Kronik Kitap’tan okuduğum ilk tarih kitabı Cecile Berly kaleminden çıkan bir biyografi eseri oldu: Marie Antoinette… 

Kendisinin neyin nesi olduğunu, kim olduğunu, az çok biliyoruz, tanıyoruz da belki; elinde gülü, kabarık ve gösterişli saçı, ihtişamlı elbisesi… Bu portresi yapıldığı zamandan beri hala canlı ve bizimle sanki. Çoğumuz onun hakkında konuşmaya, araştırmaya ve okumaya devam ederiz. Evet, günümüzde bile bir ikon Marie Antoinette. 

 

 

Fransa’nın en ünlü kraliçesini, şehir efsanelerinden, entrikalardan uzak ve objektif bir şekilde sunan yazarı tebrik ediyorum öncelikle. Tarih anlatmak neden-sonuç ilişkilerini irdelemektir aslında. Bu ilişki üzerinde durulmazsa orada ‘’tarih’’ söz konusu değildir artık. Yazar da Marie Antoinette’i giyotine götüren sebeplere odaklanırken bu nedenleri onun hayatı ve şartlarına değinerek anlatıyor. Sadece ‘’bir kraliçe’’ sıfatıyla değil; bir kadın, bir eş ve bir anne ve hatta yabancı olarak kabul edildiği ülkede yaşamaya çalışan bir birey olarak da inceliyor. 

Devrimde saldırıların hedefi haline gelmesinde, kraliçeliği ve diğer sıfatlarıyla da sık sık tartışılan ve sürekli iğnelenen bir ikon olmasında da tüm suç onun muydu? Yoksa Avusturyalı olması, bir kadın olması, modayı ve sanatı başka yönlerden ele alarak bir farklılık yaratması mıydı sorun? Niye tek hedef o oldu? 

Günümüzde yaşayan bir kadın olsaydı eğer, hedef o olmazdı, hatta onu sürekli tartışan insanlar olurdu diye düşünüyorum. Yanlış bir zamanda dünyaya gelmiş, otoriter bir annenin kucağına düşmüş ve onun insafına kalmış, hiç tanımadığı XVI. Louis ile ilk yedi yılı çocuksuz ve büyük bir kısmı da aşksız geçen bir evliliğe tutsak edilmiş ve bunlara rağmen de boyun eğmemiş. Yalnızlığı içinde modayı ve sevdiği diğer şeyleri bir yaşam tarzına büründürerek hayatını yaşanabilir kılmaya çalışmış bir kadın. Bu yüzden de anlaşılamamış ve kuralları çiğneyen bir kadın olarak nitelendirilmiş hep. 

 

 

Devrim aradan yıllar geçmesine rağmen birçok esere ve araştırmaya konu oldu ve olmaya da devam ediyor. Hep bir suçlu ararız, peki tek suçlu Marie Antoinette miydi? 

Eserle ilgili tek eleştirim ise daha fazla detay olmasını beklerdim. Ama objektif bir anlatı olduğu için böyle olması da normal aslında. Tarih okumaları yapmak isteyen herkese tavsiye ederim. 

 

 

Kaynak

Berly, Cecile (2021). Marie Antoinette (Çev. Ayşen Sarı). Kronik Kitap