Gelmiş Geçmiş En İyi Pazarlama Kampanyası: Nike’ın “Air Jordan”​ Hikayesi

 

NBA’in ülkemizde ücretsiz olarak yayınlandığı yıllara, her spor dalında neredeyse bir kaç gerçek yıldızın olduğu zamanlara gidiyoruz bu sefer.

Michael Jordan; çocukluğumun olduğu zamanlarda, Michael Jackson ve Madonna ile beraber muhteşem üçlü gibiydi. Şu an bile “Michael Jordan kimdir?” diye sorsalar 10 kişiden 6’sı mutlaka soruya, “Tanıyorum” diye cevap verecektir. Dönemin futbolcularının yanı sıra, uluslararası bir sporcuyu tanımak hem havalı bir durumdu, hem de size arkadaşlarınızdan farklı hayaller kurma imkanı veriyordu.

 

Eski Bir Uçak Mühendisinin Fikrinden Doğan Air Jordan

Air Jordan'ın kökleri, tamamen hayal ürünü bir hikaye yazılsa dahi tahmin edilemeyecek bir kişiye; eski bir uçak mühendisi olan Frank Rudy'e dayanır. 1926 yılında Ohio'da doğan Rudy, uzun yıllar Rockwell International firmasında çalıştı ancak uzay sanayisinde yaşanan çeşitli sıkıntılar, mesleğine ara vermesine sebep oldu. Bu arayı fırsat bilen Frank Rudy, hayatta en çok önem verdiği tutkularından birine; kayağa yöneldi. Kayak için özel bir ayakkabı geliştirmeyi kafasına koyan eski uçak mühendisi, en yakın arkadaşlarından biri olan Bob Bogert ile bir araya gelerek düşüncelerindeki ayakkabı modelini birkaç yıl içinde gerçeğe dönüştürdü. Arkadaşının da yardımıyla en büyük hayallerinden birini gerçekleştirmiş olan Rudy için artık yeni bir süreç başlıyordu; tasarladığı ayakkabıyı bir spor markasıyla anlaşarak seri üretime geçirmek. 

Mevcut ayakkabı tasarımını vakit kaybetmeden Head Skis firmasının sahibi olan Howard Head'e sunan ikili, firma sahibinden olumlu yanıt alınca tasarımın patentini aldılar ve üretime hazırlanmaya başladılar. Ancak bir süre sonra Head Skis şirketi, genel olarak kârlılık açısından beklediği sonuçları elde edemediği için, AMF adlı farklı bir şirkete satıldı ve yeni şirket tarafından bu proje rafa kaldırıldı. Ancak ikili yılmadı ve başta kayak için düşündükleri ayakkabı modelini, o yıllarda hem olimpiyatlarda hem de halk arasında oldukça popüler hâle gelen koşu için tekrar tasarladılar. İçinde hava kesecikleri bulunan bu yeni ayakkabı modelini, farklı bir spor firması olan Beta'ya sundular ve onay aldılar. Tasarladıkları ayakkabı modelinden ilk etapta 50 adet üretildi. 

Ancak zamanla işler umdukları gibi gitmemeye başladı. Hatta bir faciaya dönüştü. Çünkü 1974 yılında çıkan petrol kriziyle beraber ayakkabıları üreten şirket içinde daha az petrol bulunan yeni bir karışımı denemeye karar vermişti. ancak bunu gizlediler. Sonuç ise bir felaket oldu. Yeni üretilen ayakkabılar bir bir patlamaya başladı. ayakkabılar o kadar gürültülü patlıyordu ki insanlar yanlarında ateş edildiğini düşünerek kaçışıyordu. Daha sonra beta firması mecburi olarak ayakkabının üretimini durdurdu. Bu frank rudy'nin ikinci başarısızlığıydı. ancak pes etmeye hiç niyeti yoktu.

o zamanlar nike'ın bu yeni modelini tanıtmak bir reklam yüzüne ihtiyacı vardı. Daha önce de nba'deki oyuncularla çalışmışlardı ve 100 bin dolara varan ücretler ödemişlerdi. Hatta 1983 yılında NBA'deki oyuncuların yarısıyla anlaşmaları vardI ve bunlara toplamda 1 milyon dolar ücret ödüyorlardı.

Nike sonunda bu ayakkabı için geleceği parlak bir çaylakla anlaşmaya karar verdi. Çaylak kariyerinde yükselişe geçtikçe ayakkabının da aynı şekilde yükseleceğini düşünüyorlardı. Üç adayları vardı. Michael jordan, Charles Berkley ve Patrick Ewing. Gerekli araştırmaları yaptıktan sonra 21 yaşındaki MICHAEL JORDAN adlı çaylakla anlaşmaya karar verdiler.

Nike firması Michael Jordan'a 5 sene için 2.5 milyon dolar önerdi ve Michael Jordan satılan her air jordan ayakkabısı için extra'dan prim alacaktı. Ancak ortada birtakım sorunlar vardı. Mesela ayakkabının ismini Jordan Air koyamıyorlardı çünkü bu ürdün havayolları'yla aynı isimdi. Diğer bir problem ise Michael Jordan'ın ayakkabıları beğenmemiş olmasıydı. O adidas'ı seviyordu. Hatta Adidas'a haber göndererek Nike'ın teklifinden çok daha azına Adidas'la çalışmaya hazır olduğunu söylemişti. Ancak Adidas Michael Jordan'a pek yüz vermedi ve aralarında bir anlaşma olmadı. Böylece Michael Jordan pek gönüllü olmasa da Nike'in teklifini kabul etti. Yeezy

1984 yılına geldiğimizde Michael Jordan ile Nike bir anlaşma imzaladı
 

Michael jordan maçlara kırmızı siyah tasarımlı özel bir ayakkabıyla çıkmaya başladı. Ancak bu o kadar dikkat çekici bir ayakkabıydı ki, NBA komserlerinden David Stern Michael Jordan'ı NBA forma standartını ihlal ettiği gerekçesiyle 1000 dolarlık ceza vermekle tehdit etti. Artık herkes bu yeni ayakkabıları konuşuyordu. Ayakkabılar Michael Jordan'dan daha popüler olmuştu. Michael Jordan ise ceza tehdidine rağmen ayakkabıları giymekten vazgeçmedi. ve 1000 dolarlık cezayı yedi. Ceza ise nike tarafından büyük bir memnuniyetle ödenmişti. Çünkü bu ceza ünlerine ün katmıştı. Böyle bir reklam fırsatı kırk yılda bir gelirdi.

Bundan sonra air jordan tarihin en büyük spor promosyonu olarak tarihe geçti. Sadece ilk yıl 100 milyon dolarlık satışı yapıldı.

1984-2017 arası nike air jordan modellerini görmek için aşağıdaki linke bakılabilir. Michael Jordan'ın giydiği ayakkabıları tarihsel olarak çok güzel listelemişler.

O zamanların efsane modelleri Jordan 1 serisi hala günümüzde satışa çıkıyor.

https://www.cardboardconnection.com/the-history-of-nikes-air-jordan-shoes-told-through-pictures