Dickens'in 24 yaşında kaleme almaya başladığı Mister Pickwick'in Serüvenleri 1836-37 yılları arasında tefrikalar halinde yayımlanarak büyük bir üne kavuştu. Ayrıca kendisinin de ilk romanıydı. 

1836 yılında resimli tefrika eserler için Londralı saygın yayıncılar Chapman ve Hall ile çalışmaya başladı ama yola çıkılan çizerin ölümü üzerine Dickens hikayelerde resimlerden çok metne yoğunlaşılması önerisinde bulundu. Ortaya çıkan seri yayının birincisi (Mister Pickwick'in Serüvenleri) 1836 Mart'ında yayımlandığında 500 adet sattı, son tefrikaysa ertesi yıl 40.000 adet sattı. (Yazarlar-Yaşamlar ve Eserleri, Alfa Yayınları)

 

''Mr. Pickwick’in Serüvenleri’ni okumuş olmak, hayatımdaki en büyük trajedilerden biridir: Çünkü onu bir daha asla ilk kez okuyamayacağım.'' diye bir cümle geçer Huzursuzluğun Kitabı'nda. 

912 sayfalık bu kitabı hiç okumamış olmayı dilerdim ben de. Hem bir klasik, hem de bir serüvenler yolculuğu ve fazlasıyla beğenimi kazandı. İlk kez okumanın keyfini tattığım için çok şanslı olduğumu düşünüyorum. Ve bir kez daha elime alırsam ilk okuduğum gibi okuyamayacağım bir klasik... Pessoa'nın demek istediği de bu.

 

''Gerçek hayatta Mr. Pickwick’le tanışamadıklarına ya da Mr. Wardle’la el sıkışamadıklarına samimiyetle üzülen insanlar vardır. Ben de bunlardan biriyim. Roman bittikten sonra, o devirde, o insanlarla, benim için sapına kadar gerçek olan o insanlarla yaşamadığım için hüngür hüngür ağlamışımdır sahiden de.'' Ve Huzursuzluğun Kitabı'ndan bir alıntı daha...

Dickens'in yarattığı bu karakterleri insan gerçek sanıyor okurken. Pessoa onlarla ve kurguyla öyle bir bütünleşmiş ki kendisi zaten düşlerinde yaşayan biridir. Bittiğine ve hiç tanışamayacağı insanları var olmuş gibi düşünerek üzüldüğüne göre bu kitapla dostane bir bağ kurmuş. Bitmesini ben de istememiştim, lakin sayfaların sonu geliyor; bazen hiç geçip gitmesini istemediğiniz ''zaman'' gibi. 

Bohem bir hayat tarzına sahip Mr. Samuel Pickwick ve kendisi gibi yaşayan üç arkadaşıyla beraber insan doğasını incelemek için bir kulüp kurmuşlardır. Pickwick bu değişik kulübün başkanı ve kurucusudur. Ve bu kulübün adı da tabii ki Pickwick'tir. Parası, pulu bol ve üst bir gelire sahip olan bu arkadaşımız ve arkadaşları, aslında yaşadıkları toplumdan uzak ve kopukturlar. Ama çıktıkları yolculuk; bu yolculuk sırasında uğradıkları yerler ile tanıştıkları insanlar ve edindikleri çevre sayesinde bu kopukluktan uzaklaşıp toplumun tüm tabakalarını tanımaya başlarlar. Ve bu tanıma maceralarında başlarına gelenler adeta bir sit-com komedisi gibi tuhaf, baş döndüren ve şaşırtan olaylar silsilesine dönüşecektir. 

İnsan doğasını tanımak için ne yaparlar peki? Tanıştıkları çoğu insanın tecrübelerinden, duyduklarından ya da geçmişlerinden hikayeler dinleyerek tabii. Bu hikayeleri dikkatli bir şekilde dinleyip özenle not tutmayı da ihmal etmez bizim kulüp. Bu öyküler ise genelde gizemli, hüzünlü ve yoksulluklarla dolu yaşanmışlıkları konu edinir ve size kitap içinde kitap okuma gibi bir fırsat sunar. Mister Pickwick'in Serüvenleri'ni ilginç kılan da bu aslında; kitabın tek bir kurgudan meydana gelmeyip birçok karakterden, mekandan ve olaylardan beslenmiş olması. Her bölümde farklı olduğu halde özgün bir olaylar gelişmesi ile karşı karşıya gelmiş oluyorsunuz böylece. Tutunduğunuz zaman, hem de sıkı bir tutunmaya, elinizden bırakamayacağınız bir klasik bu. 

Toplumları inceden eleştiren, birbirinden farklı ve özgün bakış açılarından beslenen bol temalı bir kurgu. Tamamen bir ''serüven'' kitabı diye adlandırmamız doğru olmaz bu nedenle. Klasikleri diğer kitaplardan ayıran özellik de bu değil midir? Toplumların görüşlerini, sistemleri eleştirdiği için günümüzde okuduğumuz zaman etrafımıza bakıp bu yargıların doğruluğunu anlarız. Bu yüzden her yönden anlaşılır, güçlü özellikler taşıyan bir kitap olmuş Mister Pickwick'in Serüvenleri. 

 

Kulübün dört üyesini tanıyalım biraz da:

Arkadaş canlısı, emekli bir iş adamı ve filozofvari görüşleriyle Mr. Samuel Pickwick.

Kadınlar konusunda zayıf ve pek şansı olmadığı halde kendisini çapkın bir kadın avcısı olarak gören Tracy Tupman.

Şiir yazamasına rağmen şair olan ya da olduğunu düşünen Augustus Snodgrass.

Sakar ve bulaştığı işlerde beceriksiz olduğunu kanıtlayan Nathaniel Winkle.

Ve sonradan aramıza katılan bir uşak olan Sam Weller. Mr. Weller ise Mr. Pickwick'in çok sevdiği bir uşak olup davranışları ve mizahıyla sizi kendisine bağlayacak sıkı biri.

 

Daha birçok karakter var ama şu anlık bu kişileri bilmeniz yeterli. Zaten yaşanılan olaylar da bu karakterler etrafında gerçekleşiyor. Yazarın kitaba serpiştirdiği hikayeler, mekan ve kişi tasvirleri, mizahı yerinde kullanan ve komediyle dramı aynı çatı altında buluşturmayı seven kalemiyle beraber hiç doyamayacağınız bu kitabı herkese tavsiye ederim. Özellikle klasik seven okurlara önerimdir. Serüvenlerden hoşlanan ve uzun soluklu kitapların verdiği tadı seven ve bu tadı keşfetmeyi dileyen herkes de okuyabilir ayrıca. Dickens klasiklerine aşina ve yazara hayran okur kitlesi de bu kitabı mutlaka bir gün okur diye düşünüyorum. Tektaş Ağaoğlu çevirisine ise sözüm yok, tek kelimeyle mükemmel bir çalışma olmuş. Üstelik olaylara ve sürece eşlik eden çizimler de ayrı bir renk katmış klasiğe. 

(Mister Pickwick'in Serüvenleri'nden bir görsel)

Pikaresk türde bir başyapıt olan Cervantes'in Don Kişot'una benzerliğiyle de biliniyormuş Mister Pickwick'in Serüvenleri. Henüz Don Kişot'u okumuş değilim ama esintilerini yansıtan bu kitabı okuduğuma göre Cervantes'in başyapıtı için ufak bir ön hazırlık yapmış oldum o zaman. 

Mister Pickwick'in Serüvenleri yazdığı ilk roman olmasına rağmen bu kitap sayesinde adını duyurmayı başaran Charles Dickens sonradan yazacak olduğu kitaplar için de iyi ve sağlam bir temel atmış olmuş. Yazarın daha çok bilinen eserlerini okuduğumdan olsa gerek bu kitap içinde yaşamından ve diğer eserlerinden çok fazla iz gördüm. İlk romanı diye bu kitaptan başlamasanız bile hiçbir şey kaybetmiş olmuyorsunuz, hatta fark ettiğiniz detaylar da hoşunuza gidiyor diyebilirim.

 

Kaynak:

Dickens, Charles (2011). Mister Pickwick'in Serüvenleri. (Çev. Tektaş Ağaoğlu). Yapı Kredi Yayınları