Güneş'in Suçlarımdan Biri şarkısından bir kuple alacak olursak:

 

böylesini tahmin etmemişti

kafamda iki kişi hep çeliştim

yardımına gerek yok oldu işte 

sanırım duygusuz bi canavara dönüştüm. 

 

      Kafiyeli melodisiyle okuyunca güzel ahenkli notalar dönüşüyor  olabilir zihninizde. Ama şimdilik bunu bir kenara bırakalım. Robert Louis Stevenson 'un  Dr. Jekyll ve Mr. Hyde romanına yönümüzü çevirelim. Gerek kurgusu gerek olayın akışı gerekte yazarın güçlü anlatış biçimi ile nazarımda çok kült bir eser. Neden mi böyle diyorum çünkü gerek karakterleri ile gerek imgeleriyle fazlasıyla güçlü ve yoğun olarak bezenmiş bir kitap. Misal Mr. Hyde yazarın yarattığı gizemli bir karakter olarak karşımıza çıkar. Ama Mr. Hyde'i bu yolculukta yalnız bırakmamıştır yazarımız. Yanına en az onun kadar eksantirik bir karakter olan Dr. Jekyll'i de yazmaktan geri kalmamıştır.

    Farabi der ki, varlığın kanıtı yokluk, yokluğunun kanıtı ise varlıktır. Biraz varlık felsefesi misali oldu. Ancak Stevenson da kitabının geneline bu mesajı yaymak istemiş. Dr. Jekyll ve Mr. Hyde romanı ontolojik kanıtlar  vermiyor belki ama satırlar arasında onun ritmini ruhunu bariz bir şekilde görebilirsiniz. Yani anlayacağız böylesini hiç tahmin etmeyeceğiniz roman bitene kadar kafanızda hep iki kişinin çelişeceği bir eser.

     Stevenson'un satırlarına biraz daha yakından mercek tutalım. "Eğer o Bay Hyde ise ben de Bay Seek olacağım, diye düşündü." Yazar Hyde adını İngilizcede saklanmak anlamına gelen hide sözcüğünü çağrıştıracak biçimde ve araştırmak anlamındaki seek sözcüğünü de karşıt bir anlam yaratmak üzere aynı cümlede kullanmıştır. Özgün metinde cümle şöyledir:" 'If be Mr. Hyde,' he had thought, 'I shall be Mr. Seek'".

   Bu satırlara bir de Güneş'in şarkısının dilinden bakalım: 

Kovaladığım kadar kaçmamışsındır

Sıkıştığın köşede kalmamıştın hiç

Belki dilindeki zehir yanıltmıştır

Ama tamiri var ki kalktım işte 

 

    Bay Hyde için Bay Seek benzetmesi romanın tümünde Bay Hyde'i kovalamıştır. Ve aynı şarkı sözlerindeki gibi Bay Hyde de kaçamamış kendi kişiliğinin ikirciğinde sıkışıp bir köşede kalmıştır. 

 

     Sevgili sanatçı arkadaşım Veli Gürkan Şahin'in "Nothing is Everything" isimli  çalışması benim bu mini inceleme yazıma görsel bir şölen katacak. Bu dijital çalışmada boşlukta uçan kafa figürü Stevenson'un romanındaki karakterinxe yaratmak istediği helezonla aynı noktada duruyor. 

 

   Bu yazı bir girizgahtı. Dr. Jekyll ve Mr. Hyde romanı incelemem ikinci yazı dizimle devam edecek! Takipte Kalın!!! 

 

Resmimi yazımda kullanmam konusunda izin veren saygıdeğer sanatçı arkadaşım Veli Gürkan Şahin'e Teşekkür ediyorum.