Tarih bir çok çılgın kuşatma ile dolu, örneğin Büyük İskender’in daha önce 13 yıllık bir kuşatma ile bile ele geçirilememiş olan Tyre adasını kuşatma sırasında 700 metrelik bir köprü inşa ettirerek ve bu köprünün üzerinden saldırarak ele geçirmesi veya donanmasını denizden hareket ettiremeyince ‘’o zaman karadan yürütürüz’’ diyen Fatih Sultan Mehmet gibi. Ama bunlar arasından bana en çılgınca gelen kuşatma Jül sezar’ın Alesia kuşatması olmuştur. Milattan önce 52 yılında Sezar, Galyalı lider Vercingetorix’in peşindeydi. Büyük çatışma için doğru zamanı bekleyen Vercingetorix, oldukça güvenli bir bölge olan Alesia’ya geri çekilme kararı almıştı. Alesia iki nehrin arasında bir tepede kurulmuş bir kaleydi ve bu yüzden savunamaya çok elverişliydi. Vercingetorix de 80.000 askeriyle buraya yerleşti, Sezar ise 30.000 ile 60.000 asker ile buraya direkt olarak saldırmanın intihar olacağının farkındaydı. 80.000 asker, şehrin hali hazırda orada yaşayan nüfusu ile birleştiğinde orada yaşayanları çok fazla tok tutamayacağını düşünen Sezar şehri kuşatmaya karar verdi ve çok ilginç bir plan yaptı. Kimsenin ama hiç kimsenin girip çıkmadığından emin olmak için şehrin surlarının etrafına 18 km’lik bir duvar inşa edilmesi emrini verdi. 4 metre uzunluğundaki sivri tahtalar ve gözetleme kuleleri sadece 3 hafta içinde tüm şehrin etrafını sardı, ayrıca tahta duvarın önüne 2 adet 4,5 metre genişliğinde ve 1 tane de 1,5 metre genişliğinde hendek kazıldı, duvarın önündeki hendeklerin içi yakındaki nehirden getirilen su ile dolduruldu, Bu noktada Sezarın işi şansa bırakmayı sevmediğini anlamışsınızdır dolayısıyla duvarın önünü kazıklarla dolu çukurlar atların ayağına ya da toynağına saplanacak demir ve tahta engellerle doldurulmasını da taktir edersiniz. Kuşatılanın ve kuşatmacının kim olduğu konusunda kafanızda bir soru işareti olabilir, çünkü Sezar gerçekten kuşatma yaparken rakibin kalesinin etrafına kendi duvarını örmüştü. Peki Galyalılar bu sırada ne yapıyor, Romalılar bildiğin yeni bir kale duvarı çekiyorken şehrin etrafına, neden engel olmadılar? Aslında denediler: Süvarilerle taciz saldırıları yaptılar ve Romalıları aslında baya yavaşlatmayı başardılar. Ama Romalılar her seferinde saldırıları püskürttü ve inşaatı neredeyse tamamladı. Vercingetorix duvarın tamamen bitmesi halinde yüzde yüz kapana kısılacaklarının farkındaydı.

Bu yüzden son anda bütün süvari ekibini göndererek duvarın henüz tamamen bitmemiş son kısmını yarmayı başardı. Bu süvarilerin görevi Galyayı dolaşıp toplayabildikleri kadar askeri getirip Sezarın arkasından saldırı yapmaktı. Tüm bunlar yaşanırken kaledeki yemek stoku hızla azalıyordu. Vercingetorix savaşçılarını tok tutabilmek için Sezarın merhametine güvenmeye karar verdi. Bunun ne kadar boş bir umut olduğu siz günümüzde tahmin edebiliyorsunuz ama Vercingetorix o dönemde son şansını denemeye karar verdi. Kadınlar, çocuklar, yaşlılar savaşamayacak olan herkesin duvarı geçmesine izin verilmesi umuduyla kaleden dışarı gönderilmesi söylendi ve Sezarın kurmuş olduğu duvara doğru bu insanları gönderdiler. Fakat Sezar kimsenin çıkmasına izin vermedi, hayal kırıklığı ile kaleye geri dönerken halk Vercingetorix de kapıları açmayı reddetti. Tüm bu karmaşanın arasında kapalı kalmış bir sivil halk oluşmuştu. Kaos devam ederken Galyalı süvarilerin geri dönmesini bekleyen Vercingetorix neyse ki sonradan sivil halkı kaleye geri kabul etti. Sezar ise duvardan çıkmayı başarmış Galyalı süvarilerin çok daha büyük bir orduyla gelecek olduğunu bilecek kadar zekiydi ve bilin bakalım ne yapmaya karar verdi? Bir duvar daha inşa edilmesini emretti. Bu sefer arka taraflarına 25 km’lik ikinci bir duvar inşa etmeye başlayan Romalılar Alesia kalesini kuşatırken arkalarından kuşatılarak iki duvarın arasında kalacaklardı. Galyalılar 200.000 süvari ile geri döndüklerinde Romalılar iki tahta duvarın arasına sıkışmış haldelerdi.

Tuzaklar ve kulelerden atılan oklar, mızraklar, taşlar yüzünden iki taraftan da duvarı geçemeyen Galyalılar duvarın tam korunmayan bir açığını buldular Romalıların saklamaya çalıştığı. Alesia’yı çevreleyen nehirlerden birinin bir tepe ile kesiştiği noktaya duvar inşa edememişti Romalılar ve tüm güçleriyle saldırmaya karar verdiler Galyalılar, tüm güçleriyle ve hücuma geçtiler. Fakat sayıca çok daha az olan Romalılar için dar alanda kapışmak muhteşem bir fırsattı. Zorlu çatışmalar devam ederken fazla baskı altında kalan Sezar riskli bir hamle yapmaya karar verdi ve 6.000 askerini, 30.000 Galyalıdan oluşan bir bölüğe arkadan saldırmak üzere gönderdi. Ve bu beklenmedik, sürpriz saldırı işe yaradı. Panikle kaçan askerler ne olduğunu anlayamadılar ve disiplinli Roma ordusu tarafından darmadağın edildiler. Tüm çabaların boşa gitmiş olmasının getirdiği moral çöküntüsü ve yemeğin çoktan bitmiş olması Vercingetorix’i pes etmeye zorladı. Galyalı lider silahlarını teslim edip yenilğiyi kabul etti. Kuşatma Roma zaferiyle sonuçlandı, Vercingetorix hapse atılıp, 5 yıl sonraki bir geçit alayında sergilenip idam edildi. ‘’Veni, vidi, vici’’ yani ‘Geldim, gördüm ve fethettim’’ lafının sahibi Sezar gerçekten korkulması gereken bir dehaydı. Sezarın sayıca çok daha üstün olan rakibini stratejik zekasıyla ve altyapı çalışmalarıyla yenmesinin öyküsü bu şekilde.

Bu savaş aynı zamanda Galya'nın kapılarını Romaya açan bir savaş olduğu için tarihsel önemi de oldukça büyüktür.

icg