Bilim karanlık bir odada siyah bir kedi aramaktır. Yani doğayı anlamak, anlamlandırmak merak edilenleri ortaya çıkarma süreci karanlıktır aranılan her şey bulunacağı da kesin değildir. Ama aydınlatmak için bir çaba ve araştırılacak birçok mesele vardır. Gilles Deleuze’nin ifadelendirmesiyle: “ Bilim kaotik gizlilikten, onu güncelleştiren, şeylerin durumlarına ve cisimlere doğru iner”. Deluze’nin cümlesini derinlemesine okuyacak olursak kaotik gizlilik yani düzensiz, karmaşık üstü kapalı meseleleri gün yüzüne çıkaran karanlık odaya kediyi arayan yaklaşım bilimdir diyor.

         Usta-çırak ilişkisinden şarlatanlık kavramına göz kırpalım. Günümüzde birçok etkinlik “bilim” olarak karakterize edilmesine karşın, diğer bazı etkinlikler ise “uydurma, sözde bilim” olarak karakterize edilmektedir (Engin, 2005). Her etkinlik nasıl bilim olarak değerlendirilemiyorsa herkesin ortaya koyduğu eylemde bilimsel çerçeve kapsamında değerlendirilmez. Bu durumda ortaya şarlatanlık kavramı çıkar. Şarlatanlık üzerine bir örnek vermeden önce şarlatanlık nedir, hatta daha özelleştirecek olursak bilimde şarlatanlık nedir onu tanımlamak gerekir. En genel tabiriyle şarlatanlık, bilirgeçinen, kendi bilgi ve niteliklerini ya da mallarını överek karşısındakini kandıran, dolandıran kimseler için kullanılan bir sıfattır. Bilimsel tıbbi şarlatanlığı tanımlamak istersek: Şarlatanlık, tıp hekimliği, diş hekimliği, veteriner hekimlik veya eczacılık üzerine herhangi bir eğitim ve lisansı olmadığı hâlde bu meslekleri icra eden sahtekârlar için kullanılan bir hukuk terimidir. Bu kavramın geçmişi tıp tarihi kadar eskidir. Çünkü eskiden tıp eğitimi usta çırak ilişkisi şeklinde yürürdü. Yani ustasından gördükleri ile sınırlıydı çırağın öğrendikleri. Elbette olayları dönemin şartlarını dikkate alarak değerlendirmeliyiz. O yüzden o dönem için usta çırak ilişkisi tıbbın ilerlemesinde rol sahibi olduğunu söyleyebiliriz. Lakin günümüzde şarlatanlık bu geleneğin bir kalıntısıdır. Hekimlik mesleğini icra eden kişilerin yanında çalışarak az çok fikir edinen kişilerin mesleği yapmaları günümüzde şekillenen şarlatanlığın temelidir. Çünkü ilgili alanla ilgili eğitimleri tamamlamadan o mesleğe soyunmak hukuki açıdan şarlatanlık kapsamındadır.

Devamı gelecek...