyunda, üst kısmı 63 cm ve alt kısmı 41 cm genişliğindedir. Dokuz renk kullanılan haritanın üst kısmının kopmuş ve kayıp olduğu tahmin edilmektedir. Eğer haritanın tamamı bugüne ulaşsaydı, yaklaşık 165x140cm ölçülerinde olacaktı. Haritada, kuzeyde ve güneyde otuz ikili birer rüzgar gülü bulunmaktadır. Üçü küçük ikisi büyük olan rüzgar güllerinin toplam sayısı beştir. Standart portolan çizimlerinde rüzgâr güllerinin toplam sayısının 17 olduğu bilindiğine göre, bunlar eklendiğinde haritanın tam bir dünya haritasının parçası olduğu ortaya çıkmaktadır. Haritada Yengeç ve Oğlak dönencelerine yakın olarak düzenlenmiş eğik iki mesafe ölçeği bulunmaktadır. Portolan; limanları, sığlıkları ve benzeri özellikleri gösteren deniz haritasıdır. Liman anlamındaki “porto” kelimesinden gelmektedir ve deniz kıyılarını gösteren haritalar demektir.
Haritanın bulunma hikayesinden bahsedecek olursak; 1929 yılında Topkapı Sarayı’nda genel bir düzenleme yapılırken müzeler müdürü Halil Ethem Eldem, çok ilginç haritalar buldu. Bunlar sanki bir dünya haritasının parçalarıydı. Haritaları yapan ünlü Türk amirali Piri Reis’ti. Fakat onun yaşadığı dönemde böyle haritaların çizilmesi imkansızdı.
Ünlü Türk denizci Piri Reis'in 1513'te çizdiği Afrika, Amerika ve Güney Kutbu'nu gösteren bu harita, ortaya çıkarıldığı 1929 yılında büyük ses getirdi. Onu bu kadar eşsiz kılan en önemli özelliklerden biri çizimde Güney Kutbu’nun bulunmasıydı; çünkü Güney Kutbu'nun keşfi, haritanın çizilmesinden çok sonra, yani 1818'de gerçekleşmişti. Dahası, Piri Reis'in haritası, kıtanın buz altında kalmış sahil kesimlerini de gösteriyordu. Ancak kıta üzerindeki buzlar, haritanın çizilmesinden tam 6 bin yıl önce erimişti.
Aralarında Kristof Kolomb'a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağı bütünleştirerek hazırlanmış olan harita, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren eşsiz bir tarihi belge niteliğindedir. Birinci haritası olarak bilinen bu haritanın yanında Piri Reis, 1528'de Amerika'yı gösteren ikinci bir harita yapmıştır.
İkinci haritada, Atlas Okyanusu’nun kuzeyi, Kuzey ve Orta Amerika’nın kıyıları görülmektedir. Ayrıca dört adet rüzgar gülü olan bu haritanın mil ölçüleri 50 ile 10 mil arasında değişmektedir. Kuzeyde Grönland’ın görülmesinin dışında, Terre Neuve kıyıları ve aynen bugünkü gibi görülen Florida yarımadası da çizilmiştir. 1528‘de Kanuni’ye sunulan bu haritada sekiz renk boya kullanılmış ve ceylan derisi üzerine çizilmiştir. Honduras, Yukatan yarımadaları, Bahama ve Antil takımadaları, Küba, Haiti adaları, yerinde ve doğru olarak çizilmiştir.
11 derecelik bir pusula kayması haricinde kusursuz sayılacak bu dünya haritasını önemli kılan ve hayranlık uyandıran özelliklerinin başında; kaynaklarının eskiliği ve orijinalliği, çizimlerin ancak havadan yapılan çekimlerle 20. yüzyılın ortalarından itibaren yapılabilen haritalara benzerlik göstermesi ve yine sadece modern tekniklerle tespit edilebilen Antartika kıyılarının henüz buzullarla kaplı olmadığı zamandaki halinin verilmiş olmasıdır.
Kendi çizimi olan dünya haritası ve Akdeniz’e dair Kitâb-ı Bahriye adlı eseriyle tanınan ünlü denizci Piri Reis, Kızıldeniz’de Hint donanması komutanıyken idam edilerek hayatına son verilmiştir.
KAYNAK : 1, 2, 3, 4, 5
Yorum Bırakın