Aslında bir diziden yola çıktım bu haritayı incelemeye, dizi Z: Her Şeyin Sonu; Fitzgeraldlar ve Caz Çağı ile ilgileniyorsanız, dönem dizilerini seviyorsanız izlemenizi tavsiye ederim.

Gelelim haritaya; Zelda'nın haritasında ateş elementi yoğunluğu oldukça net bir şekilde görülüyor. Hava ve toprak elementleri oldukça az ama esas dikkatimi çeken nokta 12.ev yerleşimleri. 12. evi Yengeç burcu kesiyor ve Ay ve retro bir Venüs 12.evde yerleşmiş durumda. Aslan'la açılan haritanın yükselen dispozitörü olan Güneş de 1.evde Aslan burcunda yerleşmiş durumda. Bu Zelda'nın aslında dikkat çekmekten ne kadar hoşlandığı, ilgi odağı olmayı ve görülmeyi sevdiğini, sahnede oldukça yetenekli ve kendini ifade edip ortaya koyabilen biri olduğuna işaret ediyor ki Merkür de retro dahi olsa 1.evde ve Aslan burcunda, üstelik yükselenin hemen yanında. Kendisi bu yerleşimlere çok da uygun olarak sanata ve edebiyata oldukça düşkün; ayrıca bir balerin. Kendisinin oldukça sosyal ve aktif bir sosyal hayatı olmuş gençliğinde ve vaktinin çoğunu da oldukça popüler olduğu bu sosyal hayatın içinde dans ederek, yüzerek geçirmiş; o dönem birçok erkeğin ilgisini ve dikkatini çekmiş. Aslan burcundaki yükselen, Güneş ve Merkür'ün yanında haritanın eğlenceyi, keyif almayı, flörtöz ilişkileri, sahneyi, dansı ve sporu anlatan 5. evindeki gezegen yerleşimlerinin yoğunluğu da bu temaları oldukça destekliyor haliyle. 5.evi aynı zamanda Yay burcu kesiyor; bu aslında farklı kültürlerle, yabancı insanlarla, farklı hayat felsefeleriyle ilgilenmeye ve keşfetmeye, maceraya ve deneyim yaşamaya hevesli olmaya itiyor Zelda'yı aslında.

Hikayeyi uzatmadan detayları atlayarak Scott Fitzgerald ile tanışmasına gelelim; o dönem Zelda'yı ikna etmek için hiç de azımsanmayacak kadar rekabet eden ve çaba gösteren Scott ile Zelda; Scott'un yazdığı ilk romanın popüler olmasından sonra evlenme kararı alıyorlar. Zelda'nın Mars yerleşimi İkizler burcunda; kendisi entelektüel, eğlenceli, meraklı, konuşma yeteneği kuvvetli ve arkadaş gibi olabileceği erkeklerden hoşlanıyor ama her şey bu kadar basit olmayacak haliyle; bu Mars'ın yanında bir de Plüton gezegeni bulunmakta haritada. Bu aslında manipülatif, sözleriyle karşısındaki istediği yöne eğip bükebilen, yeri geldiğinde güç için zekasını ve sözlerini kullanmaktan çekinmeyecek bir karakter getiriyor karşısına Zelda'nın ve gerçekten Scott da tam olarak böyle bir insan haline dönüşecek. Zelda'nın tuttuğu günlüklerden intihale varabilecek kadar yararlanan Scott, Zelda'yı manipülatif erkekler tarafından kurban edilen bir kadına dönüştürecek ve ben de tam burada esas olarak bahsetmek istediğim konuya, 12.eve geçiyorum.

Zelda'nın haritasında 12. evinde Yengeç burcunda yerleşmiş ve hatta kavuşum halindeki Ay ve Venüs. Ay; duyguları, bilinçdışını, temel dürtüleri, temel ihtiyaçları, alışkanlıklarımızı, hislerimizi ve duygusal hassasiyetlerimizi anlatır; hatta geçmişimiz, travmalarımız, anneliğimiz ve annemizle ilişkimiz ve çocukluğumuz da buradadır. 12. ev bilincinde olmadığımız, farkında olamadığımız, bize görülmeyen ve temas edemediğimiz yerdir. 12. evdeki Ay, kişiye kendi duygularına, dürtü ve ihtiyaçlarına yabancılık verecek; belki anne ile kurulan yanlış bağlanma modelini, belki çocukluk travmalarını, belki anne karnında yaşadığımız sorunları ve krizleri; olamadığımız çocuğu anlatacaktır aslında. Bu yerleşimde, kişi kendisiyle duygusal bağı kuramayacak; içindeki çocuğun sesini duyamayacak ve hatta bilinçsiz bir şekilde de olsa onu bastıracak; kendini belki izole ve tecrit edecektir. Zelda'nın çocukluğu aslında annesiyle iyi ilişkiler içinde geçse de bilindiği kadarıyla; babası ile duygusal açıdan oldukça soğuk ve uzakmış. Haritada eril figürleri anlatan göstergeler olan Mars ve Satürn oldukça zorlu açılara sahipler. Satürn Kiron ile birlikteyken, bir de Neptün'den karşıt açı alıyor; bu duygusal anlamda bir baba figürünün eksiklik ve uzaklığını gösterirken; Mars'ın yanındaki Plüton'dan zaten bahsetmiştik. Oldukça otoriter ve güçlü bu baba figürü ile kurulamayan bağ; Zelda'nın hayatına giren erkeklerin seçimi ve ilişkilerini de doğrudan etkilemiştir diyebiliriz sanırım. 12. Evdeki Ay'ın kendisini hem fiziki anlamda beslenmeden yoksunluğun yanı sıra ruhani olarak besleyemeyecektir; 12. ev korkuları da anlattığı için kişinin korkuları olacak; bunlar yüzeye zaman zaman istemsiz bir şekilde çıksa da kişi farkına varamayacak, anlamlandıramayacak ya da bastırmak hatta görmezden gelmek için efor sarf edecektir. Kırılgan olduğunu göstermek istemeyecektir ve başkasına duyduğu ihtiyaç onu korkutacaktır.

Ay ve Venüs, dişiliğin göstergelerinden aynı zamanda; burada Zelda'nın kadın kimliği ve dişil yanıyla da ilgili birtakım sorunlardan bahsedebiliriz; geleneksel dişi değerlerini reddetme getirebilir ki zaten Zelda'nın o dönemde mini etek giyip, alkol ve sigara içmesinden tutun kısa saç kesimine varana kadar imajıyla ve cinselliği ön plana çıkaran bazı tutumlarıyla oldukça konuşulan biri olduğu için bu semboliğin de bu şekilde çalıştığından bahsedebiliriz. Bu arada 12. evdeki Ay kendisine derin sezgiler ve yoğun bir bilinçdışı temasını getirecektir; bunu yazılarında yansıtabilmiştir nitekim. Venüs ise, bu sanat ve yaratıcılık temalarını desteklemekle birlikte aşırıya kaçan ilişkileri, aşk ile ilgili birtakım sorunları ve krizleri de kendine çekecektir; bir imgeye, hayalgücünde yaratılan bir ideale ya da ilişkinin ve aşkın kendisine aşık olmak gibi temaların yanında ilişkide alma verme konusunda da birtakım sorunlar çıkaracaktır aynı zamanda.

Zelda'nın haritasındaki Aslan ve Yay yerleşimleri semboliklerini karşılar nitelikteki, kendisinin ilk "flapper" olarak anılması, "Caz Çağı" adını verdikleri lüks ve ihtişam içerisindeki partileri, müzikler, danslar ve alkol arasında başlayan evlilikleri, Scott'un karakteri, partiler, alkol, kıskançlıklar ve bunlara eklenen finansal çöküş ile nihayetinde yıkıma uğrarken Zelda en sonunda şizofreni teşhisiyle bir akıl hastanesine kapatılıyor ve orada çıkan bir yangında yanarak hayata veda ediyor maalesef. Zelda, yaşamı boyunca tek başına kendine yeten, özgür bir kadın olmak isterken 12. evdeki Ay ve Venüs, onu Scott'un ilgi ve sevgisine içten içe ihtiyaç duymasına ve ona düşkünlüğüne sebep olmuş; geriye sinir krizleriyle başlayan psikolojik çöküşten ve alevler içinde yitip giden bir bedenden bir kendini bulma hikayesi kalmıştır.©

...

©2022, Ege Yeşilova. Tüm hakları saklıdır, izinsiz kopyalanamaz ve paylaşılamaz.