Genel olarak dünya genelinde Spotify, her 1000 dinlenme başına, 0,005 Dolar ödeme yapmaktadır. Yani her 1000 dinlenme için 5 dolar ücret kazanırsınız. (Mevcut döviz kurunu ele alırsak, bu para Türkiye için iyidir.) 

Bu durum neredeyse tüm müzisyenlerin nitelik/nicelik durumunda niceliğe önem vermesine sebep oluyor. Eskiden 3-4 senede bir albüm çıkarıp o albüm sayesinde "parayı vuran" müzisyenlerin artık böyle bir şansı yok. Çünkü eskiden olduğu gibi plak şirketlerinin, menajerlerin vb. insafında değil hiç kimse. Herkes istediği müzikal içeriğini bir şekilde ufak bir bireysel çabayla Spotify'da yayınlayabiliyor artık. Tıpkı benim bu yazıyı oluşturup Wannart platformunda paylaşmam gibi, müzik yapmak isteyen(ler) de ürettiği müzikal parçayı Spotify platformunda insanlara sunuyor. Bu aslında iyi bir durum ve henüz son birkaç yıldır normalleşmiş bir durum... Fakat yayınlanan o şarkılar, bedavadan biraz pahalı bir platformda müzik dinlemeyen, önemli paralar harcayıp albüm satın almak nedir bunu deneyimlememiş genç kuşaklar, özellikle Z kuşağı tarafından hemen bir ayda eskitiliyor. Bu nedenle müzisyenler, sürekli yeni bir şeyler üretip, çabucak tüketilmesini kompanse etmesi(yerini doldurması) gerekiyor. Rekabet çok büyük... Sistem bizi daha kalitesiz ancak daha "piyasa" bir müzisyen yapmaya itiyor kısacası. Kaliteyi, sanatsallığı, derinliği önemsemek artık kalmadı. Bunları önemseyerek yaratılmış şarkılara, yeni şarkılar arasından kaç tanesinde rastlıyoruz; bunun cevabını aramamızda fayda var diye düşünüyorum.

İşte tam da bu sebepten dolayı sosyal medyada Teoman, Hayko Cepkin, Şebnem Ferah gibi sanatçılara ait "efsane" şarkı sözlerine sık sık rastlıyoruz. Çünkü günümüzde artık böyle bir şey yok. Böyle bir kaliteye parasını ödeyecek bir kitle neredeyse hiç kalmadı. Kalmış olsa dahi, dinleyici olarak ayda bir sakız parası verip tüm albümlere sınırsız erişme rehavetine kapıldık. Eski zamanlardaki; kısıtlı imkanlarda ulaşım, yeni single yada albümler için uzun aylar/yıllar boyu beklemek, kısacası yeniye kavuşmak için bedel ödemek artık günümüzde yok. Nasıl olsa en vasat parçayı kaydetseler bile dinleniyor bir yerlerde birkaç hafta. En olmadı, mağazalar falan çalıyor arka fonda.

"Mayın tarlasında bir adam sevmişim aşk sanıp da..." sözünün yerini "Allah'ım hayat sanki parti! Unutturuyor bana saati." alması bir anda olmadı ama zaman içerisinde oldu. Bahsettiğim değişimin getirdiği dönüşümle oldu. Ufak bir örnek bile yeterli, dönüşümü kavrayabilmemiz için.

Tüketici olarak vasata, her alanda olduğu gibi kendi arzumuzla razı olduk. Bizim gibi insanlar hadi diyelim ki hem zevksiz hem de fakiriz neyse de, entelektüel zenginler ve her istediğine sahip olabilecek güçteki milyonerler de Spotify veya benzeri platformları kullanıyor artık. Spotify'ın sebep olduğu müzikal vasatlaşma seni, beni, onları ve şunları derken, hepimizi vuracak yani. Aynı çemberin içindeyiz hepimiz.

 

İçerik üretme imkanı sağlayıp, o içeriğin ziyaret edilmesi (dinlenilmesi, izlenmesi vb.) oranında içerik sahibine para akışı sağlamak; (hele ki $ cinsinden) o içeriklerin arasında, oldukça vasat pek çok örneğe rastlamamıza neden oluyor ne yazık ki. (Özellikle gittikçe artan döviz kurundan dolayı, bizim ülkemizde...) Spotify ile Youtube arasında, içerik sahibine gelir sağlama konusunda neredeyse paralel bir algoritma olduğundan dolayı, Youtube'daki "kışkırtma videosu" ayarında içeriklere denk gelmeye başladık artık Spotify'da; gerek şarkı gerekse podcast türünde.  Üstelik artık müzisyenler vasat bir şarkı yapıp Spotify'da paylaşıp,  ardından ona bir de vasat klip çekip Youtube'a yükleyerek, müzikal kalitenin ağzını burnunu kırmalarının karşılığını "parayı kırarak" alıyorlar. Kalite "lost-lost" durumunu yaşarken, vasatlar "win-win" durumu yaşıyor. Günümüz dünyasında bu bir gerçektir.

 

Teknolojinin nimetlerinden faydalanarak müziğin nimetlerini birer birer ziyan ediyoruz. Naçizane fikrim budur. Tabii ki bu konuda farklı fikre sahip insanlar da vardır, onlara saygı duyarım. Fakat ben bu konuda geleceğimizi iyi görmüyorum ve bir takım değişikliklere imza atılması gerektiğini düşünüyorum. Zaman acaba ne gösterecek, bekleyip göreceğiz.