“Hayat bir iskambil oyununa benzer. Elinize gelen kartlar determinizmi temsil eder; onları nasıl oynadığınızsa özgür iradenizi.”
Tongue Fu / Sözlü Dövüş Sanatı - Sam Horn
İyi karılmış ve adilce dağıtılmış bir iskambil destesini kadere, karmaya, hayatın akışına benzetmek gayet mümkün. Hayatında bir kez iskambil oyunu oynamış olanların bile hak vereceği gibi dağıtım bittikten sonra parmaklarınızla sıkıca tuttuğunuz kartları nasıl yöneteceğiniz ise size kalmış. İyi denebilecek bir elle mağlubiyet de, kötü olanla zafer de sizin eseriniz.
Peki stratejinin ve şansın iki başrol oyuncusu olduğu bu oyunlardaki kartların sembolleri neyi ifade eder ? Bunlar sadece kart cinslerini birbirinden ayırmak için öylesine kullanılmış işaretler ve renkler midir. ? Aslında pek öyle diyemeyiz.
Oyun kartlarının yüzyıllardır pek çok çeşitli halini biliyoruz ama az sonra bahsedecek olduğumuz, 14. yüzyılda Fransa'da geliştirilen ; 4 sınıflı 52 kağıt. Sınıflardan kastı birçoğumuz tahmin ediyoruz ama hatırlatmakta fayda var.
52'li destede Kupa Maça Karo ve Sinek olmak üzere 4 sınıf (cins) bulunur.
KUPA
Kartların en mutlusu kupadan başlayalım. En mutlusu dedik çünkü çoğu iskambil falında kupa; aşk, arkadaşlık ve aile anlamına gelir. Şeklinin kalpten değil kalkan tasvirinin kalbe evrilmesinden geldiği bilinir. Bu sınıf asil sınıfı yani kraliyet ailesini ve kiliseyi temsil eder. Oyunlarda, özellikle de pokerde en güçlü kartlar olmasını da buna bağlayabiliriz.
Maça
Maça kartı şeklini mızrak ucundan alır bu yüzden de orduyu, şövalyeliği temsil eder. Hatta soyluların oyunu olarak bilinen pokerde en güçlü kart kupa iken bir strateji oyunu olan briçte en güçlü kart maçadır. Fallarda ise bu kart ölüm, keder ve ihaneti anlatır. Bunun şovalyeliğin kaderiyle bağlantılı olduğu da düşünebiliriz.
Karo
Karo kartları baklava dilimi şeklini 14. YY Fransa’sında Ticari Deniz işletmelerinin kiremitlerinden alır. Ticaretle uğraşan orta sınıfı temsil eder. Fallardaki anlamı kariyer, para ve seyahattir. Bu sınıfta anlatmak istediğim bir görüş daha var ki o da Karo Papazı’nın olmayan koluyla ilgili.
Karo Papaz’ının diğer sınıf papazlarına göre kolsuz oluşu bir çok rivayete dayanır ama bunların en bilineni Karo papazının ülkesine iskambil kağıtlarını getirip kumarı teşvik etmesi ve bu yüzden ellerinin kesilmesidir. Yine buna çok yakın ve bunun kadar yaygın bir başka rivayet de karo papazının ilk hileyi yapan kişi olması sebebiyle ellerinin kesilmiş olmasıdır hatta diğer papazların aksine karo papazının yüzünün bize değil başka yöne bakıyor olması da utancını simgeler.
Sinek
Şeklini yonca yaprağından alan bu sınıf köylü sınıfını temsil eder. Fallarda ise yorumu genellikle iş yaşamı ve çalışma üzerinedir. Bir çok oyunda en değersiz sınıf olamsını da buna bağlayabiliriz.
--
Kaynakça :
Yorum Bırakın